BLOGGER TEMPLATES AND TWITTER BACKGROUNDS

Wednesday, October 21, 2009

House Hearing on Burma, Oct 21, 2009, Burmese

House Hearing on Burma, Oct 21, 2009

U.S. Policy Toward Burma


U.S. House of Representatives

Committee on Foreign Affairs

Hearing on Burma: U.S. Policy toward Burma

October 21, 2009

Room 2172, Rayburn House Office Building, Washington, DC

Testimony by Aung Din

Executive Director, U.S. Campaign for Burma

aungdin@uscampaignforburma.org


Mr. Chairman, Congresswoman Ileana Ros-Lehtinen and Members of the Committee,

Thank you very much for holding this hearing at this critical time for Burma. I would like to take this opportunity to express our appreciation to the United States Congress and Administration for their strong and consistent support for our struggle for democracy and human rights under the leadership of the 1991 Nobel Peace Prize Recipient Daw Aung San Suu Kyi, whose time in detention will reach 14 years in three days, Oct 24. I also thank you for inviting me to speak. As I am the only Burmese activist here to testify, while I was preparing for this hearing, I consulted with some leaders of Burma’s democracy movement as well as ethnic leaders inside the country to reflect their voices and opinions in my testimony.

Current Political Landscape in Burma

Let me begin with the current situation in my country which I follow very closely and monitor daily. As I speak here today, the military regime in Burma has been carrying out two major campaigns targeting both democracy activists in the mainland and ethnic minorities in the border areas, both of whom present obstacles to a permanent military dictatorship with a sham constitution and through a show-case election in 2010.

After the election, military rule will be legalized, and Burma will be under a permanent military dictatorship. I emphasize “permanent”, because the regime purposefully made it almost impossible to amend the constitution in the future. Therefore, the people of Burma, including ethnic minorities, have refused to accept this constitution or support the 2010 election. And thus, the regime’s current paramount task is to eliminate these obstacles before the election to cement their power.

Arbitrary Detention, Torture and Killing of Democracy Activists

Last week, a group of European diplomats visited Burma and came to the one and only office of the National League for Democracy (NLD) party, the legitimate winner of the 1990 election, which was held by the same military regime who subsequently refused to honor the election result. They asked NLD leaders about their position on the current situation in Burma and the 2010 election. NLD leaders told them clearly that the NLD will not participate in the election, until and unless the regime releases all political prisoners, including Daw Aung San Suu Kyi, allows them to review and revise the constitution, and holds the election under the supervision of the international community.

As the NLD stands firm against its plan, the regime has intensified its oppression of NLD members and democracy activists with an aim to eliminate or weaken the party. In September and October, over 100 activists were arrested, including NLD members and Buddhist Monks. The number of political prisoners as of today stands at least 2,119, according to the Thai-Burma border-based Assistance Association for Political Prisoners (Burma).Among them, 244 are Buddhist monks.

These political prisoners went through painful and torturous interrogations, for days, before they were sent to the Summary Courts. After a brief and unjust trial, they were given lengthy sentences, of up to 68 years with hard labor, and then sent to remote prisons, where their families could not visit, due to the long distance, difficult travel and heavy expenses. In January, a young student activist, named Bo Min Yu Ko, was sentenced to 104 years imprisonment, for his leading role in the underground student union. They are put in an 8 foot by 12 foot cell, three to five persons together, allowed only 30 minutes per day to go out from the cell for bathing, cleaning, and walking. The quality of food provided in prison is much worse than food for pigs. Medical treatment is almost nonexistent and prisoners have to rely on their families to provide the medicine they need.

Physical punishment, such as beating, punching, kicking, caning, crawling on the ground filled with sharp stones, standing at the door with hands cuffed for a long time, as well as being put in a pitch-black cell for solitary confinement for many days, and denying family visits, are common for all political prisoners in Burma. At least 138 democracy activists died in prison due to torture, mistreatment, and lack of medical care. Currently, approximately 125 political prisoners, mostly women and the elderly, are seriously ailing and need emergency treatment.

I know their struggle and suffering very well because I was one of them. I was in prison for over four years from April 1989 to July 1993. Everything I have described above, the regime did to me as well because like my fellow political prisoners, I committed the most egregious crime in the eyes of the military regime, which is calling for democracy, human rights and rule of law by peaceful means.

In addition to arbitrary arrest, torture, unjust trials and imprisonment, the regime’s attacks against democracy activists in some cases are fatal. Earlier this month, on October 8th, U Kyawt Maung (56-years old) was beaten to death by a police officer and a local regime official. U Kyawt Maung went to North Okkalapa Police Station to find out about the situation of his son Thet Oo Maung, a ninth grade student activist arrested the day before, on Oct 7th, for his participation in the Free Daw Aung San Suu Kyi Campaign. U Kyawt Maung was handcuffed and severely beaten by Police Private Pann Thee and local official Win Cho at an intersection near the Police Station. They left him in a pool of his own blood at the scene after the attack and onlookers rushed him to the hospital where he was pronounced dead. Doctor said that he died due to a blood clot in his brain after his head was hit against the concrete floor many times by the attackers. This is not the first case of extra-judicial killing of innocent people by the authorities, and this will not be the last one either.

In May, when Daw Aung San Suu Kyi’s six-year house arrest was about to be complete, the regime sent her to Insein Prison to stand trail for the crime of being a victim of an intrusion and having compassion for her American intruder. After nearly three months of a show-case trial, the regime extended her detention another 18 months, to ensure she is unable to influence their elections in 2010. In early September, a Burmese-American citizen Nyi Nyi Aung (aka) Kyaw Zaw Lwin was arrested by police at the airport when he legally entered the country with a visa, given by the regime’s embassy in Bangkok. He went to Burma with expectations to support his mother and sisters, who are in prison with lengthy sentences for their participation in peaceful demonstrations, and he ended up in the police lock-up. Amnesty International reported that he was severely tortured during interrogation and then sent before the court to face a trial with fabricated charges. He remains imprisoned today.

The Regime’s Brutal Campaign against Ethnic Nationalities

Burma belongs not only to the Burman majority, but also to all major ethnic nationalities, Shan, Kachin, Karen, Karenni, Mon, Rakhine and Chin, whose voluntary participation is very important to the unity of a Federal Union of Burma. As history shows, these major ethnic groups were independent Kingdoms or city-states in the past, with their own territories, cultures, languages and administrations.

Burma’s military leaders think of themselves as rulers and the ethnic groups as their subjects or subordinates. Those who refuse to accept their authority are enslaved, tortured, raped, killed or driven out. It is the reason why over 3,300 villages in eastern Burma were destroyed, why over 500,000 ethnic civilians are forced into hiding in the jungles as internally displaced persons, and why over two million people fled to neighboring countries as unwelcome refugees and illegal immigrants. This decades-long campaign against the ethnic minorities has escalated over the past few months as the regime draws nearer to scheduling its elections for next year.

The Shan Human Rights Foundation (SHRF) and the Shan Women’s Action Network (SWAN) reported that the Burmese military regime renewed its scorch earth campaign against Shan people this year, and since July 27, 2009, the regime soldiers have burned down over 500 houses, and forcibly relocated about 40 villages in Central Shan State. Over 10,000 villagers were removed from their homes and villages, hundreds were arrested, interrogated and tortured by the soldiers and at least three people were killed. “One young woman was shot to death while trying to retrieve her possessions from her burning house, and her body was thrown into a pit latrine. Another woman was gang-raped in front of her husband by an officer and three soldiers”. These groups noted that this attack was the largest since the mass forced relocations in Shan State in 1996-1998, in which over 300,000 villagers were uprooted from their villages.

The Women League of Burma reported that a 22-year old woman was gang raped by Burmese soldiers in Northern Shan State in January 2008, while she was pregnant and shortly after a soldier killed her father. The whole family escaped from their village and then fled to an IDP camp along the Thai-Burma border. She said “soldiers came and demanded that my father should let me go with them again. I did not know what was on the soldier’s mind, I thought he was only threatening by pointing the gun at my father’s head, but the soldier shot at him. I saw my father fall and die”.

The regime’s use of rape as a weapon of war against ethnic women and girls is widespread, ongoing and well documented. In his latest report to the UN Security Council on “Security Council Resolution 1820, Women, Peace and Security”, dated July 15, 2009, Secretary-General Ban Ki-moon reported that “in Myanmar (Burma), women and girls are fearful of working in the fields or traveling unaccompanied, given regular military checkpoints where they are often subject to sexual harassment.”

He also reported that “In Myanmar, recent concern has been expressed at discrimination against the minority Muslim population of Northern Rakhine State and their vulnerability to sexual violence, as well as the high prevalence of sexual violence perpetrated against rural women from the Shan, Mon, Karen, Palaung and Chin ethnic groups by members of the armed forces and at the apparent impunity of the perpetrators.” Furthermore, he stated that “although there has been documentation and identification of military personnel who have committed sexual violence, including relevant dates and battalion numbers, disciplinary or criminal action is yet to be taken against the alleged perpetrators.”

Two Options for Ethnics, “Subordinate to the Regime or Be Defeated”

The military regime has claimed that since 1990, it has reached ceasefire agreements with 17 ethnic armed groups.

In April of this year, the regime announced its plan to disband and disarm the ethnic ceasefire groups, which command about 50,000 strong armed forces. The regime instructed them to reduce their troops to the lowest level, about 7,000, and then transfer them under the authority of the regime. Then the regime will mix them with Burmese soldiers and form a new “Border Guard Forces”, under the direct command of Burmese military. This would effectively disarm and disband these ceasefire groups. The regime has instructed all groups to implement this Border Guard plan by the end of October and start to prepare to participate in the 2010 election. The military regime offered no political concessions or alternatives. As a result, almost all of major ethnic groups have refused to comply. Therefore, the regime started to attack the smallest group, the Kokang, and defeated it in a matter of week, forcing nearly 40,000 Kokang civilians to flee to China as refugees and sent a message to other ceasefire groups, to choose one of the two options, “subordinate to the regime, or be defeated”.

Although most ethnic groups have indicated they are interested in a negotiated political settlement through dialogue, the military regime refuses to discuss any political settlement. Meanwhile, the regime has reinforced its troops in the eastern and northern parts of Burma, bordering with China and Thailand. Currently about 100,000 soldiers of the regime with heavy artilleries, tanks, cannons, and fighter jest, are deployed in these areas, pressuring the remaining ethnic ceasefire groups. As major ceasefire groups, such as New Mon State Party (NMSP), Kachin Independence Organization (KIO), National Democratic Alliance Army (NDAA), Shan State Army (North) and United Wa State Party (UWSP), combined together command about 40,000 armed forces, have refused to obey the order of the regime, a full-scale escalation of war between the regime and ethnic groups is possible in the near future, further destabilizing Burma and the region.



Turning Point for Burma, Turning Point for the International Community

Obviously, the weakening or elimination of the NLD, the leading force of Burma’s democracy movement, and gaining surrender, obedience and loyalty from the ethnic groups are major factors for the regime to be able to move forward with its election plan. But these are not easy to achieve.

Even under detention for 14 of the last 20 years, Daw Aung San Suu Kyi is still the hope of the people of Burma and the key to national reconciliation and democratization in our country. The NLD is still alive, active and leading the people to confront injustices. Ethnic resistance forces may not be strong enough to defend the regime’s offensives, but their determination to achieve equality among all ethnic nationalities and their rights is much stronger than the morale of the regime’s soldiers. With strong support from their ethnic communities, the regime’s expectation of total victory over the ethnic resistance is not possible.

And, even though the regime crushes the democracy movement in mainland and ethnic resistance on the border, it will not be the end of the story. The 2010 election will not produce any positive outcome for Burma, but civil disobedience and ethnic resistance will continue, the country may fall into chaos and utter devastation, and the country and region may be more instable and insecure. Instead of choosing peaceful means of dialogue and negotiation, the regime’s preferred method of use of force and violence lead Burma to bleed deeply and may result in dire consequences to the region. There may be more violence, more blood, more wars and more fatalities.

Now is the turning point not only for Burma, but also for the international community. The right policy and effective and collective action by the international community may be able to stop the bloodshed and the regime’s killing spree in Burma.


U.S. Policy toward Burma

The military regime in Burma is one of the most brutal in the world. It has oppressed its own citizens, brutalized ethnic minorities, used rape as a weapon of war, and conducted crimes against humanity and war crimes with impunity. Let me tell you by the numbers. Over the years, under the watchful eyes of the international community, this regime has destroyed over 3,300 villages, driven out over two million people to neighboring countries, forced over 500,000 to hide in jungles and mountains as internally displaced persons, employed all citizens as forced or slave laborers, recruited over 90,000 child soldiers into its armed forces, exploited from drug businesses, money laundering and human trafficking, and failed to save the lives of millions of citizens who were devastated by natural disaster such as the Cyclone Nargis and treatable infectious diseases. Therefore, the imposition of strong and comprehensive economic sanctions on this brutal regime is perfectly justifiable, legitimate, meaningful and necessary.

Minding the Regime’s Tricks for Engagement

I agree that imposing sanctions alone could not produce the intended results. Sanctions should be reinforced with serious and high-level engagement. However, we should be mindful of the regime’s tricks in terms of engagement.

The regime has repeatedly said that cooperation with the United Nations is the corner stone of its foreign policy. With such beautiful words, it invited the UN Special Envoy to Burma many times, held many discussions, made hollow promises and cosmetic measures, and effectively used the UN Envoy to buy time, to mislead the world, and to tame international pressure. We hope the U.S. engagement would not repeat the same pattern. We hope that the U.S. engagement should be with both the regime and democratic opposition, including ethnic groups, transparent, within a reasonable time frame, with clear bench marks and appropriate responses.

The U.S. engagement with the regime should start from ground zero. During the talk, if the regime makes positives gestures, such as ceasing all attacks and atrocities against civilians and ethnic minorities, releasing Daw Aung San Suu Kyi and all political prisoners, beginning a genuine and sustained dialogue with opposition to review and revise the constitution, I agree that the United States should respond positively by easing some of the sanctions. But, if the regime continues arresting democracy activists in the mainland and attacking ethnic minorities on the borders, the United States must respond with tightening sanctions and organizing action at the UN Security Council, such as a global arms embargo and establishment of commission of inquiry to investigate crimes against humanity and war crimes in Burma.

The United States should not accept the regime’s military offensives against ethnic groups for whatever reason. The three-day war in the Kokang area in late August resulted in the flight of over 40,000 refugees to China, loss of lives and properties, destruction of several villages, racial discrimination and distrust between the Burman and ethnic people living in the areas. The regime’s attack in Karen State in June forced over 6,000 people to flee to Thailand. Thousands of people were forcibly recruited by the Burmese military to carry their weapons and ammunitions, while hundreds of vehicles belonging to civilians were confiscated to carry their troops. The security and stability in the region is already broken. A larger-scale war will create even more devastation.

Right Policy, Right Action

In conclusion, I support the new U.S. policy on Burma, which includes maintaining sanctions and directly engaging with the regime, as well as increasing humanitarian assistance while working closely with neighboring countries to help procure unified coordination and action. I believe this is the right policy, but this must be carried out effectively with caution, transparency, and a sense of urgency, a result-oriented mind and readiness to respond appropriately.

