မိတ္ေဆြမ်ားသို႔အလြမ္းမွတ္တမ္း
ေအာင္ဒင္
(၂)။ အာဇာနည္ေတြေနတဲ့ တုိင္းျပည္
ဇူလုိင္ ၂၁၊ ၂ဝဝ၆
ေမရီလန္းျပည္နယ္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
၁။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
၄၉ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဇာနည္ေန႔ကို ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလံုး ရဲဝ့ံေျပာင္ေျမာက္စြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတယ္ေနာ္။ ဂုဏ္ယူေလးစားမိပါတယ္ဗ်ာ ။
ရန္ကုန္တၿမိဳ႔လံုးအႏွံ႔၊ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးအႏွံ႔၊ နအဖစစ္အုပ္စုက သူ႔ရဲ႔စစ္တပ္ေတြ၊ ပုလိပ္ေတြ၊ အရပ္ဝတ္လံုၿခံဳေရးေတြကုိ အျမင့္မားဆံုး တပ္လွန္႔ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တကြ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားကုိ လူထုက အေလးမျပဳႏုိင္ေအာင္ ၿခိမ္းေျခာက္ဟန္႔တားၾကခ်ိန္မွာ မိတ္ေဆြတုိ႔က ရဲဝံ့စြာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ၊ ျပတ္သားစြာ၊ ဒီ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို အံတုခဲ့ၾကတယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႔ ရံုးခန္းျပင္ပ၊ လမ္းမႀကီးနံေဘးမွာ ရဲဝံ့စြာ စုေဝး၊ မနက္ ၁ဝ နာရီ ၃၇ မိနစ္မွာ ဥၾသရွည္ဆြဲၿပီး က်ဆံုးသြားခဲ့တဲ့ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြကုိ ခင္ဗ်ားတုိ႔ အေလးျပဳၾကတယ္။ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႔ ရံုးခန္းဝင္းထဲမွာလည္း အာဇာနည္ႀကီး ေတြရဲ႔ သမုိင္းကုိ ျပန္လည္ဖတ္ၾကားလုိ႔။ ဆရာႀကီး နန္းၫြန္႔ေဆြ ေရးသားတဲ့ အာဇာနည္ေန႔ ကဗ်ာရွည္ႀကီး ခင္ဗ်ားတုိ႔ အားေပးနားေထာင္ ခဲ့ၾကတယ္။ တူညီဝတ္စံုေတြ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုပါတဲ့ တီရွပ္ေတြ ဝတ္ဆင္ၿပီး တေယာက္နဲ႔တေယာက္ လက္ခ်င္းခ်ိတ္လုိ႔ ခင္းဗ်ားတုိ႔ေတြ အာဇာနည္ဗိမာန္ဆီ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတယ္။ စစ္အုပ္စုရဲ႔ တားျမစ္ပိတ္ဆုိ႔မႈေၾကာင့္ အာဇာနည္ဗိမာန္ထဲ အားလံုးတၿပိဳင္ထဲ ဝင္ခြင့္မရေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလံုး အာဇာနည္ဗိမာန္ရဲ႔ျပင္ပကေန အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြကို ညီညီၫြတ္ၫြတ္ အေလးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ နအဖ စစ္အုပ္စုရဲ႔ မတရား ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားျခင္း ခံရတဲ့ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးကိုးဦးရဲ႔ ဝိညာဥ္ေတြကလည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ အားလံုးကုိ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႔ ရဲရင့္ေျပာင္ေျမာက္မႈကို ျပန္ၿပီး အေလးျပဳၾကမွာ ေသခ်ာပါရဲ႔ ။
ဒီ အာဇာနည္ေန႔မွာ က်ေနာ္တုိ႔ခ်စ္တဲ ့ျပည္သူေတြဟာ စစ္အုပ္စုရဲ႔ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကုိ အံတုရင္ဆုိင္လုိက္ၾကၿပီ။ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကုိ ဂရုမစုိက္ပဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုပါတဲ့ တီရွပ္ေတြကုိ ဝတ္ဆင္ၾကတယ္။ ကန္႔သတ္မႈေတြၾကားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကးရုပ္ကုိ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာက္တုိင္ကုိ ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားမွာ အေလးျပဳၾကတယ္။ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း စစ္အုပ္စုရဲ႔ ဖိအားေပးမႈေတြကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳၿပီး အာဇာနည္ႀကီး မ်ားအတြက္ အမွ်အတန္း ေပးေဝၾကတယ္။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
ခင္ဗ်ားတုိ႔ အားလံုးကုိ က်ေနာ္ အေဝးကေန ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏုိး အေလးျပဳုလိုက္ပါရဲ႔။
