ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကို အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္
ေအာင္ဒင္
အပိုင္း
(၁၃) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို ေလ့လာသုံးသပ္ျခင္း
(ဃ)
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္
ႏွင့္ ေစာင့္ထိန္းသင့္ေသာ ကိုယ္က်င့္တရား
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္မွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကေရာ၊
အထက္လႊတ္ေတာ္ကေရာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ ၎တို႕က ခန္႕အပ္ထားတဲ့ ဝန္ထမ္းမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာအရာရွိမ်ား
အားလုံးလိုက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္ေတြကို တရားဝင္ထုတ္ျပန္ထားရာမွာ စာမ်က္ႏွာေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္
ရွိပါတယ္၊ အဲဒီထဲက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အေျခအေနနဲ႕ ကိုက္ညီမည့္က်င့္ဝတ္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို
က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႕ျပည္သူမ်ား သိရွိႏိုင္ဖို႕ တင္ျပခ်င္ပါတယ္၊
အဲဒီက်င့္ဝတ္ဆိုင္ရာ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကေတာ့့ (၁) လက္ေဆာင္ေပးျခင္း/လက္ခံျခင္း
(Gifts) (၂) ခရီးသြားလာျခင္း (Travel) (၃) ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ဝင္ေငြကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း
(Financial Disclosure) (၄) ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမႈ (Campaign Activities) နဲ႕
(၅) အက်ိဳးစီးပြါးဆိုင္ရာ ပဋိပကၡျဖစ္မႈ (Conflict of Interest) တို႕ျဖစ္ၾကပါတယ္၊
(၁)
လက္ေဆာင္ေပးျခင္း/လက္ခံျခင္း (Gifts)
ေငြေၾကးတန္ဘိုး တစ္စံုတစ္ရာရွိတဲ့ မည္သည္႕လက္ေဆာင္မ်ားကို
မဆို လက္မခံဖို႕ တားျမစ္ထားပါတယ္၊ ျခြင္းခ်က္အေနနဲ႕ ေအာက္ပါလက္ေဆာင္မ်ားကိုေတာ့ လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
(က) လက္ေဆာင္ရဲ့တန္ဘိုးဟာ ေဒၚလာ ၅၀ ထက္နည္းျပီး လက္ေဆာင္ေပးသူဟာလဲ
မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ အစိုးရနဲ႕ ကြန္ဂရက္ကို ေလာ္ဘီလုပ္သူ (Registered Lobbyist)၊ ျပည္ပႏိုင္ငံအစိုးရ၊
အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္မဟုတ္သူ (Foreign Agent)၊ ျပည္ပအစိုးရ၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့
ဝန္ထမ္းမဟုတ္သူဆိုရင္ လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေတာင္မွ အဲဒီလက္ေဆာင္မ်ိဳးကို တစ္ႏွစ္ကို
ေဒၚလာ ၁၀၀ ထက္ေက်ာ္ျပီး လက္ခံခြင့္မရွိပါ၊
(ခ) ေဒၚလာ ၁၀ ထက္နည္းတဲ့ တီရွပ္လို၊ ဦးထုတ္လို သာမာန္အမွတ္တရပစၥည္းမ်ိဳးကို
လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
(ဂ) ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းအရင္းအခ်ာမ်ားကေပးတဲ့ လက္ေဆာင္ကို
လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊ အဲဒီထဲမွာ ေယာကၡမ၊ ေယာကၹ စတဲ့ မိမိရဲ့ အရင္းအခ်ာနဲ႕စပ္ျပီးေတာ္သူမ်ားလဲပါဝင္ပါတယ္၊