Thank you,


Aung Din
Executive Director
U.S. Campaign for Burma

Tuesday, August 25, 2009

Give Me September Back !!!


ငါ့ကို စက္တင္ဘာ ျပန္ေပး


ေအာင္ဒင္


(၁)

စက္တင္ဘာ ဟာ အရင္လို မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ မႈံကုတ္ကုတ္ ေကာင္းကင္ၾကီး ေအာက္မွာ ေၾကကြဲ အံု႕ဆိုင္းလို႕၊ အႏိုင္က်င့္ခံထား ရတဲ့ ဘဝတခုလို ျပိဳလဲမတတ္ ယိမ္းလို႕၊ ယိုင္လို႕၊ ဟိုးတုံး က ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးစြာ က်ဆင္းခဲ့ တဲ့ မိုးစက္မိုးေပါက္ ေတြကလဲ အခုေတာ့ ရင္နင့္ေၾကမြ မ်က္ရည္စ ေတြ ျဖစ္လို႕၊

ၾကာေတာ့ ၾကာခဲ့ပါျပီ၊ အၾကမ္းဖက္သမားတစု က ငါတို႕ ခ်စ္တဲ့ စက္တင္ဘာ ကို ငါတို႕ မ်က္ေစ့ ေရွ႕မွာပဲ ေခ်မြဖ်က္ဆီး ခဲ့တာေလ၊ ၂၁ ႏွစ္ ရွိခဲ့ျပီ၊

(၂)

မွတ္မိေနတယ္၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၁ ႏွစ္က စက္တင္ဘာ ေကာင္းကင္ၾကီး ေအာက္မွာ ငါတို႕ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ျပည္သူေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြ၊ ဝန္ထမ္းေတြ၊ လက္တြဲ လမ္းေလွ်ာက္ ဒီမိုကေရစီ တံခါး ကို ေခါက္ခဲ့ၾက၊ အမွန္တရား နဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းမႈကို ငါတို႕ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾက၊ လမ္းေတြမွာ လူေတြအျပည့္၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အျပည့္ နဲ႕ အနာဂတ္ ကို ေခ်ာင္းၾကည့္ခဲ့ၾက၊

ဝါရင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားၾကီးေတြက လည္း ငါတို႕နဲ႕ အတူ၊ ဆရာဝန္ ေတြ၊ သူနာျပဳ ဆရာမ ေတြ၊ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ ေတြ၊ သဘင္ပညာရွင္ေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြ က လဲ ငါတို႕နဲ႕ အတူ၊ စက္ရုံလုပ္သား ၾကီးေတြက အျဖဴအစိမ္း ဝတ္ ေက်ာင္းသားေလးကို ပခုံး ေပၚမွာထမ္းျပီး ခြပ္ေဒါင္း အလံကို ေဝွ႕ရမ္း လို႕၊ လယ္သမား ၾကီးေတြကလဲ စပါးရိပ္တဲ့ တံစဥ္ ကို ခ်ျပီး "ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရး၊ တို႕အေရး" တဲ့၊ တပ္မေတာ္ သား တခ်ိဳ႕ေတာင္မွ သူတို႕ ကိုင္ေဆာင္ေနၾက၊ လူသတ္လက္နက္ေတြ ကို စြန္႕ပစ္ျပီး ခြပ္ေဒါင္းေတြရဲ့ ခရီးေဖာ္ဘဝ ေရာက္ရွိၾက၊ ငါ တို႕ အားလုံး အတြက္ စက္တင္ဘာ ေကာင္းကင္ၾကီးဟာ ယံုၾကည္ ရဲရင့္ လွပေန ခဲ့တာေပါ့၊


အေမွာင္ထု ထဲက ရုန္းထြက္ဖို႕ က်စ္က်စ္ပါ ေအာင္ဆုတ္ထားတဲ့ လက္သီးဆုတ္ ေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႕အခြင့္အေရး နဲ႕တရားမွ်တ မႈကို ေတာင္းခံတဲ့ ရင္ကြဲမတတ္ ေအာ္ဟစ္ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႕ ငါတို႕ဟာ စက္တင္ဘာကို ျမင့္ျမတ္ေစခဲ့တယ္၊


ဒါေပမည့္ လူသတ္သမားေတြက စက္တင္ဘာကို ေသြးစေတြနဲ႕ လိမ္းက်ံ၊ အရုပ္ဆိုး အထီးက်န္ ေစခဲ့ေပါ့၊ အဆက္မျပတ္ ပစ္ခတ္လိုက္တဲ့ ေသနတ္သံေတြ က စက္တင္ဘာ ကို တံုလႈပ္ေျခာက္ခ်ား ေစခဲ့တယ္၊ ပလူပ်ံ ေနတဲ့ က်ည္ဆံ ေတြ၊ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ့ ၾကဳံးဝါးသံေတြ၊ မီးခိုးလုံး ေတြ၊ ေျပးလႊားေနတဲ့ ျပည္သူေတြ၊ လမ္းေတြေပၚမွာ ပိုင္ရွင္မဲ႕ က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ဖိနပ္ ေတြ၊ ေသြးစေတြ စိုစြတ္သြားတဲ့ ကတၱရာလမ္းမၾကီးေတြ၊ အဆက္မျပတ္ ေမာင္းႏွင္ေနတဲ့ မီးသႄဂိဳလ္ စက္ၾကီး ရဲ့ ငိုျငီးသံေတြ၊ အပိုင္းပိုင္း ျပတ္ေတာက္ျပိဳလဲ သြားတဲ့ သစ္ပင္ၾကီးေတြ၊ ျပည့္ႏွက္ၾကပ္သိပ္သြားတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ၾကီးေတြ၊ ဒီအနိဌာရုံ ေတြ နဲ႕ စက္တင္ဘာ ဟာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ရဲ့ အဓမၼ သိမ္းပိုက္တာခံလိုက္ရ ေပါ့၊ ၂၁ ႏွစ္ရွိခဲ့ျပီ၊


(၃)


ငါတို႕ စိတ္မေလွ်ာ႔ၾကဘူး၊ ေနာက္မဆုတ္ၾကဘူး၊ အဆုံးအရွုံးေတြ မ်ားခဲ့ေပမဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြက ပိုျပီးခိုင္မာ၊ စက္တင္ဘာ ကို ျပန္သိမ္းပိုက္ၾကမယ္၊ လူဆိုးလူမိုက္ ေတြလက္ထဲက အစိမ္းပုတ္ပုတ္ စက္တင္ဘာကို ငါတို႕ ေမတၱာ တရား နဲ႕ ေဆးေၾကာလို႕ သန္႕ရွင္းစင္ၾကယ္ ေစမယ္၊ မေန႕ ကျဖစ္ခဲ့တာကို ျပန္ျပင္လို႕မရႏိုင္ေပမဲ့ မနက္ျဖန္ကို ေတာ့ ငါတို႕ ေက်နပ္သလို ျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ၾကမယ္၊ ငါ့ကို စက္တင္ဘာ ျပန္ေပး၊


ဒီလိုနဲ႕ ငါတို႕က စက္တင္ဘာ ကိုျပန္ရဖို႕ၾကိဳးစား၊ အၾကမ္းဖက္သမား ကလည္း စက္တင္ဘာကို အရုပ္္ဆိုးသည္ထက္ဆိုးေစ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ရဲ့ သံဃာ့ ေတာ္လွန္ေရး၊ ေသြး ထပ္ေပတဲ့ လမ္းမမ်ား၊ အဖ်က္ဆီး ခံရ တဲ့ တရားေက်ာင္းမ်ား၊ အသတ္ခံရ တဲ့ ဘုရားသားေတာ္မ်ား၊ အက်ဥ္းေထာင္ျဖစ္သြားတဲ့ ေစတီမ်ား၊ ငါတို႕ အားလုံး ကမၻာ မေၾက၊ ေခါင္းေလာင္းသံက ငါတို႕ကို အျမဲတမ္း တပ္လွန္႕ေန၊

(၄)


သူငယ္ခ်င္း တို႕ေရ၊ ငါ့ကို စက္တင္ဘာ ျပန္ေပး၊


ၾကည္လင္ေတာက္ပတဲ့ ေကာင္းကင္နဲ႕၊ ေအးျမလတ္ဆတ္တဲ့ ေလျပည္ နဲ႕၊ အေၾကာက္တရား မရွိတဲ့ ပါတ္ဝန္းက်င္နဲ႕၊ အျမဲတမ္း လွပေနတဲ့ ခ်စ္ျခင္း နဲ႕၊ အၾကမ္းဖက္ဝါဒီေတြ အတြက္ ေျမ တစ္လကၼ ေတာင္မရွိတဲ့၊

အပစ္ကင္း တဲ့ စက္တင္ဘာ၊ ငါတို႕ ျပန္လည္ သိမ္းပိုက္ ၾကရေအာင္ပါ၊


ေအာင္ဒင္

၂၅ ဩဂုတ္ ၂၀၀၉

Monday, August 3, 2009

Remembering Tar Yar Min Wai (Shwe Phone Lu)


တာရာမင္းေဝ (၁၉၆၆-၂၀၀၇) ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ႏွစ္ ျပည့္ အမွတ္တရ စာစုမ်ား


တာရာမင္းေဝ ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ႏွစ္ ျပည့္ အမွတ္တရ အျဖစ္ ဒီစာအုပ္ ကေလး ကို စီစဥ္ ထုတ္ေဝ လိုက္ပါတယ္၊ ၂၀၀၇ ဩဂတ္စ္ ၅ သူ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ ကတည္း က စီစဥ္ဖို႕ ဆနၵ ရွိခဲ့ေပ မဲ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာင့္ တာဝန္မေက်ခဲ့ ပါ၊ ခုေတာ့ ထုတ္ေဝ ျဖစ္ပါ ျပီ၊ အဲဒီ စာအုပ္ကေလးကို ဒီလင့္ မွာ ေဒါင္းလုဒ္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္၊ ပံုႏွိပ္ စာအုပ္ ျဖစ္ဖို႕ေတာ့ ေနာက္တစ္လေလာက္ ၾကာပါဦးမယ္၊

http://sites.google.com/site/moemaka2008/pdf-files/TayaMinWai-2009-Memorial-Book.pdf?attredirects=0


တာရာမင္းေဝ ကို ခ်စ္တဲ့ လူေတြ ရွိၾကသလို မုန္းတဲ့လူေတြလဲ ရွိၾကမွာပါ၊ သူ႕ကို သတိရ ေနၾကတဲ့ လူ ေတြရွိသလို ေမ့ေပ်ာက္ ထားခ်င္တဲ့လူေတြလဲ ရွိၾကမွာပါ၊ သူဟာ လူအားလုံး အတြက္ တာဝန္ေက်ႏိုင္ ခဲ့သူ မဟုတ္တာ ေသခ်ာပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ သူ႕ေၾကာင့္ နာက်င္ခဲ့ရ သူ ေတြေတာ့ သိတ္ မ်ားမ်ား ရွိမယ္ မထင္ပါ၊ သူဟာ သူ႕ကို မုန္းတဲ့ လူေတြ ကို ေတာင္ နာက်င္ေအာင္ တုန္႕ျပန္ ရက္သူ မဟုတ္ပါ၊ သူ႕ကို ခ်စ္တဲ့ လူေတြ အတြက္ ဒီစာအုပ္ ကေလး ဟာ အလြမ္းေျပစရာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊သူ႕ေၾကာင့္ နာက်င္ခံစား ခဲ့ သူေတြ အတြက္ လဲ ဒီစာအုပ္ ကေလး ဟာ မ်က္ေျဖလကာၤ ျဖစ္ပါေစ လို႕ ဆုေတာင္းပါတယ္၊


သံေယာဇဥ္ ၾကီးမားစြာ နဲ႕ အမွတ္တရ ကဗ်ာ စာစု မ်ား ပါဝင္ ေရးသားၾကတဲ့ မင္းကိုႏိုင္၊ ေခလြန္း၊ကိုျဖိဳး၊ မိုးလိႈင္ည၊ ညိမ္းညိဳ၊ ပန္ဒိုရာ၊ ဆရာမ စန္းစန္းတင္၊ ေႏြဆူးလကာၤ၊ ထိုက္သူႏိုင္၊ ေမာင္အိုး၊ ဆရာ ေအာင္ေဝး၊ ေနဘုန္းလတ္၊ ထင္မင္းမင္းလတ္၊ ခက္မာ၊ ဘိုၾကည္၊ စိုးထက္ခိုင္၊ ေမျငိမ္း၊ မင္းဇင္၊ ျမင့္စိုး၊ ပန္းခ်ီ ထိန္လင္း၊ မင္းလြင၊္ ဆရာ ေမာင္စြမ္းရည္၊ နဲ႕ ကိုေမာင္ရစ္ တို႕ကို၊ေက်းဇူး အထူး တင္ရွိေၾကာင္း ေျပာပါရေစ၊ တခ်ိဳ႕က သူ႕ ကို ေရႊဘုန္းလူ အေန နဲ႕ သိႂကြမ္း ခဲ့ၾကျပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သူ႕ကို တာရာမင္းေဝ အျဖစ္ ရင္းႏွီး ခဲ့ၾက၊ သူ႕ကဗ်ာ မ်ား၊ ဝတၳဳ မ်ား ကို ႏွစ္သက္ ခဲ့ၾက သူေတြပါ၊ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သူ႕ကို ေရႊဘုန္းလူ အေန နဲ႕ေရာ၊ တာရာမင္းေဝ အျဖစ္ နဲ႕ ပါ ဘဝ ႏွစ္ခု စလုံး နဲ႕ ပါတ္သက္ခဲ့ ၾကသူေတြပါ၊ သူတို႕ရဲ့ ပါဝင္ေရးသား မႈ ေၾကာင့္သာ ဒီစာအုပ္ ကေလး အသက္ဝင္ လာတာပါ၊အခ်ိန္တိုတို အတြင္းမွာ တက္သုတ္႐ိုက္ စီစဥ္ရ တာမို႕ အခ်ိဳ႕ ရင္းႏွီးသူမ်ား ထံ စာမူ မေတာင္းႏိုင္ ခဲ့ တဲ့အတြက္ ေတာင္းပန္ပါရေစ၊