က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႔ ျမန္မာျပည…. အာဇာနည္ေတြေနတဲ့ တုိင္းျပည္…
၂။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း သတိျပဳမိၾကမွာပါ၊ စစ္အုပ္စုရဲ႔ အေၾကာက္တရားႀကီးမားမႈကို ။ လူထုရဲ႔ ဝုိင္းရံပိတ္ဆုိ႔မႈကို ေၾကာက္လန္႔ၿပီး နအဖရဲ႔ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ကေန မုိင္၂ဝဝ ေက်ာ္ ကြာေဝးတဲ့ ပဲခူးရုိးမေတာနက္ထဲ ေရႊ႔ေျပာင္းခဲ့တာ ရွစ္လေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ အာဏာရွင္ ဦးေနဝင္းေခတ္ က “စစ္တပ္ဆုိတာ မုိးေပၚေထာင္ မပစ္ဘူး။ တည့္တည့္ ပစ္တယ္။” လုိ႔ ေျပာၿပီး၊ လူထုကို ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္သူ႔ရဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ လူထုက တညီတညာတည္း ဆန္႔က်င္ၾကခ်ိန္မွာ ဦးေနဝင္းအစုိးရ ျပဳတ္က်ခဲ့ရတယ္။
အခုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊနဲ႔ စစ္အုပ္စုက အရပ္ဝတ္အၾကမ္းဖက္သမားေတြကုိ လက္နက္ တပ္ဆင္၊ ျပည္သူစြမ္းအားရွင္ဆုိတဲ့ အဖဲြ႔ေတြ ဖြဲ႔ေပးၿပီး ျပည္သူလူထုကို ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့၊ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း မိတ္ေဆြတုိ႔ အားလံုးနဲ႔ သတၱိရွိတဲ့ သူရဲေကာင္းျပည္သူေတြက ဒီ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကုိ ထီမထင္၊ အံတုရင္ဆုိင္လုိက္ၾကၿပီ။ အာဏာရွင္တေယာက္ရဲ႔ က်ဆံုးခန္းဟာ တေျဖးေျဖး နီးလာတာ အေသအခ်ာပါပဲ ။
၃။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
ဗိုလ္သန္းေရႊနဲ႔ စစ္အုပ္စု တုန္လႈပ္ေျခာက္ခ်ားရမယ့္ အျဖစ္အပ်က္ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံျပင္ပမွာလည္း ဆက္တုိက္ ျဖစ္ေပၚေနၾကတာပါ။ မေလးရွား ႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႔မွာ AIPMC (Asean Inter-Parliamentarian Myanmar Caucus လုိ႔ ေခၚၾကတဲ့ အေရွ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားက လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႔ ျမန္မာအေရးလႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔က ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြးပဲြတရပ္ကို ဇူလုိင္ ၂၁ နဲ႔ ၂၂ ရက္ေန႔ေတြမွာ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပဲြကို ASEAN ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ထုိင္း၊ မေလးရွား၊ စကၤာပူ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ကေမBာဒီယား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂ဝ ေက်ာ္နဲ႔ အိႏၵိယ၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူဇီလန္နဲ႔ ဥေရာပသမဂၢ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္။
အဲ့ဒီစည္းေဝးပဲြကေန အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ အေရးကိစၥကို ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ တခဲနက္ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကတယ္။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
ျမန္မာ့အေရးကိစၥကို ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔အားလံုး ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္မွာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားရဲ႔ ေထာက္ခံမႈ၊ ကန္႔ကြက္မႈေတြကလည္း အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီဆုိတာ ကမBာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးေႏွာက္ယွက္တဲ့ အေရးကိစၥေတြကိုပဲ တာဝန္ယူေျဖရွင္းရတာမုိ႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားကပါ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ ျပႆနာေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္ထဲမွာပဲ ျဖစ္ပ်က္ေနတာ မဟုတ္ေတာ့ပဲ၊ နယ္နမိတ္ေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ေဒသတခုလံုးကို အႏၱရာယ္ျပဳေနၿပီဆုိတာ ဝန္ခံ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ လုိပါတယ္ .. ။
