Burma's Parliament Watch Part 20

(ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၁၄၄၊ ေမလ ၉ ရက္၊ ၂၀၁၃၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၈/၃၂)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကို အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္

ေအာင္ဒင္

အပိုင္း (၂၀) လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၂၃ ရက္ေန႕မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ အမိန္႕နဲ႕ အက်ဥ္းသူအက်ဥ္းသား ၉၃ ေယာက္ကို အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကေန လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးျပီး ျပန္လႊတ္လိုက္ပါတယ္၊ အဲဒီ ၉၃ ေယာက္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၅၉ ေယာက္ပါဝင္တယ္လို႕လဲ သိရပါတယ္၊ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား (ႏိုင္/က်ဥ္း) မ်ားအတြက္ ဝမ္းသာၾကည္ႏူးရျပီး က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ႏိုင္/က်ဥ္းမ်ားလဲ အျမန္ဆုံးျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ၾကဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္၊ ျပည္သူလူထုရဲ့ အက်ိဳးစီးပြါးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ေျပာင္းလဲဖို႕ၾကိဳးစားၾကသူမ်ား အက်ဥ္းေထာင္ၾကီးမ်ားထဲမွာ ဘဝနိဂုံးမခ်ဳပ္ေစခ်င္ပါ၊

ဦးသိန္းစိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတတာဝန္ယူတဲ့ အခ်ိန္ကစျပီး လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္ေပးခဲ့လို႕ အက်ဥ္းသားေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်ဥ္းေထာင္ၾကီးမ်ားထဲက ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ အဲဒီလိုလြတ္ေျမာက္ၾကသူေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ေထာင္ေလာက္ပါဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြ အက်ဥ္းေထာင္ထဲက လြတ္ေျမာက္လာတာကို ၾကိဳဆိုဝမ္းေျမာက္ေပမည့္ သူတို႕ကို ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့ပံုစံကို သေဘာမက်ပါ၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ (၁) အစိုးရက မင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုၾကီး၊ ကိုဇာဂနာ၊ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ အရွင္ဂမၻီရ၊ စုစုေႏြး၊ နီလာသိန္း အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျပီး ျပန္လႊတ္ေပးတာမဟုတ္ပါ၊ ရာဇဝတ္မႈနဲ႕ အက်ဥ္းက်တဲ့ သာမန္အက်ဥ္းသားမ်ားအျဖစ္နဲ႕ပဲ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးတာပါ၊ (၂) လႊတ္ေပးတာကလဲ ခြၽင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေပးတာမဟုတ္ပါ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ (၄၀၁) ပုဒ္မခြဲ (၁) အရ လက္ရွိျပစ္ဒါဏ္မွ ႂကြင္းက်န္ကာလမ်ားကို အကန္႕အသတ္နဲ႕ သက္သာခြင့္ျပဳတာပါ၊ ဒီေတာ့ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြဟာ အစိုးရမၾကိဳက္တာလုပ္မိလို႕ရွိရင္၊ သမၼတက စိတ္တိုင္းမက်ရင္ ရဲက ဝါရမ္းမပါပဲ ျပန္ဖမ္းခြင့္ရွိျပီး ေထာင္ထဲမွာ အရင္ေကြၽးက်န္ျပစ္ဒါဏ္ကာလကို ျပစ္ဒါဏ္အသစ္နဲ႕ေပါင္းျပီး ဆက္လက္ခံစားရမွာပါ၊ ဒါေၾကာင့္ မင္းကိုႏိုင္တို႕လို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ေထာင္ဒါဏ္ ၆၅ႏွစ္နဲ႕ ၆လက်ျပီး ၂၀၁၂ခုႏွစ္မွာ ေလးႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေထာင္ထဲမွာေနျပီး ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ့ ပုခုံးေပၚမွာ ကြၽင္းက်န္ျပစ္ဒါဏ္ကာလ ႏွစ္ ၆၀ေက်ာ္က ေလးပင္စြာတင္က်န္ေနပါေသးတယ္၊