မ်က္ႏွာဖုံး ဒီဇိုင္းေရးဆြဲ ေပးတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာကိုသန္းေဌးေမာင္ ကို လဲ ေက်းဇူးတင္ရပါတယ္၊ စာအုပ္ အတြင္း မွာ သူ႕ပန္းခ်ီကား ေတြသုံးဖို႕ ခြင့္ျပဳ တဲ့ ထိန္ထိန္ (ပန္းခ်ီ ထိန္လင္း) ကိုလဲ ေက်းဇူးတင္ပါရေစ၊ စာအုပ္ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ဖြဲ႕စည္း ျပင္ဆင္ေပး တဲ့ ကိုေမာင္ရစ္၊ ကိုဦး၊ မသနၲာ နဲ႕ မိုးမခ အဖြဲ႕သား မ်ား ကိုလဲ မေမ့မေလ်ာ့ မွတ္တမ္းတင္ ရပါတယ္၊ တာရာမင္းေဝ ရဲ့ ကဗ်ာေတြ၊ စာမူ ေတြကို စနစ္တက် စုစည္း ထားတဲ့ ေခလြန္း ကိုလဲ အထူး ေက်းဇူးတင္ရပါတယ္၊စာမူ ေတြကို စာလုံးေပါင္း၊ သတ္ပုံ စစ္ေပး တဲ့ မ ေမျငိမ္း ကိုလဲ မွတ္တမ္းတင္ရမွာပါ၊ ေနာက္ဆုံးမွ ေရာက္လာတဲ့ စာမူတခ်ိဳ႕ (ဆရာ ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေမာင္ရစ္၊ ပန္းခ်ီ ထိန္လင္း၊ ဝင္းျမင့္ေအာင္ နဲ႕ ဒီေက်းဇူးမွတ္တမ္း) ကို စာလုံးေပါင္း သတ္ပုံ စစ္ခ်ိန္ မရခဲ့ပါ၊ စာအုပ္ အတြင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ကိုမုတ္သုန္၊ ကိုေမာင္ႏိုး၊ ကို ဘိုဘိုထြန္း တို႕၏ ပန္းခ်ီ ဒီဇိုင္း မ်ား၊ ေခလြန္း၊ ကိုျဖိဳး၊ မိုးလိႈင္ည တို႕ ရဲ့ ကဗ်ာမ်ား အတြက္္ ခြင့္ျပဳခ်က္ မေတာင္းႏိုင္ခဲ့ပါ၊


တာရာမင္းေဝရဲ့ ေနာက္ဆုံး အခ်ိန္ေတြ မွာ အနီးကပ္ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ ျပီး စ်ာပန အစီအစဥ္ လွပ ေအာင္ ဝိုင္းဝန္းခဲ့ၾက တဲ့ သူငယ္ခ်င္း မ်ားအားလုံးကို လဲ အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ လြမ္းဆြတ္မိပါ တယ္၊ အေတာ္မ်ားမ်ား ဟာ မတရား သ ျဖင့္ အက်ဥ္းခ် ခံေန ၾကရ တာ မို႕ သူတို႕အက်ဥ္းေထာင္မ်ား က အျမန္ဆုံး ျပန္လြတ္ၾကပါေစ လို႕လဲ ဆုေတာင္းပါတယ္၊

ကဗ်ာ ေရး ဖို႕ လူျဖစ္လာ တာမို႕ တမလြန္ မွာလဲ သူကဗ်ာေတြဆက္ေရး ေနမွာ ပါပဲ၊ တမလြန္ မွာ ဆက္ေရးေနမဲ့ သူ႕ရဲ့ ကဗ်ာ ေတြကို က်ေနာ္ တို႕ ဖတ္ခြင့္မရွိေတာ့ပါ၊ အႏွစ္ ေလးဆယ္ ေနခဲ့ တဲ့ဘဝ မွာ သူ ခ်န္ထားရစ္ ခဲ့ တဲ့ ကဗ်ာေတြ နဲ႕ ပဲ သူ႕ကို လြမ္းဆြတ္ ေနရ ပါေတာ့မယ္၊ ေရႊဘုန္းလူ (ေခၚ) တာရာ မင္းေဝ တမလြန္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းပါေစ၊


ေမတၲာျဖင့္၊


ေအာင္ဒင္

ဩဂတ္စ္ ၅၊ ၂၀၀၉

Remembering Tar Yar Min Wai

TaYar MinWai Memorial 2009 - Aung Din - MoeMaKa

Sunday, August 2, 2009

I and Tar Yar Min Wai


က်ေနာ္ နဲ႔ ကဗ်ာ ေရးေသာ လူတစ္ေယာက္အေၾကာင္း (သို႕မဟုတ္)

ေရႊဘုန္းလူ (သို႕မဟုတ္) တာရာမင္းေဝ


ေအာင္ဒင္


(၁)

က်ေနာ့ ကိုေမြးျပီး ေလးႏွစ္ေလာက္ အၾကာ မွာ ေမေမ က က်ေနာ့ အတြက္ ညီငယ္ ေလးတစ္ေယာက္ ထပ္မံ ေမြးဖြားေပးပါတယ္၊ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ လ ၁၃ ရက္၊ အဂၤါေန႔မွာပါ၊ သူ႕ကို ေမြးဖြားေတာ့ ငလ်င္ မလႈပ္ပါဖူး၊ ေလၾကီး မိုးၾကီး မက် ပါဖူး၊ မိုးၾကိဳးေတြလည္း မပစ္ပါဖူး၊ အရာခပ္သိမ္းက ပံုမွန္ အတိုင္းပါပဲ၊ က်ေနာ္တို႕ မိသားစု မွာ လူကေလးတစ္ေယာက္ တိုးတာက လြဲလို႔ေပါ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း ဦးေဆာင္ တဲ့ စစ္အုပ္စိုး မႈ ေအာက္ ေရာက္ တာ ေလးႏွစ္ေက်ာ္ ခဲ့ပါျပီ၊


က်ေနာ့ မိဘ မ်ား က အမ ဝမ္းကြဲ တစ္ေယာက္ ရဲ့ စကား ကို နား ေယာင္ျပီး က်ေနာ့ ကို ခ်စ္ကိုကိုလို႕ အမည္ေပးထားတာ မို႕ သူ႕ကိုလည္း လြယ္လြယ္ကူကူပဲ ခ်စ္ညီညီ လို႕ အမည္ေပးလိုက္ၾက ပါတယ္။ ေမေမ ကက်ေနာ့ ကို သားၾကီး လို႕ ေခၚျပီး သူ႕ ကို ေတာ့ သားငယ္ေလး လို႕ေခၚပါ တယ္။ ဒီလိုနဲ႕ သူ႕ရဲ့ အိမ္ နံမည္ က အငယ္ေလး ျဖစ္လာပါတယ္၊ သူကလဲ စကားေျပာ ရင္ သူ႕ကိုယ္သူ "ငယ္ငယ္"လို႕သုံးေလ့ရွိပါတယ္၊

ေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္ အၾကာ ညီမ အငယ္ဆုံး ကို ေမြးေတာ့ က်ေနာ္ က ေျခာက္ ႏွစ္သား ရွိ ျပီး ဝတၳုဳ စာအုပ္ ေတြ စဖတ္ေနပါ ျပီ၊ စာေရးဆရာ မိုးေဝ ရဲ့ စံုေထာက္ ဝတၳုဳ ေတြဖတ္ျပီး အလြတ္စံုေထာက္ တင္ေမာင္ေဆြ နဲ႕ သူ႕ရဲ့ လက္ေထာက္ မိုးစနၵာ တို႕ကို သေဘာက် ေနခ်ိန္ မို႕ ညီမေလး ကို ခင္စနၵာမိုး လို႕ အမည္ေပး လိုက္ႏိုင္ပါတယ္၊ က်ေနာ္မ်ား လက္ဦးမႈမရ ခဲ့ ရင္ ျဖင့္ ညီမေလးခမ်ာ ခ်စ္မမ ျဖစ္လာစရာအေၾကာင္း ရွိပါတယ္၊

သားသမီး သုံးေယာက္ ရွိရင္ အၾကီးဆုံး နဲ႕ အငယ္ဆုံး က မိဘ ေမတၲာ ပိုရျပီး အလတ္က မိဘ ေမတၲာ ခ်ိဳ႕တဲ့ တယ္လို႕ ေျပာၾကတာ ၾကားဖူး၊ ေတြ႕ဖူးပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႕မိသားစုမွာေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ပါ၊ အလတ္ ျဖစ္တဲ့ သူဟာ မိဘ ႏွစ္ပါး စလုံးရဲ့ အခ်စ္ဆုံး နဲ႕ အလိုလိုက္ အခံရဆုံးပါ၊ အၾကီးဆုံး က်ေနာ္နဲ႕ အငယ္ဆုံး ညီမေလးတို႔ကေတာ့ အဆူခံရဆုံး နဲ႕ မိသားစု တာဝန္ေတြကို အမ်ားဆုံး မွ်ေဝယူရသူ ေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊

(၂)

က်ေနာ္ တို႕ေမာင္ႏွမ သုံးေယာက္ စလုံး ေတာင္ဥကၠလာပ ျမိဳ႕နယ္ ၉ ရပ္ကြက္ က အမွတ္ (၁၀) အေျခခံပညာ မူလတန္းေက်ာင္းမွာ သူငယ္တန္းကေန ေလးတန္းအထိ ပညာ သင္ၾကားခဲ့ရပါတယ္၊ က်ေနာ္က ငါးတန္းတစ္ႏွစ္ကို ေတာင္ဥကၠလာပ ျမိဳ႕နယ္ အေျခခံပညာ အလယ္တန္းေက်ာင္း အမွတ္ (၃) မွာေနခဲ့ရ ျပီး ၆ တန္း ကေန ၁၀ တန္း အထိ ရန္ကင္း အထက (၂) စိန္မိုက္ကယ္ မွာ တက္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္လည္း က်ေနာ့ ညီ နဲ႕ ညီမပါ ရန္ကင္း အထက (၂) ေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကပါတယ္၊


ေရႊဘုန္းလူ ဟာ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ စာေတာ္တဲ့ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ပါ၊ အတန္းထဲမွာ ထိပ္ဆုံးမွာရွိျပီး ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ ဆုေတြ စာေမးပြဲတိုင္း မွာ ရခဲ့တာပါ၊ တစ္တန္း ျပီး တစ္တန္း မွန္မွန္ေအာင္ ခဲ့ေပမဲ့ ၁၀ တန္း မွာ တစ္ေနပါ ေတာ့တယ္၊ ၁၀ တန္းစာေမးပြဲ ကို ေလး ၾကိမ္၊ ငါးၾကိမ္ ေလာက္ ေျဖ ရျပီး ႏွစ္ၾကိမ္ ေျဖ ရ တဲ့ ညီမေလး ထက္ တစ္ႏွစ္ေနာက္က်ျပီး ၁၉၈၆-၈၇စာသင္ႏွစ္ က်မွ ပဲ ၁၀တန္း ကို ျမန္မာစာ ဂုဏ္ထူး နဲ႕ ေအာင္ ပါတယ္၊ ၁၉၈၈ မတ္လအေရး အခင္း ျဖစ္ခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ က ရန္ကုန္ စက္မႈ တကၠသိုလ္ မွာ စက္မႈ အင္ဂ်င္နီယာ ေနာက္ဆုံးႏွစ္၊ ညီမေလး က ဓာတုေဗဒ အဓိက ဒုတိယ ႏွစ္ နဲ႕ ေရႊဘုန္း က အဂႍလိပ္ စာ အဓိက နဲ႕ ပထမ ႏွစ္၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ လိႈင္နယ္ေျမ မွာ ေက်ာင္း တက္ေနၾကတာပါ၊

အဲဒီလို ၁၀ တန္းစာေမးပြဲ တဘံုးဘံုး က် ရတာနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ေဖေဖ က မွတ္ခ်က္ခ် ပါတယ္၊ "ကဗ်ာ ေရးလို႕" တဲ့၊ ဒါလည္း မွန္ႏိုင္ပါတယ္၊ သူ အလယ္တန္း ေက်ာင္းသား ဘဝမွာကတည္းက ကဗ်ာ ေတြေရးေနပါ ျပီ၊ ေရးေတာ့ လဲ ျမန္မာစာ ကဗ်ာ ညြန္႕ေပါင္း က်မ္း ၾကီး ေတြ ကို အေသအခ်ာ ဖတ္႐ႉေလ့လာ ျပီးေရးတာပါ၊ ေရွးကဗ်ာ ေရးဟန္ မ်ား ကို အတုယူ ျပီး ေလးခ်ိဳး ေတြ၊ ေဒြးခ်ိဳး ေတြ၊ အိုင္ခ်င္း ေတြ၊ ရတုေတြ ေရးႏိုင္ပါတယ္၊ အဲဒီေခတ္ က လူၾကိဳက္မ်ားတဲ့ သုံးေၾကာင္း ကဗ်ာေလး ေတြ ေရးပါ တယ္၊ အဲဒီေခတ္ က ရုပ္ရွင္ေၾကးမံု တို႕၊ ဂီတပေဒသာ တို႕၊ ယုဝတ၊ီ ဂီတ သတင္းစဥ္စတဲ့ ဂ်ာနယ္ ေတြမွာ ေဖာ္ျပခံရ ပါတယ္၊ စာမူခ မရပါ၊ စာေစာင္ ကို ကိုယ့္ပိုက္ဆံ နဲ႕ ကိုယ္ ဝယ္ရပါ တယ္၊ အဲဒီတုံးက သူ႕ ကေလာင္နံမည္က "မီးခိုးျဖဴ" ပါ၊ ၁၉၈၂ မွာ သူ႕ရဲ့ မီးခိုးျဖဴ နံမည္ နဲ႕ ပထမ ဆုံး မဂၢဇင္း ကဗ်ာ "စစ္ျပန္" မဂၢဇင္း မွာ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပ ပါတယ္၊ အဲဒီ ကဗ်ာ ကလည္း ေလးခ်ိဳးရွည္ၾကီး ပါပဲ၊


ျမန္မာစာကို ႏိုင္နင္း ကြၽမ္းက်င္လြန္းလို႕ အတန္းထဲမွာ သူ႕ေရးသား တဲ့ စာစီစာကံုး ေတြဟာ အမွတ္အမ်ား ဆုံးရျပီး ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ား ရဲ့ အသိအမွတ္ ျပဳျခင္း၊ ခ်ီးက်ဴး ျခင္းခံရပါတယ္၊ ျမိဳ႕နယ္ အဆင့္၊ တိုင္း အဆင့္ စာစီစာကုံး ျပိဳင္ပြဲ ေတြ မွာ ေက်ာင္းကို ကိုယ္စားျပဳ ပါဝင္ရျပီး ဆုေတြလည္း ရခဲ့ပါတယ္၊ သူ႕ရဲ့ အဓိက အားနည္းခ်က္ကေတာ့ သိပံၸ ဆိုင္ရာ ႐ူပေဗဒ၊ ဓာတုေဗဒ၊ သခ်ႍာ တို႕ ကို စိတ္မဝင္စားတာပါပဲ၊ ဒါေၾကာင့္လည္း ဝိဇၨာ၊သိပံၸ ဘာသာစုံ ေျဖရတဲ့ ၁၀ တန္း ကို ေတာ္႐ံုနဲ႕ မေအာင္တာပါ၊ ေနာက္ပိုင္း ၁၀ တန္း ကို ဝိဇၨာ သတ္သတ္၊ သိပံၸသတ္သတ္၊ ခြဲလိုက္တဲ့ အခါက်မွ ပဲ ဝိဇၨာတြဲ သက္သက္ကိုယူျပီး စိတ္ၾကိဳက္ျမန္မာစာ ဂုဏ္ထူး နဲ႕ ေအာင္ပါေတာ့တယ္၊ အဂၤလိပ္ စာ မွာလည္း ဂုဏ္ထူးမွတ္ နီးပါးရလို႕ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ကို အဂႍလိပ္စာ အဓိကနဲ႕ တက္ေရာက္ခြင့္ရ ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ၁၉၈၈ မတ္လ အေရးအခင္း ကစ ခဲ့တဲ့ လူထု အေရးေတာ္ပုံၾကီးက သူ႕ရဲ့ ပညာ ေရး လမ္းေၾကာင္းကို အဆုံးသတ္ေပး လိုက္ပါတယ္၊ ဘဝ တကၠသိုလ္က ေက်ာင္းျပီးခဲ့ေပမဲ့ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကေတာ့ ေက်ာင္း မျပီးခဲ့ပါ၊