ဒါေပမယ့္လည္း အစုိးရခ်င္း ရိုင္းပင္းမႈနဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ဦးစားေပးမႈေတြေၾကာင့္ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ထုိင္းစတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံအစုိးရေတြက ျမန္မာအေရးကိစၥဟာ ေဒသဆုိင္ရာလံုၿခံဳေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိပါးေႏွာက္ယွက္ေနတာကို ဝန္ခံအသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ျငင္းဆုိေနၾကတယ္။
တရုတ္အစုိးရအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အုပ္စုဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ တရုတ္အက်ိဳးစီးပြားေတြ၊ တရုတ္ ရင္းႏွီးျမ‡ဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ တရုတ္လူမ်ိဳးေတြကုိ အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္လိမ့္မယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ ဆိပ္ကမ္းေတြကိုလည္း တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႔ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္အျဖစ္ ဆက္ၿပီး အသံုးျပဳခြင့္ ေပးလိမ့္မယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ “ဒီမုိကေရစီအစုိးရတရပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေပၚေပါက္မလာေရး၊ တရုတ္အေရး” ေပါ့။
အိႏၵိယအစုိးရက်ေတာ့ အိႏၵိယ၊ ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသက ကသည္းသူပုန္ေတြ၊ နာဂသူပုန္ေတြကို ႏိွမ္နင္းဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ကို လုိတယ္။ စက္မႈထြန္းကားလာတဲ့ အိႏိၵယအတြက္ အေရးတႀကီးလုိအပ္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔နဲ႔ စြမ္းအင္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ေစ်းေပါေပါနဲ႔ရဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အုပ္စုနဲ႔ ပူးေပါင္းရမယ္။ ျမန္မာစစ္အုပ္စုက တရုတ္အစုိးရအေပၚမွာ အလြန္အကြၽံ မမွီခုိေစဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အုပ္စုကို စည္းရံုးရမယ္။ အဲ့ဒီလုိနဲ႔ ကမBာေပၚမွာ အႀကီးဆံုး ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံဆုိတဲ့ အိႏၵိယက ကမBာေပၚမွာ အၾကမ္းၾကဳတ္ဆံုး ျမန္မာ စစ္အုပ္စုကို ပလူးပလဲ လုပ္ေနတာေပါ့ ။
ထိုင္းအစိုးရ က်ေတာ့လည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သက္ဆင္ရွင္နာဝပ္ရဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒက သူ႔အက်ိဳးစီးပြား၊ သူပုိင္တဲ့ ွ့ငည စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးရဲ႔ အက်ိဳးစီးပြား ဦးစားေပးေရးမူဝါဒ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အုပ္စုက သူ႔အေပၚ အျပစ္မျမင္ေရးဟာ သူ႔အေရးေပါ့ ။ ဒီလုိနဲ႔ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႔ အစုိးရေတြဟာသူတုိ႔ရဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကုိ ဦးစားေပးၿပီး ျမန္မာစစ္အုပ္စုက ေဒသတခုလံုးကို အႏၱရာယ္ျပဳေနတာကို မသိက်ိဳးကြၽံ ျပဳေနခဲ့ၾကတာၾကာပါၿပီ ။
၄။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အႏၱရာယ္ျပဳမႈလုိ႔ ေျပာရင္၊ အမ်ားစိတ္ထဲ စစ္ပဲြေတြ၊ စစ္ဖက္ရန္ေဆာင္မႈေတြ၊ အင္အားသံုးတဲ့ ပဋိပကၡေတြကိုပဲ ေျပးျမင္မိၾကတယ္။ အဲ့ဒီစစ္ပဲြေတြထက္ပုိၿပီး အပ်က္အစီးမ်ားတဲ့၊ ပုိၿပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ သမားရိုးက်မဟုတ္တဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ အႏၱရာယ္ေတြကို ဒီကေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ ရင္ဆုိင္ေနၾကရတာပါ ။