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ေလွ်ာက္လွမ္းေနျပီ၊ ႏိုင္ငံေရးသေဘာထားမတူညီသူမ်ားကိုလဲ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးျပီး တူညီတဲ့ကိစၥေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနျပီလို႕ ႏိုင္ငံတကာလွည့္ျပီး ေႂကြးေက်ာ္ေနတဲ့ အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရွိေၾကာင္း အသိအမွတ္မျပဳတာ ေက်နပ္စရာမရွိပါ၊ ႏိုင္ငံေရးအျမင္မတူသူေတြကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႕ ဖန္တီးထားတဲ့ မတရားတဲ့ဥပေဒေတြ၊ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ေမြးရာပါလူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြရွိေနသ၍၊ ယင္းဥပေဒမ်ားကို အသုံးခ်ျပီး ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ထားသူေတြရွိေနသ၍ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတာ ရွိေနမွာပါ၊ 

ဒီေတာ့ ေခတ္အဆက္ဆက္က အာဏာရွင္အစိုးရေတြ ဖန္တီးခဲ့တဲ့ မတရားတဲ့ ဥပေဒေတြ ဆက္လက္အသက္ဝင္ေနဆဲျဖစ္ျပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားရွိတာကို ဝန္မခံေသးသ၍၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားမ်ားနဲ႕ေရာျပီး အကန္႕အသတ္နဲ႕ လႊတ္ေပးတာကိုလဲ ႏိုင္ငံတကာအေရးယူမႈေလွ်ာ႕ခ်ေရး နည္းပိရိယယ္တစ္ခုအျဖစ္ က်င့္သုံးေနသ၍၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ေနျပီဆိုတာ အျပည့္အဝယံုၾကည္ႏိုင္စရာ ရွိမွာမဟုတ္ပါ၊

အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳဖို႕နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလုံးကို ခြၽင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႕ တြန္႕ဆုတ္ေနခ်ိန္မွာ ျပည္သူလူထုကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားရွိေၾကာင္းဝန္ခံအသိအမွတ္ျပဳေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတာကို တရားဝင္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုသတ္မွတ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလုံးကို ခြၽင္းခ်က္မရွိျပန္လႊတ္ေပးဖို႕ သမၼတကို ေတာင္းဆိုေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ေနာင္မွာမရွိေတာ့ေအာင္ မတရားတဲ့ ဥပေဒေတြ၊ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ေမြးရာပါလူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းေရး၊ စတာေတြကို ေဆာင္ရြက္ဖို႕ တာဝန္ရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပခ်င္ပါတယ္၊

လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မီတီ

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရုံးကေန ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၇ရက္ေန႕ေန႕စြဲနဲ႕ "လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မီတီ" ကို ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးဦးစိုးသိန္းေခါင္းေဆာင္ျပီး အစိုးရဝန္ၾကီး႒ာနမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အရပ္ဘက္လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီအခ်ိဳ႕မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္သြားရန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရုံးမွ ညႊန္ၾကားေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္၊ အဲဒီသတင္းကို ဖတ္ရေတာ့ ဝမ္းသာမိပါတယ္၊ ဝမ္းသာရတာက ဒီသတင္းမွာ "ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းရွိ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးတြင္ ျပစ္ဒါဏ္က်ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလုံး ျပန္လည္လႊတ္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ျပီး” ဒီေကာ္မီတီကို ဖြဲ႕စည္းတယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားလို႕ပါ၊ ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ျမန္မာဘာသာနဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာ ႏွစ္ခုစလုံးမွာ သုံးစြဲထားလို႕ပါ၊ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား (Political Prisoners) ဆိုတဲ့ စကားလုံးအျပင္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ား (Prisoners of Conscience) ဆိုတဲ့ စကားလုံးကိုပါ သုံးစြဲေဖာ္ျပပါတယ္၊ ဒါဟာျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရက  ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ပထမဆုံးအၾကိမ္ တရားဝင္သုံးစြဲတာျဖစ္ပါတယ္၊ တစ္ခါ အဲဒီသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာပဲ "ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း၊ လြတ္ခြင္႕ျပဳျခင္းဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ညွိႏိႈင္းေရးဆြဲျခင္း၊ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား စိစစ္၍ လႊတ္ေပးသင့္သူမ်ားအား လႊတ္ေပးေရးညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႕ကို ေဆာင္ရြက္ျပီး စိစစ္ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံ တင္ျပသြားရမည္" ဆိုျပီး ေကာ္မီတီရဲ့ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို ရွင္းလင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္၊