(၃)

၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပံုၾကီး ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ က သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္သူ ေတြရဲ့ ဘဝေတြကို အၾကီးအက်ယ္ ႐ိုက္ခတ္ေျပာင္းလဲေစခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီထဲမွာ က်ေနာ္တို႕ မိသားစုကေလးလဲ ပါခဲ့တာေပါ့၊ ေဖေဖက ႏိုင္ငံေရး သမား ေဟာင္း၊ သတင္းစာဆရာေဟာင္းၾကီး ျဖစ္ျပီး သားသမီး သုံးေယာက္စလုံးက တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အခါ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈကစ ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈ ၾကီးမွာ က်ေနာ္ တို႕ မိသားစု တစ္စုလုံး က်ရာေနရာကေန တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတာေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္စလုံး ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ နဲ႕ တြဲဖက္ ျပီး "ဗမာ ျပည္၊ ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး လူငယ္တပ္ဦး" (Burma Youth Liberation Front) ကို ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ဂြၽန္ အေရးအခင္း တစ္ပတ္ၾကာ ဆနၵျပမႈေတြအျပီးမွာ ေျမေအာက္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ခဲ့ ၾကျပီး နယ္စပ္ေဒသ အေျခစိုက္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕ မ်ားနဲ႕ စတင္ဆက္သြယ္ ခဲ့ၾက ပါတယ္၊ ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ ကေတာ့ ဂြၽန္ လကုန္မွာ ထိုင္း၊ ျမန္မာ နယ္စပ္ကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ ထြက္ခြာသြားပါတယ္၊ အဲဒီ ေနာက္ ဩဂတ္စ္ ၈ ရက္ လူထုအံုႂကြမႈၾကီး ေပၚေပါက္လာေရး အတြက္ က်ေနာ္တို႔အားလုံး ျမန္မာႏိုင္ငံ တနံတလ်ား ခရီးေတြထြက္ ျပီး ျပည္သူေတြ ေက်ာင္းသားေတြ ၾကားထဲ မွာ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ စည္းရုံးေရး ဆင္းၾကရပါတယ္၊

၁၉၈၈ ဒီဇင္ဘာ၊ ဗကသ မ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းၾကတဲ့အခါ က်ေနာ္က ဒု- ဥကၠဌ (၂) ျဖစ္လာျပီး ေရႊဘုန္းလူ က ဗဟိုေကာ္မီတီ ဝင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့ ပါတယ္။ ၁၉၈၉၊ မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ ဥကၠ႒မင္းကိုႏိုင္ အဖမ္းခံရ၊ ဧျပီ ၂၃ ရက္ ေန႕ မွာ က်ေနာ္ အဖမ္းခံရျပီးတဲ့ ေနာက္ မွာေတာ့ ေရႊဘုန္းလူ တစ္ေယာက္ သူ႕ရဲ့ "ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္" ကဗ်ာ နဲ႕ ထင္ရွား လာျပီး ဗကသ မ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ရဲ့ ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မီတီ ဝင္ တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္လာပါတယ္၊ အဲဒီ ေနာက္ သူ အိနိၵယ နယ္စပ္ဘက္ ကို ထြက္ခြါသြားျပီး လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ဖို႕ ၾကိဳးစားပါေသးတယ္၊ အဆင္မေျပမႈေတြ မ်ားလြန္းတာနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာျပီး ၁၉၉၀ ေဖေဖာ္ဝါရီ လမွာ အဖမ္းခံရပါတယ္၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ရဲ့ စစ္ေၾကာေရး စခန္း မွာ ရက္ရက္စက္စက္ ညွင္းပန္း ႏွိပ္စက္္ ခံရျပီး ေနာက္ စစ္ခံုရုံး က သူ႕ကို အလုပ္ၾကမ္း နဲ႕ ေထာင္ ငါးႏွစ္ ခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္၊

(၄)

က်ေနာ္ က အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာ ၁၉၈၉ ဧျပီ လ က ေန ၁၉၉၀ ေမလ အထိ ၁၃ လ ပုဒ္မ ၁၀ (က) နဲ႕ အထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ ရ ျပီး ၁၉၉၀ ေမလ ၂၃ ရက္ေန႕၊ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ဖို႕ ေလးရက္ အလိုမွာမွ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း စစ္ခံုရုံး တင္ျပီး ျပစ္ဒဏ္ ခ်ခံရ တာပါ၊ ၁၃ လ လုံးလုံး မိသားစုနဲ႕ အဆက္အသြယ္မရခဲ့ ပါ။ ျပစ္ဒဏ္ ေလးႏွစ္ က်ခံရျပီး မွ တရားဝင္ အက်ဥ္းသား ျဖစ္လာျပီမို႔ ႏွစ္ပတ္ တစ္ခါ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႔ခြင့္ရပါတယ္၊ ပထမဆုံး ေထာင္ဝင္စာမွာပဲ ေဖေဖနဲ႔ ေမေမက ေျပာလို႔ ေရႊဘုန္းလူ တစ္ေယာက္ ေထာင္ငါးႏွစ္က်ျပီး ၅ ေဆာင္ မွာေရာက္ ေနတယ္ ဆိုတာ သိရပါတယ္၊


စေတြ႔ေတြ႔ခ်င္း ေမေမ က က်ေနာ့ ကို "သားၾကီး ရယ္၊ မင္းညီေလး ကို မင္းအနား ေခၚထားႏိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားၾကည့္ပါကြယ္" တဲ့။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႕ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ရတဲ့ အခ်ိန္၊ ေန႕ရက္ကလည္း မတူ လို႕ ေဖေဖ နဲ႕ ေမေမ ခမ်ာ တစ္ပတ္ကို ႏွစ္ၾကိမ္ လာရပါတယ္၊

အဲဒါနဲ႕ ေထာင္ပိုင္ တန္းစီ လွည့္႕တဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ က က်ေနာ့ ညီ ကို က်ေနာ္ နဲ႕ အတူထားေပး ဖို႕ ေတာင္းဆို ေတာ့ ေထာင္ပိုင္က ခြင့္ ျပဳပါတယ္၊ ဒီလိုနဲ႕ ေရႊဘုန္းလူ တစ္ေယာက္ က်ေနာ္ရွိရာ ၅ တိုက္ (တိုက္ အမွတ္ ၅) ကို ေရာက္လာပါေတာ့တယ္၊ အဲဒီတုန္း က က်ေနာ္က ၅ တိုက္၊ အခန္းအမွတ္ ၁၉ မွာပါ၊ အခန္းေဖာ္ ေတြက ကိုတင္ျမင့္ (ဦးရဲထြန္း အမႈတြဲ)၊ သာေကတ NLD က ျမင့္ေသာင္း နဲ႕ လွသန္း တို႕ပါ၊ ေရႊဘုန္းလူ ေရာက္လာေတာ့ ၈ ေပ ၁၂ေပ အခန္းက်ဥ္း ကေလးထဲ မွာ က်ေနာ္ တို႕ ၅ ေယာက္ အတူေန ၾကရ ပါတယ္၊

သူ ေရာက္မလာခင္က က်ေနာ္ စိတ္ပူခဲ့ရတာ ရွိပါတယ္၊ သူနဲ႕ က်ေနာ္ က ညီအကို အရင္းေတြ ျဖစ္ေပမဲ့ သိပ္ျပီး တည့္လွတာ မဟုတ္ပါဖူး၊ သူက ၄ ဂဏန္း သမား ျဖစ္ျပီး က်ေနာ္က ၈ ဂဏန္း သမား ျဖစ္ေနလို႕လား ေတာ့ မသိပါဖူး၊ မၾကာခဏ ျငင္းခုန္၊ စိတ္ဆိုး၊ ေဒါသထြက္၊ ရန္ျဖစ္ေနက် ပါ၊ ဒီ အခန္းက်ဥ္း ကေလးထဲ မွာ ထပ္ျပီး အဆင္မေျပၾကရင္ျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ တင္မက က်န္တဲ့ အခန္းေဖာ္ေတြပါ အၾကီးအက်ယ္ စိတ္ညစ္ၾကရမွာပါ၊

ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသေလာက္ ျပႆနာ မ်ားမ်ားစားစား မရွိခဲ့ပါ၊ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ဖို႕လည္း အတူထြက္ခြင့္ရခဲ့ လို႕ ေဖေဖ နဲ႕ ေမေမ လည္း အတန္အသင့္ စိတ္ခ်မ္းသာခဲ့ ၾကရပါတယ္၊ သိပ္မၾကာပါဖူး၊ ညီအကို ႏွစ္ ေယာက္ တစ္ခန္းထဲ အတူရွိေနတာ ကို မၾကိဳက္တဲ့ ေထာင္မႉးတစ္ေယာက္က သူ႕ကို က်ေနာ့ အခန္းထဲကေန သုံးခန္းေက်ာ္ အခန္းအမွတ္ ၂၂ ကို ေရႊ႕ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္၊

၁၉၉၀၊ စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႕ ကေတာ့ အင္းစိန္ေထာင္မွာ သမိုင္းဝင္တဲ့ ေန႕တစ္ေန႕ ပါ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီး အာဏာလႊဲ ေျပာင္းေပးဖို႕ ျငင္း ဆန္္ေနတဲ့ နဝတ စစ္အုပ္စု ကို အင္းစိန္ေထာင္ ထဲက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြက တညီတညြတ္ ထဲ ဆနၵျပခဲ့ၾကတာပါ၊ ၂ တိုက္ နဲ႕ အမ်ိဳးသမီး ေဆာင္ေတြက စတင္ခဲ့ျပီး က်န္တဲ့ တိုက္ အားလုံး က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလုံး ပါဝင္ဆင္ႏႊဲ ျပီး ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ားအားလုံး လြတ္ေျမာက္ေရး နဲ႕ အာဏာလႊဲေျပာင္းေရး ေအာ္ဟစ္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾက တာပါ၊ တိုက္ခန္း က်ဥ္းကေလးရဲ့ သံတံခါး ကို မ်က္ႏွာအပ္ျပီး ဒီမိုကေရစီေႂကြးေၾကာ္သံ ေတြ အသံကုန္ ေအာ္ဟစ္ခဲ့ၾကတာပါ၊ အာဏာပိုင္ေတြဘက္ကလည္း ရက္ရက္စက္စက္ အၾကမ္းဖက္ တုံ႔ျပန္ခဲ့တာပါ၊ တိုက္ခန္းေတြထဲက အက်ဥ္းသား တစ္ခ်ိဳ႕ကို ဆြဲထုတ္ျပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ နံပါတ္ဒုတ္ေတြ၊ ခါးပတ္ ေတြ၊ လက္သီးေတြ၊ စစ္ဖိနပ္ၾကီးေတြ နဲ႕ ႐ိုက္ႏွက္ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲ ေရႊဘုန္းလူလည္း ပါသြားခဲ့ျပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႐ိုက္ႏွက္ ခံရပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ေရႊဘုန္းလူ ကို ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြက တိုက္ကေန အေဆာင္ ၅ ကို ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ပါေတာ့တယ္၊ တိုက္အားလုံး က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလုံးကိုလည္း ေထာင္ဝင္စာ ႏွစ္လ ပိတ္လိုက္ ပါတယ္၊ လူသတ္မႈေတြနဲ႕ ေထာင္က်တဲ့ ႏွစ္ၾကီးရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားေတြကို တိုက္တန္းစီးေတြ ခန္႕ျပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း အုပ္ခ်ဳပ္ပါေတာ့တယ္၊

(၅)

ဒီလိုနဲ႔ ေရႊဘုန္းလူ နဲ႔ က်ေနာ္ ေထာင္ထဲမွာ ကြဲကြာသြားျပီးတဲ့ေနာက္ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ ျပန္ဆုံၾကရျပန္ပါတယ္၊ ဒီတစ္ခါေတာ့ အင္းစိန္ေထာင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူးး၊ ရန္ကုန္ ကေန မိုင္ ႏွစ္ရာေက်ာ္ ကြာေဝးတဲ့ မေကြးတိုင္းအတြင္းက သရက္ေထာင္မွာပါ၊

ေထာင္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေနရာတည္းမွာ ၾကာၾကာ ေနရေလ့ မရွိပါဖူး၊ အာဏာပိုင္ေတြက အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ျပျပီး တေနရာ က တေနရာ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနတာပါ၊ က်ေနာ္လည္း ၁၉၉၀ အကုန္ေလာက္မွာ ၅ တိုက္ကေန ၄ေဆာင္ ကို ေရႊ႕ေျပာင္းခံရပါတယ္၊ အဲဒီအေဆာင္မွာလည္း ၆ လေလာက္ပဲ ေနလိုက္ရတယ္ ထင္ပါတယ္၊ ေဆာင္းတြင္းၾကီး ေအးစက္စက္တစ္ညမွာ အင္းစိန္ေထာင္က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၉၉ ေယာက္ကို သရက္ေထာင္ကို ရုတ္တရက္ ေရႊ႔ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္၊ မနက္ ၂ နာရီ ေလာက္ မွာ လက္နက္အျပည့္အစုံနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ ဝန္ထမ္း ေတြက အေဆာင္ေတြကို ဝိုင္း ျပီး အက်ဥ္းသား အားလုံး ကို အိပ္ရာက ႏိႈးျပီး ပံုစံ ထိုင္ခိုင္း ပါတယ္၊ ျပီးေတာ့မွ ေထာင္အရာရွိေတြက ေထာင္ေျပာင္းစာရင္းမွာ ပါသူေတြကို နာမည္ ေခၚျပီး ရွိတဲ့ပစၥည္း ယူျပီး ထြက္လာခိုင္းပါတယ္၊ တကယ္ေတာ့ ဘာပစၥည္း မွ ယူခ်ိန္ မရပါ၊ ကိုယ့္အိပ္ရာလိပ္ေတာင္ ျပည့္စုံေအာင္ မလိပ္ႏိုင္ခဲ့ပါ၊ အသားလြတ္ၾကီး ၾကိမ္းေမာင္းေနတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ႏြာအုပ္ၾကီး ေမာင္းသလို ေမာင္းျပီး ေထာင္ဗူးဝကို ေခၚသြားၾကပါတယ္၊ ေထာင္ဗူးဝမွာေတာ့ အေဆာင္ ေပါင္းစုံနဲ႔ တိုက္ ေပါင္းစုံက ေရြးခ်ယ္ ေခၚထုတ္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၉၉ ေယာက္ နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ကို ထိန္းဖို႔ ရည္ရြယ္ျပီး က်ေနာ္တို႔နဲ႕အတူ ေထာင္ေျပာင္းလိုက္ရမယ့္ ႏွစ္ၾကီး ဝါရင့္ ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသား စိုးျမတ္ တို႕ ဆံုၾကရပါတယ္၊ ဒီ ေထာင္ေျပာင္းအုပ္စုထဲ က်ေနာ္က ၄ ေဆာင္ ကပါလာျပီး ေရႊဘုန္းလူ က ၅ ေဆာင္ကေန ပါလာပါတယ္၊ ေထာင္ဗူးဝမွာ က်ေနာ္တို႔ အားလုံးကို ပံုစံဆံပင္ ညွပ္၊ ေျခက်င္း ႐ိုက္၊ ျပီးတဲ့ေနာက္ အင္းစိန္ဘူတာကို ကားၾကီး ႏွစ္စီး နဲ႕ ေခၚေဆာင္သြားပါေတာ့တယ္၊ အင္းစိန္ ကေန ျပည္ ကို ေလာ္ကယ္ရထား အခ်ဳပ္တြဲ နဲ႕ေခၚ သြားျပီး ျပည္ေထာင္မွာ တစ္ည အိပ္ရ ပါတယ္၊ ေနာက္ တစ္ရက္မွာ ျပည္ဆိပ္ကမ္း ကေန သေဘာၤ နဲ႕ သရက္ကို ေခၚေဆာင္ သြားျပီး အင္မတန္မွ နာမည္ဆိုးနဲ႕ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ သရက္ေထာင္ၾကီးထဲကို က်ေနာ္ တို႕ ရန္ကုန္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ကို ပစ္ထည့္ လိုက္ပါေတာ့တယ္၊ သရက္ေထာင္ရဲ့ ငရဲခန္းမ်ားအေၾကာင္းေတာ့ တစ္ေန႔က်မွ ေရးပါဦးမယ္၊ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ သရက္ေထာင္၊ အေဆာင္ ႏွစ္ မွာ ျပန္ဆုံစည္း ၾကရျပန္ပါျပီ၊