ပထမဆံုး ေျပာရမွာက ႏွစ္ ၅ဝ ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးရဲ႔ အက်ိဳးဆက္တခုျဖစ္တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြပါပဲ။ နအဖစစ္အုပ္စုနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔ေတြၾကား တုိက္ခုိက္မႈ၊ နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႔ ျဖတ္ေလးျဖတ္ စစ္ဆင္ေရးေတြ၊ အတင္းအဓမၼ ေနရာေရႊ႔ေျပာင္းမႈေတြ၊ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈေတြ၊ ရြာလံုးကြၽတ္ မီး±ွိဳ႔ဖ်က္ဆီးမႈေတြေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွာ ေနထုိင္လုိ႔မရေတာ့ပဲ ေဘးလြတ္ရာ နယ္စစ္ေဒသေတြကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာရင္း နယ္စပ္ေဒသက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေသာင္တင္ေနၾကရသူေတြပါ။ ထုိင္း - ျမန္မာနယ္စပ္မွာ၊ အိႏိၵယ - ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ၊ ဘဂၤလားေဒ့±ွ္ - ျမန္မာနယ္စပ္မွာ၊ တရုတ္ - ျမန္မာနယ္စပ္မွာ၊ အဲ့ဒီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္ ရွိၿပီး၊ ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ မဟုတ္ပဲ၊ အဲ့ဒီ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြထဲမွာ တရားမဝင္ ေရာက္ရွိေနထုိင္ေနၾကရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ၊ ၂ သန္းေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ အိမ္နီခ်င္းႏိုင္ငံေတြဟာ ဒီ ဒုကၡသည္ေတြေထာင္ေပါင္း၊ ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာရဲ႔ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးေတြကုိ ခါးခါးသီးသီး ထမ္းထားရတာပါ။ အဲ့ဒီလုိ ဝန္ထမ္းေနရာတာကလည္း ႏွစ္ေပါင္း၂ဝ ေက်ာ္ပါၿပီ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံေအးခ်မ္းလုိ႔ ဒီ ဒုကၡသည္ေတြ အႏၱရာယ္ကင္းကင္းနဲ႔ အိမ္မျပန္ႏုိင္ ေသးသ၍ ဒီ ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးႀကီးေတြကုိ ဆက္ၿပီး ထမ္းထားရဦးမွာပါ။
ဒီ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႔ စီးဆင္းမႈကလည္း ရပ္တံ့မသြားခဲ့ပါဘူး။ အခု လက္ရွိကာလမွာတင္မပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက ေတာေတြေတာင္ေတြထဲမွာ ေနရာေရႊ႔ေျပာင္း ပုန္းေအာင္း ခုိလႈံရင္း နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႔ သတ္ျဖတ္မႈကုိ ေရွာင္တိမ္းေနၾကရတဲ့ တုိင္းရင္းသားျပည္သူေတြ ၆ သိန္းနဲ႔ တစ္သန္း ၾကားမွာ ရွိပါတယ္။ ဒီ ဒုကၡသည္ေတြလည္း ေဘးလြတ္ရာ ေရႊ႔ေျပာင္းရင္း အေႏွးနဲ႔အျမန္ဆုိသလုိ နယ္စပ္ေဒသ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကုိ ေရာက္လာ ၾကဦးမွာပါ ။
ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ ေဒသတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးသံုးစြဲသူေတြ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ တုိးပြားေနတာပါပဲ။ နအဖစစ္အုပ္စုနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အက်ိဳးတူ စီးပြားျဖစ္ေနတဲ့ ဘိန္းဘုရင္ေတြဟာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ေရႊႀတိဂံေဒသက ထုတ္လုပ္တဲ့ ဘိန္း၊ ဘိန္းျဖဴနဲ႔ စိတ္ºကေဆးျပားေတြကုိ နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႔ အကာအကြယ္ေပးမႈနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ အိႏၵိယ၊ စကၤာပူ၊ ေဟာင္ေကာင္၊ မေလးရွားနဲ႔ ေဒသတခုလံုးကို ျဖန္႔ျဖဴးတင္ပို႔ေနၾကတာပါ။ ေဒသတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်မႈေတြ ျမင့္မား၊ မူးယစ္ေဆးဝါးသံုးစဲြသူေတြ တုိးပြားၿပီး ရာဇဝတ္မႈေတြ ထူေျပာ၊ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားေတြ က်ဆင္း၊ အက်င့္စာရိတၱေတြ ပ်က္စီးနဲ႔ ဒီ အႏၱရာယ္က ႀကီးမားလွပါတယ္။ စစ္ပဲြတခုရဲ႔ အက်အဆံုးကုိ ေရတြက္လုိ႔ရႏုိင္ေပမယ့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးဆံုးရႈံးရတာေတြကို ေရတြက္လို႔ မရႏုိင္ပါဘူး။