ဒါေပမည့္လည္း သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ဒီေကာ္မီတီနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး သံသယျဖစ္စရာေတြ စတင္ေတြ႕ရွိလာရပါတယ္၊ ပထမဆုံး သံသယျဖစ္စရာက အဖြဲ႕ဝင္မ်ားရဲ့ အမည္စာရင္းကို တရားဝင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းမျပဳတာပါ၊ ဒီေကာ္မီတီမွာ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၆ ေယာက္ပါဝင္ပါတယ္၊ အစိုးရဘက္က ဥကၠ႒ ဝန္ၾကီးဦးစိုးသိန္း၊ အတြင္းေရးမႉး သမၼတရုံး ဒု-ဝန္ၾကီး ဦးေအာင္သိန္း၊ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ ရဲခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ထြန္း၊ ဒုတိယ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးထြန္းထြန္းဦး၊ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဦးစီး႒ာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ေစာဝင္း၊ အက်ဥ္းဦးစီး႒ာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသန္းေ႒း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ျမိဳင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကက္ေျခနီအသင္းမွ ဦးၾကည္ နဲ႕ ျမန္မာအီးဂရက္ (Myanmar Egress) မွ ဦးလွေမာင္ေရႊ အပါအဝင္ ၉ ေယာက္ပါဝင္ပါတယ္၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားဘက္က ဦးဘိုၾကည္ (ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ကူညီေရးအသင္း)၊ ဦးညိဳထြန္း (ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္)၊ ဦးရဲေအာင္ (ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕)၊ ဦးကိုကိုၾကီး (၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား) နဲ႕ ဦးဇာဂနာ တို႕ ၅ ဦးပါဝင္ျပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဘက္က ဦးညဏ္ဝင္း (အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္) နဲ႕ ဦးခြန္ထြန္းဦး (ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္) တို႕ ၂ဦးပါဝင္ၾကပါတယ္၊ ဒီအဖြဲ႕ဝင္စာရင္းကို အျခားေကာ္မရွင္မ်ားလို အစိုးရက တရားဝင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းမျပဳပါ၊ ဒီလို အဖြဲ႕ဝင္အမည္စာရင္းမေၾကညာတာကိုက ဒီေကာ္မီတီအေပၚ အစိုးရရဲ့ အေလးအနက္ထားမႈအေပၚ သံသယရွိစရာ ျဖစ္လာပါတယ္၊

သတင္းထုတ္ျပန္ျပီး ႏွစ္ပါတ္ေက်ာ္အၾကာမွာ ေကာ္မီတီရဲ့ ပထမဆုံးအၾကိမ္အစည္းအေဝးကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၃ရက္ေန႕မွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံျငိမ္းခ်မ္းေရးျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းဗဟို႒ာန (Myanmar Peace Center) မွာ က်င္းပပါတယ္၊ ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝးကို မတ္လ ၁၆ရက္ေန႕မွာက်င္းပပါတယ္၊ အဲဒီအစည္းအေဝးေတြ က်င္းပမွာကိုလဲ သတင္းထုတ္ျပန္ျခင္းမျပဳပါ၊ သက္ဆိုင္သူေကာ္မီတီဝင္တစ္ဦးခ်င္းဆီကို ဖိတ္စာပို႕အေၾကာင္းၾကားတာပဲရွိပါတယ္၊ အစည္းအေဝးက်င္းပတာကို သတင္းေထာက္ေတြ တက္ေရာက္သတင္းယူခြင့္မရွိသလို ဘာေတြေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာကိုလဲ အစိုးရမွ သတင္းထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိပါ၊ ဒါဟာျဖင့္ အစိုးရဟာ ဒီေကာ္မီတီရဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ပံုနဲ႕ပါတ္သက္ျပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိတာကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္၊