သရက္ေထာင္ မွာ က်ေနာ္တို႕ မေရာက္ခင္ကတည္း က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တစ္ခ်ိဳ႕ ရွိေနပါတယ္၊ ေရွ႕ေန ဦးေဇာ္မ်ိဳးဝင္း တို႕၊ မကသ ဥကၠဌ မင္းေဇယ် တို႕ ပါ၊ ၁၉၉၀ စက္တင္ဘာ ၂၆ ေထာင္တြင္းဆနၵျပမႈ ၾကီးကို ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြက အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြဲအျပီးမွာ ရက္ရက္စက္စက္ ႐ိုက္ႏွက္ျပီး သူတို႕ကို ေထာင္ေျပာင္း လိုက္တာပါ၊ သူတို႔အားလုံး တိုက္ထဲမွာ ေနရပါတယ္၊ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း က်ေနာ္တို႔ အုပ္စု ထဲက ၁၀ ေယာက္ကို တိုက္ထဲ ပို႔လိုက္ျပီး က်န္တဲ့လူ ေတြကို အေဆာင္ ႏွစ္ေဆာင္မွာ ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသား ေတြနဲ႕အတူ ထားပါတယ္၊ သရက္ ျမိဳ႕ဟာ ခ႐ိုင္ျမိဳ႕ ျဖစ္ျပီး ရန္ကုန္ကေန မိုင္ ၂၅၀ ေက်ာ္ ကြာေဝးပါတယ္၊ ရန္ကုန္ကေန လာဖို႕ဆိုရင္ ပထမ ျပည္ အထိ ကား နဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ ရထား နဲ႔ ျဖစ္ေစ လာရ ပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္ ျပည္ ကေန ေအာင္လံ ကို ကားထပ္စီး၊ ေအာင္လံ ဆိပ္ကမ္းကေန သေဘာၤ (သို႕မဟုတ္) ကူးတို႔သမၺာန္ စီးျပီး ဧရာဝတီ ျမစ္ၾကီးကို ျဖတ္ကူးျပီး မွ သရက္ ကို ေရာက္ပါတယ္၊ ဧရာဝတီ ျမစ္ၾကီး လိႈင္းၾကီးခ်ိန္မွာ ျမစ္ကို ျဖတ္ဖို႔ မျဖစ္ ႏိုင္လို႔ ေရျငိမ္တဲ့အခ်ိန္ထိ ေစာင့္္ၾကရတတ္ပါတယ္၊

က်ေနာ္တို႕ အမ်ားစုက ရန္ကုန္သားေတြ ျဖစ္ၾကျပီး မနၱေလး နဲ႔ ပဲခူးတိုင္းမ်ား က လူတခ်ိဳ႕လည္း ပါပါတယ္၊ ဧရာဝတီ တိုင္း နဲ႕ ကရင္ျပည္နယ္က ဖထီး ၾကီးေတြလည္း ပါပါတယ္၊ အင္းစိန္ေထာင္မွာတုန္းကေတာ့ မိသားစုေတြ က ႏွစ္ပတ္တစ္ခါ ေထာင္ဝင္စာ လာႏိုင္ၾကေပမဲ့၊ သရက္ေထာင္ ေျပာင္းလိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ပံုမွန္ မလာႏိုင္ေတာ့ပါဘူး၊ ခရီးကေဝးတဲ့အျပင္ ကုန္က်စရိတ္က မ်ားလြန္းေတာ့ မိသားစု ေတြ အေတာ္ ဒုကၡ ေရာက္ၾကရပါတယ္၊ တခ်ိဳ႕ က သုံးလမွ တစ္ခါေလာက္၊ တခ်ိဳ႕က ၆လ မွ တစ္ခါေလာက္ ပဲ လာႏိုင္ပါေတာ့တယ္၊ အဲဒီ ေတာ့ မိသားစုက ေထာင္ဝင္စာ လာေတြ႕ရင္း ေထာက္ပံ့တဲ့ အစားအေသာက္ နဲ႔ ေဆးဝါး ေတြကိုသာ အားကိုး အားထား ျပဳေနရ တဲ့ က်ေနာ္တို႔အတြက္လည္း အဆင္မေျပ မႈေတြ ပိုျပီး မ်ားလာတာပါပဲ၊


(၆)

က်ေနာ္တို႔ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ သရက္ေထာင္ပိုင္က ဗိုလ္ၾကီး ေသာင္းညြန္႕ ပါ၊ ေရွ႕တန္း စစ္မ်က္ႏွာမွာ ေက်ာင္းသားတပ္ေတြနဲ႕ တိုက္ခဲ့ဖူးျပီး အေရးနိမ့္ခဲ့ျပီးတဲ့ ေနာက္ သူ႕ဆရာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘုန္းျမင့္ ရဲ့ ေစာင္္မၾကည့္႐ႉ မႈ နဲ႕ ေထာင္ပိုင္ ျဖစ္လာတာပါ၊ ဒါ့ေၾကာင့္ သူက ေက်ာင္းသား ေတြ၊ ကရင္ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို မုန္းပါတယ္၊ ျပီးေတာ့လည္း က်ေနာ္ တို႕ ကို အင္းစိန္ေထာင္က ဆိုးလြန္းလို႕ ေထာင္ေျပာင္းလိုက္တာလို႔လည္း နားလည္ ထားပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ သူက က်ေနာ္တို႕အားလုံး ကို သံမဏိ စည္းကမ္းေတြနဲ႕ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္၊ သူကစ ျပီး ရန္လို ေနမွေတာ့ သူ႔လက္ေအာက္ က အရာရွိေတြ ဝန္ထမ္းေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔အေပၚ အႏိုင္က်င့္ ဆက္ဆံၾကမယ္ ဆိုတာ အထူးရွင္းျပဖို႕လိုမယ္ မထင္ပါ၊ က်ေနာ္တို႕နဲ႕ အတူေနရတဲ့ ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသားေတြကိုလည္း ေလွ်ာ့ရက္ ေတြဆုခ်မယ္ လို႕ ျမႇဴဆြယ္ျပီး က်ေနာ္တို႔အေပၚ အႏိုင္က်င့္ခိုင္း၊ အျပစ္ရွာခိုင္း၊ ေထာက္လွမ္းခိုင္းၾကပါတယ္၊ ေရဆြဲ၊ ဆန္အိပ္ထမ္း၊ ေတာင္ယာ စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္းေတြကို လဲ ေနပူက်ဲက်ဲ မွာ လုပ္ၾကရပါတယ္၊

ဒီလို နဲ႕ပဲ က်ေနာ္တို႕အားလုံး ဟာ မၾကာခဏ ေထာင္တြင္းမွာပဲ ရုံးတင္ခံရ၊ အျပစ္ေပး ခံရ၊ အ႐ိုက္အႏွက္ ခံ ေနၾကရတာပါ၊ အဲဒီလို ဖိႏွိပ္ေနရတာကို မွအားမရေသးလို႔ ေနာက္ တစ္မ်ိဳး ထပ္ထြင္ျပန္ပါေသးတယ္၊ ဒီလိုပါ၊


တစ္ရက္မွာ ေထာင္ပိုင္က အမိန္႔တစ္ခုထုတ္ျပန္ပါတယ္၊ အဲဒါ ကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ ကစျပီး အက်ဥ္းသား ေတြအားလုံးဟာ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ေစ့ရင္ တာဝန္က်ဝန္ထမ္း က ပံုစံလို႕ ေအာ္မွာျဖစ္ျပီး အက်ဥ္းသားက မိသားစုနဲ႕ စကားေျပာ ေနတာ ခ်က္ခ်င္းရပ္ ျပီး မိသားစု ေရွ႕မွာတင္ ၾကမ္းေပၚမွာ ပံုစံ ထိုင္ရမွာပါ၊ အက်ဥ္းသားက ပံုစံ ထိုင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ မိသားစုက ေထာင္ဝင္စာခန္းထဲက ထြက္ခြာသြား ၾကရမွာပါ၊

က်ေနာ္တို႔ ေထာင္ထဲ မွာ ပံုစံ ထိုင္ရပါတယ္၊ ပံုစံ (၁) (၂) (၃) (၄)၊ ပံုစံၾကီး ဆိုျပီး ရွိပါတယ္၊ ပံုစံ (၁)က ထိုင္ ပံုစံ ပါ၊ ေထာင္ဖြင့္ခ်ိန္၊ ေထာင္ပိတ္ခ်ိန္၊ လူေရတြက္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ ထိုင္ရပါတယ္၊ တင္ပလႅင္ ေခြမွာ လက္ႏွစ္ဖက္ ကို ေရွ႕ဆန္႕ျပီး လက္သီး ဆုတ္ျပီး ဒူးေပၚတင္ထား ရပါတယ္၊ မ်က္ႏွာကိုလည္း ငုံ႕ထားရပါတယ္၊ ပံုစံ (၂) က ရပ္ ပံုစံပါ၊ ေထာင္အရာရွိ နဲ႔ ေတြ႕ရတဲ့ အခ်ိန္၊ အေဆာင္မွာ ေထာင္ပိုင္ တန္းစီ လွည့္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ ရပ္ရပါတယ္၊ မတ္တပ္ရပ္၊ လက္ ဖဝါး ႏွစ္ဖက္ ကို ခ်ိတ္ဆက္ျပီး လုံခ်ည္ ခါးပံုစ ေရွ႕ မွာခ်ထားရပါတယ္၊ မ်က္ႏွာကိုလည္း ငံု႕ ထားရပါတယ္၊ ပံုစံ (၃) က အေရးေပၚ ပံုစံလို႔ ေခၚပါတယ္၊ အလုပ္ လုပ္ေနတုန္း ေထာင္အရာရွိ အနားေရာက္ လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေရးေပၚထိုင္ရတာပါ၊ ေဆာင့္ေၾကာင့္ ထိုင္ ရင္း လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေရွ႕ထုတ္၊လက္သီးဆုပ္ ျပီး ဒူး ေပၚ တင္ထားရ ပါတယ္၊မ်က္ႏွာကေတာ့ ထုံးစံ အတိုင္း ငံု႕ ထားရပါတယ္၊ အခု ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ ခ်ိန္မွာ အဲဒီ ပံုစံ (၃) ထိုင္ရ မယ္လို႕ အမိန္႕ထြက္လာတာပါ၊ ပံုစံ (၄) ကေတာ့ အျပစ္ေပး ပံုစံ မို႕ ေရွ႕ က ပံုစံ သုံးခု ထက္ အမ်ားၾကီး ပိုဆိုးပါတယ္၊ ပံုစံၾကီး ဆိုတာက လည္း ေထာင္တြင္းမွာ အေရးေပၚအေျခ အေန တစ္ခု ျဖစ္ခ်ိန္မွာ ထိုင္ရတာ မို႕ အလြန္႕ အလြန္ကိုဆိုးတယ္လို႔ပဲ ေျပာပါရေစ။ ေသခ်ာ တာက အဲဒီ ပံုစံေတြ အားလုံးမွာ မ်က္ႏွာကို ငံု႕ထားရတာပါ၊ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ မ်က္ႏွာ ေမာ့ၾကည့္ရင္ အျပစ္ရွိပါတယ္၊ ပံုစံ ထိုင္တာ မမွန္ရင္ အျပစ္ရွိပါတယ္၊ တိုက္ပိတ္ခံရပါတယ္၊ အ႐ိုက္အႏွက္ ခံရပါတယ္၊ လူ တစ္ေယာက္ ကို စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ခ်ိဳးႏွိမ္ ဖို႕၊ အႏိုင့္အထက္ ျပဳက်င္႔ဖို႕ ၊ လူတစ္ေယာက္ အေပၚ အျခားတစ္ေယာက္က လူပါးဝ ေစာ္ကား ႏိုင္ဖို႕၊ စံနစ္တက် တီထြင္ထားတာပါ။

ဒီအမိန္႔ထြက္လာေတာ့ သရက္ေထာင္ထဲက အက်ဥ္းသားအားလုံး မေက်မနပ္ ျဖစ္ၾကပါ တယ္၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ တင္မကပါဘူး၊ ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသား ေတြပါ သူတို႕ရဲ့ မိသားစုဝင္ေတြေရွ႕ မွာ ကိုယ္ရဲ့ နိမ့္က်ရမႈကို မျပခ်င္ ၾကပါဖူး၊ ဘယ္ေထာင္မွာ မွ ဒီလိုစည္းကမ္းမ်ိဳးမရွိတဲ့ အတြက္ ဒါ ေထာင္ပိုင္က သက္သက္ အာဏာ အလြဲသုံးျပီး မတရားလုပ္တယ္ ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ နားလည္ၾကပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အမိန္႕ကို မလိုက္နာရင္လည္း အျပစ္ရွိတယ္ဆိုျပီး ေထာင္ဝင္စာ အပိတ္ခံ ရမယ္၊ တိုက္ပိတ္ခံ ရမယ္၊ အ႐ိုက္အႏွက္ ခံရမယ္၊ ဒီေတာ့ ဒီမတရားမႈၾကီးကို သူတို႔အဖို႕မွာေတာ့ လက္သင့္ခံ လိုက္နာ႐ံုကလြဲလို႕ တျခားနည္းလမ္း မရွိၾကပါဖူး၊ ဒီလိုနဲ႕ အဲဒီအမိန္႔က အသက္ဝင္လာခဲ့ျပီး ဆိုးပါတယ္ မိုက္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသားတခ်ိဳ႕ ေထာင္ဝင္စာ မွာ၊ သူတို႕ ရဲ့ မိသားစုေတြ ေရွ႕ မွာ က်က်နန ပံုစံ ထိုင္ ျပီး ျပန္လာခဲ့ၾက ပါျပီ၊ သူတို႕ အားလုံးက က်ေနာ္တို႕ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြ ဘယ္လို တုံ႔ျပန္ ၾကမလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾက ေလရဲ့။