သိပ္မၾကာေသးခင္က အိႏိၵယႏုိင္ငံအစုိးရန ဲ႔ ၠၵUNODC လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးထိန္းခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔တုိ႔ရဲ႔ ပူးတဲြစစ္တမ္းတခုမွာ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံရဲ႔ ေနာက္ဘက္ျခမ္း ျပည္နယ္ေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဝင္ေရာက္လာတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆးစဲြသူေတြ၊ ရာဇဝတ္မႈေတြ အေျမာက္အမ်ား တုိးပြားလာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ တရုတ္ႏုိင္ငံ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖက္ေရးအဖဲြ႔ရဲ႔ အႀကီးအကဲျဖစ္သူကလညး္ တရုတ္ႏုိင္ငံတြင္း မူးယစ္ေဆးစဲြသူ မ်ားျပားလာမႈအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ နအဖ စစ္အုပ္စုကုိ အျပစ္တင္ခဲ့ပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ စကၤာပူ၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ ေဟာင္ေကာင္ စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဒီ အႏၱရယ္ႀကီးကုိ ခံစားေနၾကရတာပါ။
မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစဲြမႈနဲ႔ ဆက္ႏြယၿပီး HIV/AIDS္ ေခၚတဲ့ ေရာဂါဘယဆုိးႀကီးကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာေရာ၊ ေဒသတခုလံုးမွာပါ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနပါတယ္။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ Council of Foreign Relations ရဲ႔ စာတမ္းတခုမွာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္း၊ တ±ုပ္ႏိုင္ငံ အေရွ႔ျခမ္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ ကေမBာဒီးယးႏိုင္ငံမ်ားအတြင္းမွာ ပ်ံ႔ႏွံ႔ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ံHIV/AIDS ေရာဂါဆုိးႀကီးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန မူးယစ္ေဆးဝါး တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်တဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ပ်ံ႔ႏွံ႔ ေရာက္ရွိ လာတယ္ လုိ႔ဆုိပါတယ္။
တခ်ိဳ႔ မူးယစ္ေဆးစြဲလုိ႔ ကိုယ္က်င့္တရားေတြ ပ်က္ၿပီး၊ လိင္ ကုန္ကူးမႈ၊ လူေမွာင္ခုိကုန္ကူးမႈ အပါအဝင္ ရာဇဝတ္မႈမ်ိဳးစံုကလည္း တုိးပြား ျမင့္မား ေနတာပါ။ အဲ့ဒီလုိ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားနဲ႔ ေဒသတခုလံုးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက တင္ပုိလာတဲ့ ေဘးဒုကၡအႏၱရာယ္ေတြ ခံစားေနၾကရတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ဘိန္းဘုရင္ေတြဟာ တရားမဝင္ ရလာတဲ့ ေငြမည္းေတြကုိ နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႔ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ တရားဝင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ျမ‡ဳတ္ႏွံၿပီး စီးပြားေရးအင္ပါယာႀကီးေတြ တည္ေဆာက္၊ အဲ့ဒီ စီးပြားေရးအင္ပါယာေတြကုိ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ားမွာပါ ခ်ဲ႔ထြင္ရင္း ေငြမည္း ေလွ်ာ္ဖြတ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ႀကီးမား၊ ဒီလုိနဲ႔ အေရွ႔ေတာင္အာရွေဒသရဲ႔ ဒုစရုိက္ယႏၱရားႀကီးဟာ အစုိးရေတြထက္ပုိၿပီး အားေကာင္း၊ ပုိၿပီး သန္စြမ္း၊ ပုိၿပီး ၾကမ္းၾကဳတ္လာတာေပါ့ ။