ပထမအစည္းအေဝးမွာ "ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ဆက္စပ္၍ျပစ္ဒါဏ္က်ခံေနရသူမ်ားအားလုံးကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား” ဟု အၾကမ္းအားျဖင့္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကျပီး ပိုျပီးတိက်တဲ့ အေသးစိတ္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ေနာက္အစည္းအေဝးမွာ ေဆြးေႏြးမယ္လို႕ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္၊ ဒုတိယအစည္းအေဝးမတိုင္ခင္ မတ္လ ၁၃ရက္ေန႕မွာ ေကာ္မီတီမွာပါတဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အျခားလူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုင္ရာ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာပဲ က်င္းပခဲ့ျပီး အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲကေန ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တစ္ရပ္ကို အမ်ားသေဘာတူ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီအဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္ကို မတ္လ ၁၆ရတ္ေန႕မွာ က်င္းပတဲ့ ေကာ္မီတီ ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝးမွာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားက တင္ျပေပမည့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လက္ခံေဆြးေႏြးျခင္းမျပဳပါ၊

ပထမအစည္းအေဝးမွာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက သူတို႕ျပဳစုထားတဲ့ လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအမည္စာရင္းကို သူတို႕ရွိေနတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားရဲ့ အမည္နဲ႕တကြ အစိုးရဘက္မွ စိစစ္ႏိုင္ေအာင္ တင္ျပၾကပါတယ္၊ စုစုေပါင္း ၄၁၀ ဦးရွိတယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ဒုတိယအစည္းအေဝးမွာ အက်ဥ္းဦးစီး႒ာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသန္းေ႒းက ၄၁၀ ထဲက ၂၁၉ ဦးကိုသာ အက်ဥ္းဦးစီးရဲ့ စာရင္းမ်ားထဲမွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိေၾကာင္း၊ ၁၉၆ေယာက္က ျပစ္ဒါဏ္က်အက်ဥ္းသားမ်ားျဖစ္ျပီး ၂၃ေယာက္က အမႈရင္ဆိုင္ေနဆဲ အခ်ဳပ္သားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္ပါတယ္၊ ဝန္ၾကီးဦးစိုးသိန္းက ျပစ္ဒါဏ္က်အက်ဥ္းသား ၁၉၆ေယာက္ထဲက ၈၇ေယာက္ကို လႊတ္ေပးဖို႕ သမၼတထံကို တင္ျပမယ္လို႕ ေျပာပါတယ္၊

အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လႊတ္မည့္သူမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳျပီး လႊတ္ေပးဖို႕ နဲ႕ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကိစၥကို အက်ဥ္းဦးစီး႒ာနမွတ္တမ္းမ်ားနဲ႕ တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးခြင့္ျပဳဖို႕ ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္၊ ဧျပီ ၂၃ရက္ေန႕မွာ လႊတ္တဲ့ အက်ဥ္းသား ၉၃ ေယာက္ထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၅၉ေယာက္ထဲမွာ လႊတ္ေပးဖို႕တင္ျပမယ္ဆိုတဲ့ ၈၇ေယာက္စာရင္းထဲက ၁၉ ေယာက္ပဲပါဝင္ပါတယ္၊ ၄၀ က ဦးခြန္ထြန္းဦးတင္ျပတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္တပ္မေတာ္(ေတာင္ပိုင္း) (SSA-South)က တပ္သားမ်ားျဖစ္ျပီး အေစာပိုင္းက အစိုးရဘက္က ျပန္လႊတ္မေပးႏိုင္ဘူးလို႕ ျငင္းဆန္ထားခဲ့တာပါ၊ အားလုံးကိုလဲ ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားမ်ားအေနနဲ႕ပဲ အကန္႕အသတ္နဲ႕ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္၊ လႊတ္တဲ့အခ်ိန္ကာလကိုလဲ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈကို စစ္တပ္ဆိုင္ရာကလြဲျပီး က်န္အားလုံးကို အျပီးတိုင္ရုတ္သိမ္းေပးဖို႕ ဆုံးျဖတ္ခ်ိန္နဲ႕ တိုက္ဆိုင္ျပီး လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္၊