က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ မွာလည္း ေထာင္ဝင္စာ လာႏိုင္တဲ့ မိသား စု က နည္းတဲ့အျပင္ ေဝးလံလြန္းလို႔ ၃/၄ လ ေလာက္မွ တစ္ေခါက္လာႏိုင္ၾကတာပါ၊ ဒီေတာ့ တစ္ပတ္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂ ေယာက္ ၃ ေယာက္ ေလာက္ပဲ ေထာင္ဝင္စာ လာတာ ရွိပါတယ္၊ အဲဒီ အမိန္႔ထြက္တဲ့ အပတ္မွာ ေထာင္ဝင္စာလာဖို႕ က်ေနာ္ တို႕ အေဆာင္က အလွည့္က်တာက က်ေနာ္တို႕ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ပါ၊ ရဲေဘာ္ေတြ အားလုံး က က်ေနာ္တို႕ ညီအကို ကို ဘာဖိအားမွ မေပးပါဖူး၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆုံးျဖတ္ျပီး ယံုၾကည္သလို ရင္ဆိုင္ဖို႔ပဲ ေျပာၾကပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္၊ ဒါ ဟာ ျဖင့္ တစ္ေယာက္ခ်င္း ရင္ဆိုင္ရမယ့္ တိုက္ပြဲပါ၊

က်ေနာ္တို႔ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ ေခါင္းခ်င္းဆိုင္ၾကပါတယ္၊ ေရႊဘုန္း က ေျပာပါတယ္၊ "ကိုကို ဆုံးျဖတ္ပါ၊ ငယ္ငယ္ ေနာက္က လိုက္ပါ့မယ္" တဲ့၊ ဒါနဲ႔ က်ေနာ့္အစီအစဥ္ကို သူ႔ကို ရွင္းျပတယ္၊ သူက ခ်က္ခ်င္းပဲ သေဘာတူပါတယ္၊

ေထာင္ဝင္စာ လာတဲ့ေန႔ကို ေရာက္ပါ ျပီ၊ မနက္ မိုးလင္းကတည္းက ဘုရားရွိခိုးျပီး၊ ဘုရားစာေတြ ရြတ္ဖတ္ျပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ စိတ္ရွင္းလင္းေအာင္ လုပ္ၾကပါတယ္၊ ဘယ္သူနဲ႔မွလည္း စကားမေျပာ ျဖစ္ပါ၊ ဒီလိုနဲ႔ မနက္ ၁၀ နာရီ ေလာက္ ေထာင္ဝင္စာ ရုံးက ဝန္ထမ္း တစ္ေယာက္ နဲ႕ အေဆာင္ေထာင္မႉး ေရာက္လာျပီး က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ကို ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ဖို႔ လာေခၚပါတယ္၊ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ စလုံး တျပိဳင္တည္း မေတြ႕ရပါ၊ တစ္ေယာက္ျပီးမွ တစ္ေယာက္ ေတြ႕ရ မွာပါ၊ ဒါနဲ႕ တိုင္ပင္ ထားတဲ့အတိုင္း က်ေနာ္ အရင္ လိုက္သြားခဲ့ပါတယ္၊ အေဆာင္ ရုံးခန္း မွာပဲ က်ေနာ္က အေဆာင္ ေထာင္မႉး ကို သတင္းပို႕စရာ ရွိေၾကာင္း ေျပာပါတယ္၊ ေထာင္မႉး က ခြင့္ျပဳ တဲ့အခါက်မွ က်ေနာ္က က်ေနာ္ ဒီေန႕ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ရမယ့္ အခြင့္အေရး ကို စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း၊ ေထာင္ဝင္စာေတြ႕မွာ မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္၊ သူ မေမွ်ာ္လင့္တာ ၾကားလိုက္ရတဲ့အတြက္ ေထာင္မႉးလည္း အလန္႕တၾကား ျဖစ္သြားပါတယ္၊ "ဘာျဖစ္လို႕လဲ" လို႕ အေမာတေကာ ေမးပါတယ္၊


"ေထာင္ဝင္စာေတြ႔ခ်ိန္ မွာ ဆရာတို႔က ပံုစံ လို႔ ေအာ္လိုက္ရင္ က်ေနာ္တို႔က မိသားစုနဲ႕ စကားေျပာေနတာ ခ်က္ခ်င္း ရပ္ျပီး အေရးေပၚ ပံုစံ ထိုင္ရမယ္လို႕ အမိန္႔ထုတ္ထား တယ္လို႔ က်ေနာ္ တို႕ သိရပါတယ္၊ အဲဒီလို လုပ္ဖို႕ အတြက္ က်ေနာ့မွာ ျပႆနာ ရွိပါတယ္၊ က်ေနာ့ ေဖေဖ က အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ပါျပီ၊ ေမေမကလည္း အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ပါျပီ၊ သူတို႕မွာလည္း ႏွလုံးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ ေတြနဲ႕ပါ၊ ျပီးေတာ့ ဟိုး အေဝးၾကီးကေန က်ေနာ္တို႔ကို ေတြ႕ဖို႕ ကားတတန္၊ ရထားတတန္ နဲ႕ ဧရာဝတီ ျမစ္ ၾကီးကို ျဖတ္ျပီး လိႈင္းေတြ၊ ေလေတြ ၾကားက စြန္႕ျပီး လာၾကရတာပါ၊ က်ေနာ္တို႔ကို ခဏတျဖဳတ္ ေတြ႕ရခ်ိန္မွာပဲ က်ေနာ္တို႕ သူတို႕ေရွ႕မွာ ပံုစံ ထိုင္ရတာကို သာ ေတြ႕လိုက္ရရင္ သူတို႔ ရင္က်ိဳး ၾကမွာပါ၊ က်ေနာ့ေၾကာင့္ သူတို႕ စိတ္ထိခိုက္ရ၊ ေၾကကြဲရတာ မျဖစ္ေစခ်င္ပါဖူး၊ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ့ရဲ့ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ရမယ့္ အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္ စြန္႕လႊတ္ ပါတယ္၊ က်ေနာ္ မေတြ႔ႏိုင္ပါ၊"

ေထာင္မႉးလည္းဲ ဘာျပန္ေျပာရ မွန္းမသိျဖစ္သြားျပီးတဲ့ေနာက္ က်ေနာ့ကို အေဆာင္မႉး ရုံးခန္း မွာပဲ ဝန္ထမ္း တစ္ေယာက္နဲ႕ထား ခဲ့ျပီး ေထာင္ပိုင္ ထံသတင္းပို႕ဖို႕ ထြက္ခြာ သြားပါတယ္၊ ၁၅ မိနစ္ေလာက္အၾကာ မွာေတာ့ ေထာင္ဝန္ထမ္း ေတြ တစ္အုပ္ၾကီး နဲ႕ ျပန္ေရာက္လာျပီး က်ေနာ့ ကို ေထာင္ပိုင္ရုံးခန္းစီ အျပစ္ရွိသူ တစ္ေယာက္လို အတင္း ဆြဲေခၚသြားၾကပါေတာ့တယ္၊

ေထာင္ပိုင္ ရုံးခန္းထဲမွာေတာ့ ေဒါသ အမ်က္ ေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္ေနတဲ့ ေထာင္ပိုင္ က က်ေနာ့ကို ၾကိမ္းေမာင္းပါေတာ့တယ္၊

"ေဟ့ေကာင္၊ မင္းဘာ လူပါးဝတာ လဲ၊ ဒါ ေထာင္ ကြ၊ ငါ က ေထာင္ပိုင္ ကြ၊ ငါ ထုတ္ျပန္တဲ့ စည္းကမ္းကို မင္း လိုက္နာရမယ္၊"

က်ေနာ္ ကလည္း ျပန္ေျပာပါတယ္၊

"ဗိုလ္ၾကီး၊ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕တယ္ ဆိုတာ က်ေနာ့ ရဲ့ အခြင့္အေရး ပါ၊ အခု က်ေနာ့ရဲ့ အခြင့္အေရးကို က်ေနာ့ဘာသာ စြန္႕လႊတ္တာပါ။"

ေထာင္ပိုင္မွာ ေျပာစရာ စကား မရွိေတာ့ပါဘူး၊ ေထာင္မႉးကို "ဒီေကာင့္ကို ျပစ္ဒဏ္ တိုက္ကို ပို႕လိုက္" လို႕ ညႊန္ၾကားပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ က်ေနာ့ ကို ျပစ္ဒဏ္ တိုက္ထဲ ပို႕ လိုက္ပါေတာ့တယ္၊


ျပစ္ဒဏ္တိုက္မွာ အခန္း ၁၂ ခန္း ရွိျပီး တျခား တိုက္ပိတ္ခံရသူေတြ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ မရွိလို႕ တစ္တိုက္လုံး မွာ က်ေနာ္ တစ္ေယာက္တည္း ရွိပါတယ္။ သိပ္မၾကာပါဘူး၊ က်ေနာ့ေဘးက အခန္းတစ္ခန္း တံခါး ဖြင့္သံ၊ ျပန္ ပိတ္သံ ၾကား ရပါတယ္။ ဝန္ထမ္း ေတြ ထြက္ခြါ သြားတဲ့ အသံ ၾကားရ ျပီး ခဏအၾကာ မွာ ေတာ့ "ကိုကို၊ ဘယ္အခန္း မွာလဲ" လို႕ ေအာ္ေမးလိုက္တဲ့ ေရႊဘုန္းလူ ရဲ့ အသံကို ၾကား လိုက္ရပါတယ္။ သူနဲ႕ က်ေနာ္ နဲ႕အၾကား အခန္းတစ္ခန္း ျခားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕ ၾကိဳတင္တိုင္ပင္ထားတဲ့ အတိုင္းပဲ သူကလည္း သူ႕အလွည့္မွာ ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ဖို႕ ကို စြန္႕လႊတ္ေၾကာင္း ေၾကျငာလိုက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ့လိုပဲ ေထာင္ပိုင္က ေခၚေတြ႔ ၾကိမ္းေမာင္းျပီး တိုက္ထဲ ပို႔လိုက္တာပါ၊


ေနာက္ နာရီဝက္ေလာက္ ၾကာ ေတာ့ ေနာက္တစ္ေယာက္ ထပ္ ေရာက္လာ ျပန္ပါတယ္၊ သူကေတာ့ (တစ္) ေဆာင္ က စည္သူထြတ္ ပါ၊ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ရဲ့ ဗဟို ေကာ္မီတီ ဝင္၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္ထြတ္ရဲ့ သားပါ၊သူ႕အေမ ကလည္း ဒီေန႕မွာပဲ ေထာင္ဝင္စာ လာေတြ႕ျပီး သူကလည္း က်ေနာ္တို႕ လိုပဲ ပံုစံ မထိုင္ခ်င္လို႕ ေထာင္ဝင္စာ မေတြ႕ခ်င္ေၾကာင္း ျငင္းဆန္လို႕ ေထာင္ပိုင္က တိုက္ထဲ ပို႕လိုက္ တာပါ၊ သူ ေရာက္လာတဲ့ အခ်ိန္ဟာ ေန႕လယ္ တစ္နာရီ ေက်ာ္ေနပါ ျပီ၊ က်ေနာ္တို႔ကို ဘယ္သူက မွ ေန႕လယ္စာ ထမင္း မေကြၽးပါ၊ တိုက္ခန္းက်ဥ္းကေလးထဲမွာလည္း ထိုင္စရာ ဝါးဖ်ာေတာင္ မရွိပါ၊

ေန႕လည္ ၃ နာရီ ေလာက္မွာ ေတာ့ က်ေနာ္ တို႕ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ ကို ေထာင္ဝန္ထမ္း ေတြက လာေခၚပါတယ္၊ ေထာင္ပိုင္ရုံးခန္း မွာေတာ့ ေထာင္ပိုင္၊ ဒု ေထာင္ပိုင္၊ ေထာင္မႉးၾကီး နဲ႕ အျခား ေထာင္အရာရွိေတြအျပင္ က်ေနာ္တို႕ ရဲ့ မိဘ ေတြပါ ရွိေနၾကပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႕ အခန္းထဲကို ေရာက္ေရာက္ျခင္း ပဲ ေထာင္ပိုင္က က်ေနာ္တို႕ မိဘေတြ ကို "ကဲ၊ ခင္ဗ်ား သားေတြကို ခင္ဗ်ား ကိုယ္တိုင္ ေမးၾကည့္၊ က်ဳပ္ တို႔က ႐ိုက္သလား၊ မ႐ိုက္သလား ဆိုတာ"


ေဖေဖ က "သားတို႕၊ ေဖေဖ႕ကို မွန္မွန္ ေျပာစမ္း၊ မင္းတို႕ ကို ေထာင္အရာရွိေတြက ႐ိုက္ႏွက္ထားသလား ။ ညွင္းပန္း ႏွိပ္စက္သလား.။”

က်ေနာ္တို႕ ႏွစ္ေယာက္စလုံး က အ႐ိုက္မခံရေသးေၾကာင္း ေျပာပါတယ္၊ အဲဒီ တုန္းက ေရႊဘုန္း ရဲ့ ဘယ္ဘက္ မ်က္လုံး မွာ ေသြးေျခ ဥေနပါတယ္၊ ည အိပ္တုံးက မ်က္လုံး နားကို ပိုးေကာင္ ျဖတ္သြား လို႕၊ ယား လို႔ လက္နဲ႕ပြတ္သပ္ရင္းက ျဖစ္တာပါ၊ ဒါကို ျမင္ေတာ့ ေမေမ က သူ႕သား အ႐ိုက္ခံထားရ တယ္ လို႕ထင္ ျပီး၊ "ဟယ္၊ ၾကည့္စမ္း၊ ငါ့သား ေလး မ်က္လုံး မွာ ေသြးေျခ ဥေနပါ လား၊ သားေလး၊ သားေလး ကို သူတို႔ ႐ိုက္ ထားသလား" ဆိုျပီး စိုးရိမ္တၾကီး ေမးပါတယ္၊ ဒါနဲ႕ပဲ ေရႊဘုန္း က သူ ညက အိပ္ရင္း မ်က္လုံးကို လက္နဲ႔ ပြတ္မိလို႔ ျဖစ္တာပါ လို႔ အျမန္ျပန္ ေျဖရပါတယ္၊ ေဖေဖက ေထာင္ပိုင္ဘက္ လွည့္ ျပီး "အခုထိ အ႐ိုက္မခံရေသးဘူး ဆိုေတာ့ ငါတို႔ ျပန္သြားရင္ မင္း က ငါ့သား ေတြ ကို ႐ိုက္မွာလား"


အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ ေဖေဖက ေထာင္ပိုင္ ကို "မင္း" နဲ႕ "ငါ" နဲ႕ ေျပာတာ ကို အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ေထာင္ပိုင္ အေတာ္ ခံရ ခက္ေနပံုပါပဲ။ ေဒါသတၾကီး နဲ႕ တု႔ံျပန္ပါတယ္၊ "က်ဳပ္ ခင္ဗ်ား သား ေတြကို လက္ဖ်ားနဲ႔ေတာင္ မထိဘူး၊" ေဖေဖ က သူ႕ကို မၾကည့္ ေတာ့ပဲ က်ေနာ္တို႔ကို "ဘာေၾကာင့္ ေထာင္ဝင္စာ မေတြ႔ႏိုင္ရတာလဲ " လို႔ ေမးပါတယ္၊ က်ေနာ္က ေထာင္ပိုင္ ေနာက္ဆုံး ထုတ္ျပန္တဲ့ ေထာင္ဝင္စာေတြ႕ခ်ိန္ မိသားစုေရွ႕မွာ ပံုစံ ထိုင္ရမယ့္ အမိန္႕ကို ရွင္းျပျပီး က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႕ အဲဒီလို ေဖေဖ နဲ႕ ေမေမ ေရွ႕မွာ ပံုစံ မထိုင္ခ်င္လို႔ အခုလို ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ခြင့္ စြန္႕လႊတ္ရတဲ့ အေၾကာင္း ရွင္းျပပါ တယ္၊

အဲဒါ နဲ႕ ေဖေဖ က ေထာင္ပိုင္ကို ေမးပါတယ္၊ "ဒီလို စည္းကမ္းမ်ိဳး ဘယ္ေထာင္မွာမွ မရွိဘူး၊ မင္းက ဘာလို႔ ဒီအမိန္႕ကို ထုတ္ရတာလဲ၊ အက်ဥ္းသားေတြဟာလည္း လူေတြပဲ၊ သူတို႔ကို လူေတြလိုပဲ ဆက္ဆံသင့္တယ္၊ ဒီအမိန္႔ကေတာ့ အေတာ့္ကို လူမဆန္တဲ့ အမိန္႕ ပဲ"။

ေထာင္ပိုင္ ေဒါသ ေပါက္ကြဲပါေတာ့တယ္၊ "ဒါ က်ဳပ္ ေထာင္၊ က်ဳပ္ ၾကိဳက္ သလို အုပ္ခ်ဳပ္မယ္၊ က်ဳပ္ ၾကိဳက္သလို အမိန္႔ထုတ္ မယ္၊ ခင္ဗ်ား ဘာမွ ေျပာစရာ မလိုဘူး၊ ခင္ဗ်ား သားေတြ ဒီေထာင္ထဲမွာ ရွိေနသေရြ႕ က်ဳပ္အမိန္႔ကို နာခံ ရမွာပဲ၊"

ေမေမက ဝင္ေျပာပါတယ္၊ "ေအးကြယ္၊ မင္းက ဒီေထာင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနသလို၊ မင္းက တို႔သားေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ ေနသလို၊ မင္းကို လည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ လူ ရွိတာပါပဲ၊ မင္းနဲ႕ ေဆြးေႏြးလို႔ မရရင္ မင္းကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ လူေတြနဲ႕ တို႔ စကားေျပာရမွာေပါ့၊"

ေထာင္ပိုင္ ဆက္ျပီး သီးမခံႏိုင္ေတာ့ပါဖူး၊ "ေတာ္ျပီ၊ ေတာ္ျပီ၊ ခင္ဗ်ားတို႕ မေက်နပ္ရင္ ၾကိဳက္တဲ့ေနရာ တိုင္၊ က်ဳပ္ ဂ႐ုမစိုက္ဘူး၊ ေဟ့ေကာင္ေတြ၊ ဒီေကာင္ ႏွစ္ေကာင္ ကို ျပန္ေခၚသြား ေတာ့၊ ခင္ဗ်ားတို႔လည္း သြားၾကေတာ့၊"

က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္လည္း ကမန္းကတန္း ဒူးေထာက္ျပီး ေဖေဖ နဲ႕ ေမေမ ကို ကန္ေတာ့ ၾကရပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္ ဝန္ထမ္း ေတြက က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ကို တိုက္ထဲ ျပန္ထည့္လိုက္ၾကပါတယ္၊ စည္သူထြတ္ကိုလည္း သူ႕မိခင္ နဲ႕ ေထာင္ပိုင္ရုံးခမ္း မွာ အလားတူ ေပးေတြ႕ပါတယ္၊

ေနာက္မွ က်ေနာ္တို႔ သိရတာက ေဖေဖ နဲ႔ ေမေမ ကို ေထာင္အရာရွိေတြက က်ေနာ္တို႕ ႏွစ္ေယာက္က ေထာင္ဝင္စာ မေတြ႕ႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ေၾကာင္းေျပာတာကို ေဖေဖ နဲ႕ ေမေမက လက္မခံပါဘူး၊ "ဒါ မင္းတို႔ ငါ့သားေတြကို ႐ိုက္ႏွက္ထားလို႕၊ သူတို႕ကိုယ္မွာ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ ရွိေနလို႕၊ငါ့သားေတြက ငါတို႔ကို မေတြ႕ေစခ်င္တာပဲ ျဖစ္ရမယ္၊" လို႔ ေဖေဖက စြပ္စြဲပါသတဲ့၊ ျပီးေတာ့ ေထာင္ပိုင္ နဲ႕ ေတြ႕ခြင့္ေတာင္းေတာ့ ေထာင္ပိုင္ က ေတြ႕ ဖို႕ျငင္းဆန္ပါသတဲ့၊ အဲဒီမွာတင္ ဒီကိစၥကို တိုင္မယ္ ဆိုျပီး သရက္ျမိဳ႕လယ္ေခါင္ က ခ႐ိုင္ (ခဝတ) ဥကၠဌ ရုံးကို ခ်ီတက္သြားပါ သတဲ့၊ (ခဝတ) ဥကၠ႒က အေတြ႕မခံေပမဲ့ တာဝန္ရွိသူ တစ္ေယာက္က ေထာင္ပိုင္ထံ ဖုန္းဆက္ ျပီး ဒီ ကိစၥကို တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ေျဖရွင္းဖို႔ တိုက္တြန္း ပါသတဲ့၊ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ရန္ကုန္ က လာတဲ့ အဘိုးၾကီး၊ အဘြားၾကီး ႏွစ္ေယာက္ သူတို႔သား ေက်ာင္းသားအက်ဥ္းသားေတြ ကို ေထာင္ဝင္စာေတြ႕ခြင့္ မရလို႔ ေဒါသေပါက္ကြဲေနၾကတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းက သရက္ျမိဳ႕က်ဥ္းက်ဥ္း ကေလးမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေက်ာ္ၾကား ေနပါျပီ၊ အဲဒီ အဘိုးၾကီး၊ အဘြားၾကီး ႏွစ္ေယာက္ကို ၾကည့္ျမင္ခ်င္ လို႕ သရက္ေထာင္ ေရွ႕ ကို စုေဝး ေရာက္လာ ၾကသူ မ်ားလည္း ရွိၾကပါတယ္၊ ေဖေဖက ခ႐ိုင္ (ခဝတ) ဥကၠဌ ရုံး ကို သြားမယ္ဆိုျပီး ျမင္းလွည္း ငွားေတာ့ လိုက္ပို႕ေပးခ်င္ တဲ့ ျမင္းလွည္း သမား ၅ေယာက္ ၆ေယာက္ ေလာက္ ရွိပါသတဲ့၊ လိုက္ပို႕ေပး တဲ့ ျမင္းလွည္း ဆရာၾကီးကလည္းခ႐ိုင္ (ခဝတ) ဥကၠဌ ရုံး မွာ ေစာင့္ေပး၊ ျပီးေတာ့ ေထာင္ကို ျပန္ပို႔ေပးတဲ့အျပင္ ပိုက္ဆံ ေပးေတာ့လည္း မယူ ဘူးးတဲ့၊ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာက္ဆုံးမွာ ေထာင္ပိုင္က သူ႐ိုက္ႏွက္ထားတာမဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းသက္ေသျပဖို႔အတြက္ ေဖေဖနဲ႔ ေမေမကို သူ႕ရုံးခန္းကို ေခၚျပီး က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ေပးေတြ႕တာပါ၊

တိုက္ကို ျပန္ေရာက္ ျပီး သိပ္မၾကာခင္မွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ေထာင္ဝင္စာ ပစၥည္းေတြကို ဝန္ထမ္းေတြက လာပို႕ပါတယ္၊ ေဖေဖ နဲ႔ ေမေမ သယ္ေဆာင္လာၾကတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ၊ ေဆးဝါးေတြပါ၊ အထုတ္ေတြအားလုံးကေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွာထားလို႔ ဖရိုဖရဲ ျဖစ္ေနပါတယ္၊ ညေနေစာင္းမွာေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြက က်ေနာ္တို႕ အေဆာင္မွာ က်န္ခဲ့တဲ့ အိပ္ရာလိပ္ေတြ လာပို႕ျပန္ပါတယ္၊ တိုက္မွာ က်ေနာ္တို႕ ၾကာမယ္ ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲ၊


တိုက္မွာ ေနရတဲ့ ကာလေတြဟာ က်ေနာ္တို႕ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ ရဲ့ အနီးစပ္ဆုံး၊ အညီညြတ္ဆုံး၊ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ နားလည္မႈ အရွိဆုံး ေန႔ရက္ေတြပါ၊ က်ေနာ္တို႕ စကားေတြ အမ်ားၾကီး ေျပာျဖစ္ၾကတယ္၊ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္ ၊ အနာဂတ္ က်ေနာ္တို႕ ဘဝေတြရဲ့ ကာလသုံးပါးအေၾကာင္းေတြ ေဆြးေႏြး ျဖစ္ၾကတယ္၊ ကဗ်ာေတြ အမ်ားၾကီး စိတ္ကူး နဲ႔ ေရးျပီး တစ္ေယာက္ ေရးတဲ့ ကဗ်ာ တစ္ေယာက္ကို ရြတ္ဖတ္ ျပျပီး ေဝဖန္ အၾကံျပဳၾကတယ္၊


ညတစ္ည မွာေတာ့ သူက က်ေနာ့ကို ေမးပါ တယ္၊

"ကိုကို ေထာင္ကလြတ္ ရင္ ဘာလုပ္မယ္ စိတ္ကူးထားသလဲ"

က်ေနာ္က "အရင္ဆုံး အလုပ္ တစ္ခုခု ရွာရမွာေပါ့ကြာ၊ ေဖေဖ ေရာ၊ ေမေမေရာ၊ ညီမေလး ေရာ၊ သူတို႕အား လုံး ပင္ပန္းလွျပီ၊ အိမ္မွာလည္း အေႂကြးေတြ တင္ေနတာ မ်ားလွ ျပီ၊ ဒီ အေႂကြးေတြ အျမန္ဆုံး ဆပ္ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားရမွာေပါ့၊"

သူက "ငယ္ငယ္ေတာ့ ေထာင္ကလြတ္ရင္ စာေပေလာကထဲ ေျခစုံပစ္ ဝင္ေတာ့မယ္၊ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္အျဖစ္ ရပ္တည္ ေတာ့မယ္၊"

က်ေနာ္က "ေကာင္းပါ တယ္ကြာ" လို႕ ေထာက္ခံလိုက္တဲ့ အခါ သူက "ငယ္ငယ္ ကိုကို႔ဆီက တစ္ခု ေတာင္းခ်င္တယ္" လို႕ေျပာပါတယ္၊

"ဘာမ်ား လဲကြာ" လို႕ က်ေနာ္က ေမးလိုက္ေတာ႕ သူက "တာရာမင္းေဝ ဆိုတဲ့ နံမည္ ကို ငယ္ငယ့္ကေလာင္ နံမည္ အျဖစ္ သုံးခ်င္တယ္၊ ကိုကို အဲဒီ နံမည္ ငယ္ငယ့္ကို ေပးႏိုင္မလား?"


"တာရာမင္းေဝ" ဆိုတာ က်ေနာ့ ရဲ့ ကေလာင္ အမည္ခြဲ တစ္ခုပါ၊ "ဒတၳ" ဆိုတဲ့ ကေလာင္ အမည္ နဲ႕ ကဗ်ာေတြ ေရးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပဲ စကားေျပ ေရးရင္ သုံးဖို႕ "တာရာမင္းေဝ" ဆိုတဲ့ ကေလာင္အမည္ကို ေမြးထား ခဲ့တာပါ၊ ၁၉၈၆ ေလာက္က ထုတ္ေဝတဲ့ ေတာင္ဥကၠလာပ ျမိဳ႕နယ္ ႏွစ္လည္ မဂၢဇင္း တစ္အုပ္မွာ က်ေနာ့ ရဲ့ "ေခတ္ ရဲ့ ဟာသ" ဆိုတဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ "တာရာမင္းေဝ" ကေလာင္ နဲ႕ ေဖာ္ျပခဲ့ ျပီးပါျပီ၊ အခု က်ေနာ့ညီ က ဒီနံမည္ကို က်ေနာ့ထံ က ေတာင္းခံေနပါတယ္၊ က်ေနာ္ ၾကည္ၾကည္ႏူးႏူး ပဲ၊ "ယူပါကြာ" လို႕ ေပးလိုက္ပါတယ္၊


(၇)

တိုက္မွာ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ ေနျပီးတဲ့အခါ က်ေနာ္တို႔ကို အေဆာင္ ျပန္ပို႔ပါတယ္၊ ေထာင္ပိတ္ခ်ိန္ တန္းစီေနၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဝန္ထမ္းေတြ ေရာက္လာျပီးေတာ့ တိုက္ခန္းတံခါး ေတြ ဖြင့္ျပီး က်ေနာ္တို႕ကို ပစၥည္းေတြ သိမ္းျပီး ထြက္ခဲ့ၾကဖို႕ ေျပာပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္ အေဆာင္ကို ျပန္ေခၚသြားပါတယ္၊ အေဆာင္ကို ျပန္ဝင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေထာင္ပိတ္ခ်ိန္ လူေရတြက္ဖို႕ ျငိမ္္သက္စြာ တန္းစီေနၾကတဲ့ အက်ဥ္းသား အုပ္ၾကီးကို ျဖတ္သန္း သြားရပါတယ္၊ သူတို႔အားလုံးက က်ေနာ္တို႔ကို ဝမ္းသာတဲ့၊ ေက်းဇူးတင္တဲ့ မ်က္လုံးမ်ားနဲ႕ ၾကည့္ေနၾကပါတယ္၊ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ေထာင္ပိုင္က ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႕ခ်ိန္မွာ ပံုစံထိုင္ရမယ့္ အမိန္႕ကို ျပန္ ရုပ္သိမ္းလိုက္ပါျပီ၊