ဒီ အႏၱရာယ္ေတြ၊ ဒီ အနိဌာရံုေတြကို တခ်ိဳ႔အစုိးရေတြက မသိက်ိဳးက်င္ ျပဳေနၾကေပမယ့္ ျပည္သူေတြ၊ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းေတြကသိပါတယ္။ လူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြက သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လည္း ASEAN လုိ႔ေခၚတဲ့ အေရွ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားက လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႔ ျမန္မာအေရးလႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ဟာ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာမွာ စတင္ေပၚေပါက္လာၿပီး ေဒသတခုလံုးကို ၿခိ္မ္းေျခာက္ အႏၱရာယ္ျပဳေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ျပႆနာမ်ားကို ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီက အျမန္ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ေတာင္းဆုိေနၾကတာေပ့ါ ။
၅။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
တခ်ိဳ႔ကလည္း ေလွ်ာ့တြက္ၾကတယ္။ ေဒသတြင္းက ျပည္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေအာ္ေအာ္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေျပာ၊ အစုိးရေတြ မပါရင္၊ ဘာမွ လုပ္လုိ႔မရဘူး တဲ့။ သူတုိ႔နားမလည္တာက ဒီ ျပည္သူေတြရဲ႔ အသံ၊ ဒီ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ႔ အသံဟာ ဒီ အစုိးရေတြရဲ႔ သေဘာထားကို ေျပာင္းလဲႏုိင္စြမ္းရွိတယ္ ဆုိတာပါပဲ ။
ဇူလုိင္၂၁ ရက္ေန႔မွာ စတင္က်င္းပတဲ့ AIPMC ရဲ႔ အစည္းအေဝး ပထမေန႔ကို မေလးရွား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Syed Hamid Albar က သဝဏ္လႊာ ေပးပို႔ပါတယ္။ မေလးရွား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက သူ႔ရဲ႔ အလုပ္မ်ားမႈေၾကာင့္ ကိုယ္တုိင္ မတက္ေရာက္ႏုိင္တာကို ေတာင္းပန္ရင္း သဝဏ္လႊာကုိ သူ႔ရဲ႔လက္ေထာက္အရာရွိတဦးကို ဖတ္ၾကားေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈႀကီးပါပဲ။ AIPMC အဖဲြ႔ႀကီးကုိ မေလးရွား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက မေလးရွားအစုိးရရဲ႔ ကိုယ္စား တရာဝင္အသိအမွတ္ျပဳ လုိက္တာပါ။ ဒါတင္ မကေသးပါဘူး၊ လက္ရွိ ASEANၵ အဖဲြ႔ႀကီးရဲ႔ ဥကၠဌျဖစ္တဲ့ မေလးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ASEANၵ အဖဲြ႔ႀကီးရဲ႔ ကိုယ္စား AIPMC ကို တရားဝင္ အသိအမွတ္ ျပဳလုိက္တာပါ။
မေလးရွား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရဲ႔ သဝဏ္လႊာမွာပါတဲ့ အင္မတန္အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ယူဆတဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုလည္း မိတ္ေဆြတုိ႔ကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ပထမအခ်က္က မေလးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ဒီ ေဆြးေႏြးပဲြကုိ တက္ေရာက္တဲ့ ASEAN အဖြဲ႔ဝင္ ၇ ႏုိင္ငံက လူထုက ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမ‡ာက္ထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆုိလုိက္တာပါ။ ဒါဟာ ASEAN ႏုိင္ငံ ၆ ႏုိင္ငံ (စကၤာပူ၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ကေမBာဒီးယား၊ ထုိင္း) က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔အတူ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၃ ေယာက္- “အဂၤပူၿမိဳ႔နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာစန္းေအာင္၊ မုိးကုတ္ၿမိဳ႔နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘုိလွတင့္နဲ႔ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႔နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚစန္းစန္း” တုိ႔ကို ASEAN ၵ အဖဲြ႔ရဲ႔ ဥကၠဌ၊ မေလးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆုိလုိက္တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ နအဖစစ္အုပ္စုက အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ျငင္းဆုိခံေနရတဲ့ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ အႏုိင္ရပါတီ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက ASEAN ၵ အဖဲြ႔ရဲ႔ ကိုယ္စား အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆုိလုိက္တာပါ။
ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ မေလးရွား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက သူ႔အေနနဲ႔ AIPMC ကေန ျမန္မာ့အေရးကို ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတာကို သိနားလည္တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီလူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမ‡ာက္ထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႔ ေတာင္းဆုိမႈကို သူ႔အေနနဲ႔ ဥေပကၡာ မျပဳႏုိင္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒီ ေတာင္းဆုိခ်က္ဟာ ASEAN ၵ အစုိးရမ်ားရဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ရာမွာ ေလးေလး နက္နက္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳလုိက္တာပါပဲ ။
တတိယအခ်က္ကေတာ့ မေလးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ေဒသတခုလံုးမွာ က်ေရာက္ေနတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ ံHIV/AIDSီွ ေရာဂါဆုိးႀကီးေတြ ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈ၊ လူကုန္ကူးမႈေတြ တုိးပြားလာမႈစတဲ့ သမားရိုးက် မဟုတ္တဲ့ အႏၱရာယ္ႀကီးေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံသြားခဲ့တာပါပဲ ။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ
AIPMC ရဲ႔ ၂ ရက္တာ အစည္းအေဝး ဇူလုိင္ ၂၂ ရက္ေန႔အၿပီးမွာ ASEAN ၵ ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးကို ဇူလုိင္ ၂၄ ကေန ၂၈ အထိ ဆက္လက္က်င္းပၾကမွာပါ။ မေလးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဟာ AIPMC လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့အေရးကိစၥ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးေရးကို အျခား ASEAN ၵ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားထံ ဆက္လက္ တင္ျပၾကမွာ အေသအခ်ာပါ။ အဲ့ဒီ ASEAN ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးကေန ေဒသတခုလုံးကုိ အႏၱရာယ္ျပဳေနတဲ့ ျမန္မာ စစ္အုပ္စု ကို ျပစ္တင္ရံႈ႔ခ်ၾကမယ့္ လကၡဏာေတြကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ေနရပါၿပီ။ ဇူလုိင္ ၂၈ ေန႔လည္ကေန ဇူလုိင္၂၉ အထိကေတာ့ ASEAN REGIONAL FORUM (ARF) လုိ႔ေခၚတဲ့ ASEAN ၵ ေဒသဆုိင္ရာ အစည္းအေဝးျဖစ္ၿပီး ASEAN ၵ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားနဲ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ရုိက္စ္ (ၼRICE) အျပင္ ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ား ၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယား၊ နယူးဇီလန္စတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားက ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးရင္း ျမန္မာ့အေရးကိစၥ အေျဖရွာၾကဦးမွာပါ။ အဲ့ဒီလုိ ႀကိဳးပမ္းအေျဖရွာမႈေတြကေန သိပ္မၾကာခင္ အခ်ိန္အတြင္း ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကိစၥကုိ တရာဝင္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာရတဲ့ အဆင့္ကို ေရာက္ရွိလာေတာ့မွာပါ ။
၆။
မိတ္ေဆြတုိ႔ေရ……
ျပည္တြင္းမွာ မိတ္ေဆြတုိ႔ရဲ႔ ရဲရင့္ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ လက္နက္မဲ့ အံတုမႈေတြ၊ ျပည္ပမွာလည္း ႀကီးမားျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေပးမႈေတြကုိ တၿပိဳင္ထဲ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ နအဖစစ္အုပ္စုဟာ ပူပင္ေသာကေတြ ဗ်ာမ်ား၊ အမ်ားႀကီး ဖ်ားေနေလာက္ပါၿပီ။
ပ်ဥ္းမနားထက္ေဝးေဝးကုိ ၾကက္ကေလးေတြလုိ ေျပးဦးမလား။
မိတ္ေဆြတို႔ ကမ္းလွမ္းေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စကားေျပာပဲြကို ေၾကေၾကကဲြကဲြ လက္ခံမွာလား… ။
မၾကာခင္မွာ ကဲြကဲြျပားျပား သိရေတာ့မယ္ ထင္ပါရဲ႔… ။
ေအာင္ဒင္။