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ့ ဧျပီလ ၁ ရက္ေန႕၊ ေရဒီယိုမိန္႕ခြန္းမွာလဲ "ေနာက္ထပ္လည္း လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးႏိုင္ေအာင္ အက်ဥ္းသားစိစစ္ေရးေကာ္မီတီတစ္ရပ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ဖြဲ႕စည္းျပီး စီမံေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္" လို႕ ေျပာပါတယ္၊ "ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား" လို႕ မသုံးပါ၊ ဒီအခ်က္ေတြကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရုံးရဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္အရ "လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မီတီ" ကို ဝန္ၾကီးဦးစိုးသိန္းေခါင္းေဆာင္ျပီး ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေပမည့္ အစိုးရကိုယ္တိုင္က ဒီေကာ္မီတီအေပၚမွာ အေလးအနက္မရွိတာ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိတာ၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္က "ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား" လို႕အသိအမွတ္မျပဳခ်င္တာေတြ႕ရပါတယ္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလုံးလြတ္ေျမာက္ေရးကို အစဥ္တစိုက္ေတာင္းဆိုေနတဲ့ အေမရိကန္အစိုးရေက်နပ္ေအာင္သာ ဒီေကာ္မီတီကို ဖြဲ႕စည္းတာျဖစ္ျပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို  ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားမ်ားနဲ႕ေရာျပီး အခါအားေလ်ာ္စြာ အကန္႕အသတ္နဲ႕ လႊတ္ေပးတာကိုလဲ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေတြေလွ်ာ႕ခ်ေအာင္လုပ္တဲ့ နည္းဗ်ဴဟာတစ္ခုအေနနဲ႕ ဆက္လက္က်င့္သုံးေနဆဲျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္၊

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸါယ္္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား

၁၉၈၀ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ အမိန္႕အမွတ္ ၂/၈၀ ႏွင့္ အေထြေထြလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးစဥ္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အားလုံးကို ခြၽင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္၊ ထိုစဥ္က အက်ဥ္းဦးစီး႒ာန၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္အရ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီက ေအာက္ပါအတိုင္း  ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸယ္ဖြင့္ဆိုေပးခဲ့ပါတယ္၊