ေထာင္ပိတ္ျပီး တန္းျဖဳတ္ျပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြေရာ၊ ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသား ေတြေရာ၊ က်ေနာ္တို႕ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ အနား ဝိုင္းအံု ေရာက္ရွိလာၾကျပီး က်ေနာ္တို႕ကို ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာၾကပါတယ္၊ အမိန္႕ ရုပ္သိမ္း သြား လို႕ အားလုံး ဝမ္းသာေပ်ာ္ရႊင္ေနၾက ေပမဲ့၊ က်ေနာ္တို႔ကို အေဆာင္ကို ျပန္ပို႕ လိုက္ျပီ ျဖစ္ေပမဲ့၊ က်ေနာ္ကေတာ့ စိတ္ထင့္ေနဆဲ ပါပဲ၊ ေထာင္ပိုင္ က က်ေနာ္တို႕ အေပၚ တစ္နည္းနည္း နဲ႕ အေကာက္ၾကံ လိမ့္ဦးမယ္လို႕ ထင္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ က်ေနာ္ ထင္တာ မွန္ေၾကာင္း သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ သိလိုက္ရပါတယ္၊

ေနာက္ တစ္ပတ္ေလာက္ အၾကာေန႔လယ္ဘက္ ထမင္းစား ျပီး အေဆာင္ခဏ ပိတ္ခ်ိန္မွာ ေထာင္မႉး တစ္ေယာက္နဲ႕ ဝန္ထမ္း ေတြေရာက္လာျပီး ေရႊဘုန္းလူ ကို ပစၥည္း ေတြ သိမ္းျပီး လိုက္ခဲ့ဖို႕ေခၚထုတ္သြားပါတယ္၊ ေရႊဘုန္း လည္း သူ႕ပစၥည္းေလးေတြ ကမန္းကတန္း သိမ္းျပီး လိုက္သြားရပါတယ္၊ အေဆာင္ကို ျပန္ေရာက္ မလာေတာ့ပါ၊ ညေနေစာင္းေလာက္မွာ က်ေနာ္တို႕ ၾကားရတာက ေရႊဘုန္းလူ ကို သရက္ေထာင္ကေန သာယာဝတီ ေထာင္ ကို ေျပာင္းလိုက္ျပီ တဲ့၊ ေထာင္ပိုင္က အက်င္းဦးစီး ဌာန ညႊန္ခ်ဳပ္ စီ စာတင္ ပါသတဲ့၊ "ေအာင္ဒင္" နဲ႕ "ေရႊဘုန္းလူ" ညီအကို ႏွစ္ေယာက္္ကို တစ္ေထာင္ထဲ မွာ အတူထား ရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ရ ခက္တာမို႕ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို သူ႕ရဲ့ သရက္ေထာင္ ကေန အျခား ေထာင္ တစ္ေထာင္ ကို ေျပာင္းေရႊ႕ ေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုပါ သတဲ့၊ ဒီလို နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ သရက္ေထာင္မွာ အတူေနရတဲ့ကာလ အဆုံးသတ္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္၊

(၈)

က်ေနာ္က ၁၉၉၃ ဂ်ဴလိုင္လ မွာ သရက္ေထာင္ က လြတ္ပါတယ္၊ ေရႊဘုန္းလူ က ၁၉၉၄ ေဖေဖာ္ဝါရီလ မွာ သာယာဝတီ ေထာင္က လြတ္ပါတယ္၊ သူ မလြတ္ခင္မွာ က်ေနာ္ သာယာဝတီေထာင္ကို သုံးၾကိမ္ သြားျပီး ေရႊဘုန္းလူ ကို ေထာင္ဝင္စာ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္၊ သာယာဝတီ ေထာင္ ရဲ့ ၾကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္မႈေတြကို သူ ၾကံ့ၾကံ့ခံ ရင္ဆိုင္ခဲ့သလို သူ႔အင္ သူ႔အား နဲ႔ ႏိုင္သေလာက္လည္း တုံ႔ျပန္ ေတာ္လွန္ခဲ့ပါေသးတယ္၊


သူလြတ္ျပီးတဲ့ေနာက္ ၁၉၉၅ ေဖေဖာ္ဝါရီ္လ မွာ က်ေနာ္ စကၤာပူ ႏိုင္ငံကို အလုပ္ ရွာဖို႕ ထြက္ခြာသြားခဲ့ပါ တယ္၊ အဲဒီေနာက္ ၁၉၉၆ မတ္လမွာ ႏွစ္ပတ္ ၾကာ၊ ၁၉၉၈ ဇန္နဝါရီ လမွာ သုံးပတ္ ၾကာ၊ ႏွစ္ၾကိမ္ ျပန္ခဲ့ခ်ိန္ေတြမွာ သူနဲ႔ ျပန္ေတြ႕ခဲ့ပါေသးတယ္၊ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ သူဟာ "တာရာ မင္းေဝ" ဆိုတဲ့ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေနပါျပီ၊ သူ႕ရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ အတြက္ က်ေနာ္ ဝမ္းသာ ဂုဏ္ယူရ ပါတယ္၊ ၁၉၉၈ ဇန္နဝါရီ လမွာ သူ႔ကို က်ေနာ္ ေနာက္ဆုံး ေတြ႕ခဲ့ရတာပါ၊ အဲဒီေနာက္ က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္မေရာက္ ျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။


သူ႕ရဲ့ ေနာက္ဆုံး အေျခအေနကို က်ေနာ့ဆီ အေၾကာင္းၾကားတာက ကိုဇာဂနာ ပါ၊ ၂၀၀၇ ဩဂတ္စ္ ၄ရက္ ေန႕ ေန႕လယ္ပိုင္း (ရန္ကုန္မွာေတာ့ ၄ရက္ေန႕ ည) မွာ ကိုဇာဂနာ နဲ႕ က်ေနာ္ နဲ႕ အြန္လိုင္း ခ်က္တင္း လုပ္ေနခ်ိန္ မွာပဲ ကိုဇာဂနာ က ေျပာပါတယ္၊ "ခင္ဗ်ား ညီ အေျခအေန မေကာင္းဘူး" တဲ့၊ သူက အဲဒီလို ေျပာေပမဲ့ က်ေနာ္က သိပ္ျပီး ဆိုးတယ္ မထင္ခဲ့မိပါ၊ အဲဒီည မနက္ သုံးနာရီ ေလာက္မွာေတာ့ မေလးရွား မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ညီမအငယ္ဆုံး ဖုန္းဆက္လာပါတယ္၊ ညီမက ဖုန္းထဲမွာ ငိုရင္းနဲ႕ "ကိုကို ေရ၊ အငယ္ေလး ခုနကတင္ ဆုံးျပီ" လို႕ေျပာပါတယ္၊အိပ္ရာ က ကေယာင္ေျခာက္ခ်ား ထရင္း သူ႕ကို က်ေနာ္ ျပန္မေတြ႕ႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုတာကို လက္ခံ နားလည္ လိုက္ရပါေတာ့တယ္၊

အဲဒီရက္ေတြအတြင္း က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြကို ဆက္သြယ္ပါတယ္၊ မင္းကိုႏိုင္ ကို၊ ကိုကိုၾကီး ကို၊ ျမေအး ကို၊ က်ေနာ္ သူတို႕ေတြကို ေတာင္းဆိုပါတယ္၊

"ငါ့ညီ ကြာ ဗကသ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ေသတဲ့အထိလည္း အာဏာရွင္ ကို ဒူးမေထာက္ခဲ့ပါဘူး၊ ဒီေတာ့ သူ႕ရဲ့ အသုဘမွာ ရုပ္အေလာင္းကို ေက်ာင္းသား သမဂၢ ရဲ့ ခြပ္ေဒါင္း အလံ လႊမ္းျခဳံ ျပီး ဗကသ ဥကၠဌ မင္းကိုႏိုင္ က အမိန္႕ျပန္တမ္း ဖတ္ေစခ်င္ ပါတယ္၊"


က်ေနာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ အားလုံး အလုပ္မ်ားကုန္ပါတယ္၊ က်ေနာ့ကိုလည္း သူတို႕ အလိုလိုက္ခ်င္ၾကပါတယ္၊ ေရႊဘုန္းလူ ကိုလည္း သူတို႕ ခ်စ္ၾကပါတယ္၊ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ အားလုံးက တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေရႊဘုန္းလူ တစ္ေယာက္ သူတို႔ နဲ႕ ျပန္လည္ လက္တြဲျပီး "၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား" အုပ္စုမွာ ပါဝင္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ေန ခဲ့ၾကတာပါ၊ တဘက္မွာလည္း သူတို႕မွာ အကန္႔အသတ္ ေတြရွိေနျပန္ပါတယ္၊ ေရႊဘုန္းလူ ကလည္း တိုက္ရင္း ခိုက္ရင္း က်ဆုံးသြားတာ မဟုတ္ျပန္ပါဘူး၊ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သမဂၢ အလံ လႊမ္းဖို႔နဲ႕ အမိန္႔ ျပန္တမ္း ဖတ္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္လည္း သူတို႔အားလုံး အသုဘကိုသြားျပီး သူတို႔သူငယ္ခ်င္းကို အေကာင္းဆုံး ႏႈတ္ဆက္ၾကမယ္လို႔ အေၾကာင္းျပန္ပါတယ္၊

ဒီလိုနဲ႕ ၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပံုၾကီး အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ ႏွစ္ပတ္လည္ မတိုင္မီ တစ္ရက္ အလို ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဩဂတ္စ္္ ၇ ရက္ေန႕ မွာ ေရႊဘုန္းလူ (သို႕မဟုတ္) တာရာမင္းေဝ ကို ေရေဝး သုႆန္မွာ အားလုံး ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ၾကရပါတယ္၊ မင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုၾကီး၊ နဲ႕ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားက ေရႊဘုန္းလူသို႕ ေနာက္ဆုံးႏႈတ္ဆက္ျခင္း ဆိုင္းဘုတ္ ကိုင္ေဆာင္ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကျပီး မင္းကိုႏိုင္ က အားလုံးရဲ့ ကိုယ္စား "ၾကယ္ေႂကြ သူတို႔သား" ကဗ်ာ ကို ရြတ္ဆို ဂုဏ္ျပဳ ခဲ့ပါတယ္၊

(၉)

"ကဗ်ာ ေရးေသာလူ တစ္ေယာက္ အေၾကာင္း" ဆိုတာ ေရႊဘုန္းလူ မျဖစ္ခင္၊ တာရာမင္းေဝ မျဖစ္ခင္က မီးခိုးျဖဴ အမည္နဲ႕ ေရးခဲ့တဲ့ သုံးေၾကာင္း ကဗ်ာကေလးပါ၊ ဒီစာစုကိုေရးေတာ့ က်ေနာ္ နဲ႕ သူနဲ႕ ပတ္သက္ခဲ့သမွ်၊ အတူ ျဖတ္သန္းခဲ့သမွ်ေတြ ထဲက အမွတ္တရ ျဖစ္ရတာ ေတြ ကို စုစည္းတင္ျပတာ မို႕ "က်ေနာ္ နဲ႕ ကဗ်ာ ေရး ေသာလူ တစ္ေယာက္ အေၾကာင္း" လို႕ ေခါင္းစဥ္ေပး လိုက္ပါတယ္၊


အကိုၾကီး ကိုေအာင္ခ်ိမ့္ ရဲ့ ကဗ်ာ တစ္ပိုဒ္ ကို သတိရမိပါတယ္၊


"လမ္းတူသူမ်ားခ်င္းသာ

ဒဏ္ရာကိုျပဳစု

ေသြးတိတ္ေအာင္ ကုသလို႕

ဒို႔ေနာက္ကလူေတြလည္း

သတိရေနၾကဦးေတာ့မယ္၊"……. တဲ့၊

အမွန္ပါပဲ၊ လမ္းတူသူ၊ ဘာသာစကားတူသူ၊ ခံစားခ်က္ တူသူ မ်ား၊ ရင္ခုန္သံ တူသူ မ်ား အခ်င္းခ်င္းသာ တစ္ေယာက္ ရဲ့ ေဝဒနာ ကို တစ္ေယာက္က သိနားလည္ ျပီး အားေပး ႏိုင္ၾကတာပါ၊ ေဖးမ ျပဳစုဖို႕ မျငိဳျငင္ၾကတာပါ၊ ေသြးစက္ေတြကို မ်က္ရည္မ်ားနဲ႕ တိတ္ေစၾကမွာပါ၊ အဲဒီ လူေတြကိုလည္း ဘာသာစကား တူတဲ့၊ ႏွလုံးသားတူတဲ့၊ လမ္းတူတဲ့ ၊ ရင္ခုန္သံ တူသူ ေနာက္လူေတြက အမွတ္ရေနၾကမွာပါ၊ အခု ေရႊဘုန္းလူ ကို ၊ တာရာမင္းေဝ ကိုို က်ေနာ္တို႕ အမွတ္ရေနၾကသလိုေပါ့၊ ၊ ။


ေလးစားစြာ


ေအာင္ဒင္

၁၇ ဂ်ဴလိုင္ ၂၀၀၉

Monday, June 8, 2009

Interview with DVB, June 8, 2009, Part 2

Interview with DVB, June 8, 2009, Part 1

Kabar Makyay Buu


က မၻာ မေၾက ဖူး

ေအာင္ဒင္ (ဂြၽန္ ၅၊ ၂၀၀၉)

ေမေမ ေရ
ေကာင္းကင္ ၾကီး က ေမွာင္ လို႕
ေန ေရာင္ က တိမ္ မဲ ေတြ ေအာက္ မွာ ပုန္းေအာင္း
အလင္း ကို အငမ္းမ ရ ေတာင္း တဲ့ လက္ ေတြ
ဗလာ ေလ ထု ထဲ
အ သက္ မဲ့ မဲ့ ေၾကကြဲ ေန ။

ေမေမ ေရ
က်ေနာ့ ညီမ ေလး
ေသြး အိုင္ ထဲ၊ ျပိဳ လဲပုံက်
သူ လို ခ်င္ တာက လူ႕အခြင့္ အေရး
သူ ေမွ်ာ္လင့္ တာ က ျငိမ္း ခ်မ္းေရး
သူ ရလိုက္ တာက
အၾကမ္းဖက္ သမား ရဲ့ အညိႈးအေတး ။

ေမေမ ေရ
က်ေနာ့ ညီ အစ္ ကို ေတြ လဲ
အက်ဥ္း ေထာင္ အေမွာင္ ထု ထဲ
အနာဂါတ္ ကို ယုံၾကည္ ရဲ ၾက
သူ တို႕ ရဲ့ ဘဝ ေတြ ကို
သူတို႕ ခ်စ္ျမတ္ ႏိုးရာ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြက္ စေတး
သံတိုင္ ေနာက္က အခန္း က်ဥ္း ကေလး ဟာ
ကမၻာ မေၾက ေတး မ်ား ေမြးဖြားရာ ေနရာ ေပါ့ ။

ေမေမ ေရ
မတရား မႈေတြ ၾကီးစိုး လြန္းလွ ေတာ့
ဒီေျမ မွာ အနမ္းေတြ အဆိပ္သင့္
ဒီေျမ မွာ အလြမ္း ေတြ တင္းၾကပ္
ဒီေျမ မွာ စမ္းေရ ေတြ ခမ္း ေျခာက္
ဒီေျမ မွာ ပန္းေတြ မပြင့္ ၾက ။

ေမေမ ေရ
ဒီေျမမွာ ပန္းေတြ မ ပြင့္ ၾက ေတာ့
ဒီေျမမွာ ပန္းေတြ မ ပြင့္ ၾက ေတာ့
ဒီေျမမွာ ပန္းေတြ မ ပြင့္ ၾက ေတာ့။။