(ဃ) အဆင့္တူပုဂိၢဳလ္ခ်င္း (လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္က လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ကို၊
လႊတ္ေတာ္အရာရွိတစ္ေယာက္က မိမိနဲ႕ အဆင့္တူအျခားအရာရွိတစ္ေယာက္ကို) ေပးတဲ့ လက္ေဆာင္ကိုလက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
အဆင့္နိမ့္သူထံက လက္ေဆာင္ကို ေမြးေန႕လို အထူးအခန္းအနားမ်ိဳးမွလြဲ၍ လက္ခံခြင့္မရွိပါ၊
(င) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရမ်ား၊
ႏိုင္ငံပိုင္ တကၠသိုလ္မ်ားက ဂုဏ္ျပဳျပီး ေပးတဲ့ လက္ေဆာင္မ်ားကို လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
(စ) အက်ိဳးစီးပြါးမပါပဲ ပုဂိၢဳလ္ေရးခင္မင္မႈနဲ႕ ေပးတဲ့လက္ေဆာင္မ်ားကို
လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေတာင္မွ လက္ေဆာင္ရဲ့ တန္ဘိုးက ေဒၚလာ ၂၅၀ ေက်ာ္ရင္ လႊတ္ေတာ္က်င့္ဝတ္ေကာ္မီတီထံက
ၾကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္စာကို ရယူဖို႕လိုပါတယ္၊
(ဆ) လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ့ ရုံးကို ေပးပို႕လာတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ
အေထာက္အထားေတြ (စာအုပ္စာတမ္း၊ မဂၢဇင္း၊ ဒီဗီဒီ၊ ဂ်ာနယ္မ်ား) ကို လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
(ဇ) မိမိရဲ့ မဲဆနၵနယ္ေျမက ထုတ္လုပ္ျပီး အမ်ားျပည္သူအတြက္
နမူနာသေဘာ ျဖန္႕ခ်ိတဲ့ တန္ဘိုးအနည္းငယ္ပဲရွိတဲ့ ပစၥည္းေတြကို လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
(စ်) အခန္းအနားတစ္ခုခုမွာ ဂုဏ္ျပဳေပးအပ္ျပီး မိမိအမည္ကို
ထြင္းထုထားတဲ့ ဆုဖလားလို လက္ေဆာင္မ်ိဳးကို လက္ခံႏိုင္ပါတယ္၊
လက္ေဆာင္ဆိုတာ လူတစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ၾကားမွာ အေရးၾကီးတဲ့
ဆက္သြယ္ေရးၾကိယာတစ္ခုပါ၊ လူသာမာန္ေတြအဖို႕ေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္သတိရေနဖို႕၊ တစ္ေယာက္ရဲ့
အခ်စ္ကို တစ္ေယာက္က နားလည္ဖို႕၊ ေက်းဇူးရွိသူကို တံု႕ျပန္ျခင္း၊ စသျဖင္႕ အဓိပၸယ္ ရွင္းလင္း၊
အျပစ္ကင္း႐ိုးသားၾကေပမည့္ အက်ိဳးစီးပြါးနဲ႕ပါတ္သက္တဲ့ လက္ေဆာင္ေပးမႈ၊ လက္ေဆာင္ရယူမႈ၊
လက္ေဆာင္ေပးဖို႕ေတာင္းခံမႈေတြကေတာ့ တာဝန္ရွိသူေတြမွာ လာဘ္စားမႈ၊ ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္ျပားမႈေတြ
ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္၊ သာမာန္လူအခ်င္းခ်င္း လံုခ်ည္တစ္ထည္၊ ထဘီတစ္ထည္၊ ျခဳံပုဝါတစ္ထည္ လက္ေဆာင္ေပးတာ
ျပႆနာမဟုတ္ေပမည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္ကို အျပင္လူတစ္ေယာက္ သို႕မဟုတ္ အမ်ားက
အဲဒီလို လက္ေဆာင္ေပးရင္၊ တစ္ခါ ေပးတာကလဲ တစ္ထည္မက အထည္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ
ေပးတယ္ဆိုရင္၊ ေနဖို႕အိမ္၊ စီးဖို႕ကားေတြ၊ လႉတန္းဖို႕ ပိုက္ဆံေတြ၊ ခိုင္းဖို႕အေစအပါးေတြ
ေထာက္ပံ့တယ္ဆိုရင္ ဒါ အေတာ္ၾကီးတဲ့ ျပႆနာျဖစ္လာပါျပီ၊ ေပးသူက ေပးရဲတာေတာင္မွ ဒီလိုလက္ေဆာင္ေတြကို
လက္ခံရဲတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ရဲ့ ကိုယ္က်င့္သီလကို ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္၊
(၂)
ခရီးသြားလာျခင္း (Travel)
အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႕ သူတို႕ရဲ့ ဝန္ထမ္းမ်ား
ခရီးသြားလာျခင္းနဲ႕ပါတ္သက္ျပီး ေအာက္ပါက်င့္ဝတ္မ်ားကို လိုက္နာရပါတယ္၊