(က) မတရားအသင္း အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(ခ) ျပစ္မႈဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၁ မွ ၁၃၀(ခ) အထိပါ အစိုးရကိုဆန္႔က်င္ေသာ ျပစ္မႈမ်ား
(ဂ) ျပစ္မႈဥပေဒ အခန္း (၈) ပါ ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ေရးကို ပ်က္ေစေသာ ျပစ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သတ္၍ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၄၃၊ ၁၄၄၊ ၁၄၅၊ ၁၄၇၊ ၁၄၈၊ ၁၅၁၊ ၁၅၂၊ ၁၅၃၊ ၁၅၃(က) အရ ျပစ္မႈမ်ား
(ဃ) ၁၉၅၀-ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား ဥပမာ- ပုဒ္မ ၅(ည)
(င) ႏိုင္ငံေတာ္ကိုဦးေဆာင္ေသာ လမ္းစဥ္ပါတီအား ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(စ) ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရယ္မွ ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား ပုဒ္မ ၁၀(က)၊ ၁၀(ခ) ႏွင့္
(ဆ) ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔ေကာင္စီအဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား အားလုံးသည္ “ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈ” ဆိုသည့္ စကားရပ္တြင္ အက်ံဳး၀င္သည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၃ ရက္ေန႕မွာ ဥေရာပသမဂၢ၊ ဥေရာပပါလီမန္ (Parliamentary Assembly, Council of Europe) ရဲ့ ၃၃ၾကိမ္ေျမာက္အစည္းအေဝးမွ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ဆိုသည္ကို အဓိပၸယ္သတ္မွတ္အတည္ျပဳသည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ၁၉၀၀ (၂၀၁၂) [Resolution 1900 (2012)] ကို ွ ျပဌန္းခဲ့ပါတယ္၊ ယင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအားလုံး ႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအားလုံးက “ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားအားလုံးကို ေအာက္ပါအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ညင္းပယ္ျခင္း ခံရေသာ ပုဂိၢဳလ္ကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား” ဟုသတ္မွတ္ၾကပါတယ္၊ အဲဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြက
(က) အကယ္၍ အာဏာပိုင္တို႕က လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာသေဘာတူညီမႈမ်ားဆိုင္ရာ ဥေရာပညီလာခံ [European Convention on Human Rights and its Protocols (ECHR)] တြင္ ျပဌန္းထားေသာ အေျခခံအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာမခံခ်က္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ခြင့္ ႏွင့္ ကိုးကြယ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပခြင့္ ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာသတင္းထုတ္ျပန္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာစုေဝးခြင့္ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းခြင့္မ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္၍ ပုဂိၢဳလ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ဖမ္းဆီး၊ ထိန္းသိမ္း၊ အက်ဥ္းခ်ထားလ်င္၊

(ခ) အကယ္၍ လူတစ္ေယာက္သည္ မည္သည့္ျပစ္မႈကိုမွ က်ဴးလြန္ျခင္းမရွိပဲ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းျပခ်က္သက္သက္ျဖင့္ ဖမ္းဆီး၊ ထိန္းသိမ္း၊ အက်ဥ္းခ်ခံရလ်င္၊
(ဂ) အကယ္၍ [(အာဏာပိုင္တို႕၏) ႏိုင္ငံေရးရန္ညိႈးေၾကာင့္] လူတစ္ေယာက္အား အျပစ္ရွိသည္ဟူေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ခ်မွတ္ထားေသာ ျပစ္ဒါဏ္သည္ စြတ္စြဲထားေသာ၊ သံသယရွိေသာ ျပစ္မႈေၾကာင့္ခ်မွတ္သင့္သည့္ ျပစ္ဒါဏ္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားေနလ်င္၊
(ဃ) အကယ္၍ [(အာဏာပိုင္တို႕၏) ႏိုင္ငံေရးရန္ညိႈးေၾကာင့္] လူတစ္ေယာက္အား အျပစ္ရွိသည္ဟူေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ခ်မွတ္ထားေသာ ျပစ္ဒါဏ္သည္ အလားတူျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္ေသာ အျခားသူမ်ားရရွိသည့္ ျပစ္ဒါဏ္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားေနလ်င္၊
(င) အကယ္၍ အာဏာပိုင္တို႕၏ ႏိုင္ငံေရးရန္ညိႈးေၾကာင့္ လူတစ္ေယာက္သည္ မတရား၊ မမွ်တေသာ တရားစီရင္မႈျဖင့္ ျပစ္ဒါဏ္ခ်မွတ္ျခင္းခံရလ်င္၊

လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ (၁) ႏိုင္ငံေရးအျမင္မတူသူေတြကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႕ ဖန္တီးထားတဲ့ မတရားတဲ့ဥပေဒေတြ၊ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ေမြးရာပါလူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြရွိေနေသးတာမို႕၊ (၂) ယင္းဥပေဒမ်ားကို အသုံးခ်ျပီး ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ထားသူေတြရွိေနေသးတာမို႕ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတာ ရွိခဲ့၊ ရွိဆဲ၊ ရွိေနဦးမွာပါ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က မတရားတဲ့ ဥပေဒမ်ားကို ဖ်က္သိမ္း၊ ျပင္ဆင္ရမွာ ျဖစ္သလို၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတာကိုလဲ အဓိပၸါယ္္ဖြင့္ဆိုေပးဖို႕ တာဝန္ရွိပါတယ္၊

အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားရွိတာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႕ ပ်က္ကြက္ေနခ်ိန္မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကိစၥအေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္၊ အခုဆိုရင္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္၊ ေဒၚစနၵာမင္း၊ ဦးေဇယ်ာေသာ္၊ ေဒါက္တာေမဝင္းျမင့္၊ ဦးသိန္းေဆြ စတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ၾကီးမ်ားအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကပါျပီ၊ သူတို႕ေတြလဲ အျခားေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြလိုပဲ ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားမ်ားနဲ႕ အတူ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၀၁၊ ပုဒ္မခြဲ (၁) နဲ႕ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ရခဲ့တာပါ၊ သူတို႕ရဲ့ ပုခုံးေပၚမွာ ကြၽင္းက်န္ေသာျပစ္ဒါဏ္ႏွစ္မ်ားက ေလးပင္ၾကီးမားစြာ တြဲလြဲခိုေနဆဲပါ၊ သူတို႕နဲ႕ ဘဝတူ၊ အက်ဥ္းက်ေနဆဲ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳခံရဖို႕၊ ျပီးေတာ့ ခြၽင္းခ်က္မရွိ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ၾကဖို႕၊  ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုဖို႕ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ နည္းလမ္းတက် ဥပေဒၾကမ္းေတြ၊ အဆိုေတြတင္သြင္းျပီး ၾကိဳးစားၾကရင္ျဖင့္ သိပ္ေကာင္းမွာပါ၊ စစ္တပ္နဲ႕ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အမ်ားစုအားနဲ႕ ကန္႕ကြက္လို႕ သူတို႕ၾကိဳးစားမႈေတြ အေရးနိမ့္ခဲ့ရင္ေတာင္မွ ၾကိဳးစားတဲ့အတြက္ အားလုံးက သူတို႕ကို ေက်းဇူးတင္ၾကမွာပါ၊

ေလးစားစြာ၊

ေအာင္ဒင္
ဧျပီလ ၂၅၊ ၂၀၁၃

(မွတ္ခ်က္၊ ဒီေဆာင္းပါးကို ဧျပီလ ၂၅ရက္ေန႕မွာ ေရးျပီး ျပည္သူ႕ေခတ္ကိုပို႕ပါတယ္၊ ျပည္သူ႕ေခတ္က ေမလ ၉ရက္ေန႕မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္၊ ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္မထြက္ခင္ ေမလ ၈ရက္ေန႕မွာ အစိုးရက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရုံး အမိန္႕ေၾကာ္ညာစာအမွတ္ ၄၃/၂၀၁၃ နဲ႕ "လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စီစစ္ေရးေကာ္မီတီ တိုးခ်ဲ႕ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းေၾကာင္း" ကို အဖြဲ႕ဝင္ ၁၉ေယာက္အမည္စာရင္းနဲ႕ ထုတ္ျပန္ျပီး အဲဒီေၾကညာခ်က္က ျပည္သူ႕ေခတ္ထြက္တဲ့ေန႕နဲ႕ တစ္ရက္တည္း ေမလ ၉ရက္ေန႕သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္၊ ေမလ ၁၁ရက္ေန႕မွာက်င္းပတဲ့ ေကာ္မီတီရဲ့ တတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝးကိုလည္း သတင္းေထာက္မ်ားကို တက္ေရာက္သတင္းယူခြင့္ျပဳတယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ဒီအေျခအေနသစ္ေတြကို မူလေဆာင္းပါးမွာ ျပင္ဆင္ေဖာ္ျပဖို႕ အခ်ိန္မမီခဲ့ပါ၊)