(က) ျပင္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အကုန္အက်ခံတဲ့ ခရီးစဥ္မ်ားအတြက္
လႊတ္ေတာ္က်င့္ဝတ္ေကာ္မီတီရဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ၾကိဳတင္ရယူရပါမယ္၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ဟာ ခရီးစဥ္နဲ႕ပါတ္သက္ျပီး
ေကာ္မီတီကို လိုအပ္တဲ့အေထာက္အထားမ်ား၊ ခရီးစဥ္အေသးစိတ္ နဲ႕ စားရိတ္က်ခံမည့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာအခ်က္အလက္ေတြ
အနည္းဆုံး ၁၄ရက္ၾကိဳျပီး တင္ျပေလွ်ာက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္၊
(ခ) ကုန္က်စားရိတ္တာဝန္ယူမည့္အဖြဲ႕အစည္းက အေမရိကန္ တကၠသိုလ္၊
ေကာလိပ္မ်ား နဲ႕ ျပည္ပကိုယ္စားလွယ္ (သို႕မဟုတ္) အစိုးရနဲ႕ ကြန္ဂရက္ကို ေလာ္ဘီလုပ္သူေတြ
ခန္႕အပ္မထားတဲ့ အဖြဲအစည္းမ်ားျဖစ္တယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ့ ခရီးစဥ္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာဆိုရင္
၄ ရက္၊ ျပည္ပခရီးဆိုရင္ ၇ ရက္ တာဝန္ယူခြင့္ရွိပါတယ္၊ ဒီ႕ထက္ပိုခြင့္မရွိပါ၊
(ဂ) ကုန္က်စားရိတ္တာဝန္ယူမည့္အဖြဲ႕အစည္းက ျပည္ပကိုယ္စားလွယ္
(Foreign Agent) (သို႕မဟုတ္) အစိုးရနဲ႕ ကြန္ဂရက္ကို ေလာ္ဘီလုပ္သူ (Lobbyist) ေတြခန္႕အပ္ထားတဲ့
အဖြဲအစည္းမ်ားျဖစ္တယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ့ ခရီးစဥ္ကို တစ္ေန႕ (သို႕မဟုတ္) တစ္ညပဲ
တာဝန္ယူခြင့္ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ျပည္ပကိုယ္စားလွယ္
(သို႕မဟုတ္) အစိုးရနဲ႕ ကြန္ဂရက္ကို ေလာ္ဘီလုပ္သူေတြ လႊတ္ေတာ္အမတ္နဲ႕ ခရီးစဥ္မွာ လိုက္ပါခြင့္မရွိပါ၊
ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ေကာ္မီတီက ဒီခရီးစဥ္ကို တစ္ေန႕၊ တစ္ည တိုးျပီးခြင့္ျပဳႏိုင္ပါတယ္၊
(ဃ) ခရီးစဥ္ကို တာဝန္ခံစီစဥ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းဟာ သြားေရာက္တဲ့
ေဒသ၊အခန္းအနားနဲ႕ တိုက္႐ိုက္ပါတ္သက္ရမွာျဖစ္ျပီး ခရီးစဥ္ရဲ့ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ဟာလဲ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ့
တရားဝင္တာဝန္မ်ားနဲ႕ သက္ဆိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္၊
(င) ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ လိုအပ္တဲ့ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး၊ အစားအစာ၊
တည္းခိုခန္း၊ ညီလာခံဝင္ေၾကး၊ နဲ႕ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို လက္ခံခြင့္ရွိပါတယ္၊
(စ) ခရီးစဥ္အျပီး ၁၅ ရက္အတြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ဟာ ဒီခရီးစဥ္ပါတ္သက္တဲ့
အေထာက္အထားေတြကို ေကာ္မီတီကို တင္ျပရမွာျဖစ္ပါတယ္၊
(ဆ) ဒီက်င့္ဝတ္ေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ျပည္နယ္နဲ႕ ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရမ်ား၊
ျပည္ပအစိုးရမ်ားက စီစဥ္တာဝန္ခံတဲ့ ခရီးစဥ္မ်ားနဲ႕ မပါတ္သက္ပါ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ့ ျပန္လည္အေရြးခံရေရးလႈပ္ရွားမႈ
(Re-election Campaign) နဲ႕လဲမပါတ္သက္ပါ၊ ျပန္လည္အေရြးခံရေရးနဲ႕ ပါတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး
ခရီးစဥ္ေတြမွာေတာ့ ကုန္က်စားရိတ္ကို သက္ဆိုင္ရာပါတီရန္ပံုေငြကျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ့
ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာရန္ပံုေငြကျဖစ္ေစ သုံးစြဲရျပီး ကုန္က်စားရိတ္ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္
ကို ေရြးေကာက္ပြဲကုန္က်စားရိတ္အျဖစ္ တင္ျပရပါမယ္၊
အထက္ပါ က်င့္ဝတ္ေတြမွာ က်ေနာ္တို႕အတြက္ မ်က္စိရွုပ္မွာကေတာ့
"ျပည္ပကိုယ္စားလွယ္ (သို႕မဟုတ္) အစိုးရနဲ႕ ကြန္ဂရက္ကို ေလာ္ဘီလုပ္သူေတြ"
ဆိုတဲ့ စကားလုံးေတြျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊ အဲဒါေတြက က်ေနာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ အခုထိေတာ့ မရွိေသးပါ၊
ဒီလို မ်က္စိရွုပ္္မႈအနည္းငယ္ကလြဲရင္ က်င့္ဝတ္ေတြအားလုံးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ
လိုက္နာသင့္တဲ့ က်င့္ဝတ္ေတြပါ၊ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာလဲ တာဝန္အရ ျပည္တြင္း၊
ျပည္ပခရီးေတြ ထြက္ေနၾက၊ ထြက္ၾကမွာပါ၊ အဲဒီခရီးစဥ္ေတြမွာ အစိုးရအစီအစဥ္နဲ႕ သြားတာရွိသလို
ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ားစီစဥ္တာလဲ ရွိမွာပါ၊ ဒီခရီးစဥ္ေတြဟာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ့
တာဝန္ဆိုတဲ့ ေဘာင္ထဲမွာရွိေနဖို႕ရယ္၊ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အေပၚလႊမ္းမိုးမႈကို
ကန္႕သတ္တားဆီးႏိုင္ဖို႕ရယ္အတြက္ က်င့္ဝတ္ေတြသတ္မွတ္ဖို႕လိုပါတယ္၊ ဒီက်င့္ဝတ္ေတြမရွိရင္
တာဝန္လို႕အေၾကာင္းျပျပီး ပုဂၢလိကကုမၸဏီမ်ားရဲ့ ေက်းဇူးနဲ႕ ငပလီတို႕၊ ေငြေဆာင္တို႕မွာ
ကမ္းေျခက သဲမ်ားအရည္အေသြးေကာင္းမေကာင္း သြားေရာက္စစ္ေဆးမည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊
ေနျပည္ေတာ္နဲ႕ မိမိရဲ့ အိမ္ရွိရာကို ေလယဥ္အခမဲ့စီးျပီး အပါတ္တိုင္းအျမဲျပန္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ
ေပၚလာမွာစိုးမိပါတယ္၊
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အက်င့္ပ်က္ဆုံး၊ လာဘ္အစားဆုံးႏိုင္ငံတစ္ခုအျဖစ္
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကစလို႕ အခုအထိ ဆက္လက္တည္ရွိေနတာပါ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတကိုယ္တိုင္က
အဂတိလိုက္စားမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္မယ္လို႕ ေႂကြးေၾကာ္ျပီး ဒုသမၼတ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္း
ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မီတီတစ္ခုဖြဲ႕ထားပါေသးတယ္၊ တိုင္းျပည္ရဲ့
ဥပေဒျပဳအာဏာကို ကိုင္တြယ္ထားတဲ့၊ လူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကလဲ
အဂတိတိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး မွာ တစ္တပ္တစ္အားပါဝင္ျပီး မိမိတို႕ကိုယ္တိုင္ မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္တဲ့
က်င့္ဝတ္ေတြခ်မွတ္ျပီး ခိုင္ခိုင္မာမာ ေစာင့္သိၾကဖို႕လိုပါတယ္၊ ေခါင္ကလံုမွ မိုးမယိုမွာပါ၊
ဆက္ေရးပါ့မယ္၊
ေလးစားစြာ
ေအာင္ဒင္
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၄၊ ၂၀၁၃
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၄၊ ၂၀၁၃
0 comments:
Post a Comment