ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကို အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္
ေအာင္ဒင္
အပိုင္း
(၆၇) ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္း (မူၾကမ္း)
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက သူရဦးေရႊမန္းက "မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမူၾကမ္းမ်ား
ေရးဆြဲေစ" လို႕ တာဝန္ေပးလိုက္တာမို႕ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းျပီး
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ မူၾကမ္းႏွစ္ခုကို ေရးဆြဲေနပါတယ္။ အဲဒီ ေကာ္မရွင္က ေမလ (၂၇) ရက္ေန႕မွာ
"ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ (မူၾကမ္း)" ကို အစိုးရသတင္းစာမွာ
ထုတ္ျပန္ေၾကညာျပီး ရဟန္းျပည္သူမ်ားရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြကို
ဇြန္လ (၂၀) ရက္ေန႕ ေနာက္ဆုံးထားျပီး ဥပေဒၾကမ္းေရးဆြဲေရးေကာ္မရွင္ထံ တင္သြင္းၾကဖို႕
ဖိတ္ေခၚထားပါတယ္။
ဥပေဒမူၾကမ္းကို ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ အေတာ္စိတ္မခ်မ္းသာစရာေကာင္းပါတယ္။
"လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္"၊ "ကိုးကြယ္ရာဘာသာကို လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ခြင့္"၊
"လြတ္လပ္စြာ ဘာသာကူးေျပာင္းကိုးကြယ္ခြင့္" ဆိုတဲ့ အခြင္အေရးဆိုင္ရာ စကားလုံးေတြကို
ေနရာအႏွံ႕အျပားမွာ ေဖာ္ျပထားေပမည့္ ေနာက္ဆုံးေတာ့ "ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာကူးေျပာင္းေရးအတြက္
အစိုးရကဖြဲ႕စည္းတဲ့ မွတ္ပံုတင္ေရးအဖြဲ႕ထံမွာ ေလွ်ာက္ထားရမယ္" ဆိုျပီး ေရွ႕ကေဖာ္ျပထားတဲ့
လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားအားလုံးကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္လိုက္ေတာ့တာပါပဲ။ ဥပေဒမူၾကမ္းရဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္က (၁) ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းလိုသူတစ္ဦးဟာ
အသက္ (၁၈) ႏွစ္ရွိရမယ္ဆိုျပီး အသက္ကို ကန္႕သတ္ပါတယ္။ (၂) ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းေရးအတြက္
အစိုးရဖြဲ႕စည္းတဲ့ မွတ္ပံုတင္ေရးအဖြဲ႕ထံ ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမယ္ဆိုျပီး လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္ကို
ကန္႕သတ္ပါတယ္။ (၃) မွတ္ပံုတင္ေရးအဖြဲ႕ရဲ့ စစ္ေဆးမႈကို ခံယူရမယ္ဆိုျပီး လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာေရးကိစၥမွာ အစိုးရရဲ့ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈကို
တည္ေထာင္ပါတယ္။ (၄) မွတ္ပံုတင္ေရးအဖြဲ႕က သတ္မွတ္ေပးတဲ့ ရက္ေပါင္း (၉၀) အတြင္း ကူးေျပာင္းလိုတဲ့
ဘာသာအသစ္ရဲ့ အႏွစ္သာရ၊ ထိန္းျမားလက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျပတ္ဆဲျခင္း၊ ပစၥည္းခန္းခြဲေဝျခင္း၊
အေမြဆက္ခံျခင္း၊ သားသမီး အုပ္ထိန္းျခင္းဆိုင္ရာ ဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ားကို ေလ့လာက်က္မွတ္မယ္ဆိုျပီး
ဘာသာေျပာင္းလိုသူကို ေတြေဝေႏွာင့္ေႏွးေစပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ရက္ေပါင္း (၁၈၀) အထိ အခ်ိန္ယူႏိုင္တယ္လို႕
ဆိုပါတယ္။ (၅) ရက္ေပါင္း ၉၀ ကေန ၁၈၀ အတြင္း ေလ့လာစရာေတြကို ေလ့လာျပီး စိတ္အေျပာင္းအလဲမရွိပဲ
ေလွ်ာက္လႊာတင္ထားသလိုပဲ ဘာသာကူးေျပာင္းခ်င္ပါတယ္ဆိုမွ မွတ္ပံုတင္ေရးအဖြဲ႕က ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာ
သက္ေသခံလက္မွတ္ထုတ္ေပးမယ္လို႕ ဆိုျပီး အစိုးရအာဏာကို ခ်ဲ႕ထြင္ပါတယ္။ (၆) မွတ္ပံုတင္ေရးအဖြဲ႕က
ဘာသာကူးေျပာင္းလိုသူဟာ ကိုယ္ပိုင္ဆနၵေၾကာင့္မဟုတ္ပဲ တစ္စံုတစ္ဦး၊တစ္သင္းတစ္ဖြဲ႕ရဲ့ ဖိအားေပးမႈ၊ ျခိမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ ကူးေျပာင္းတာလို႕
စစ္ေဆးေတြ႕ရွိရင္ သက္ေသခံလက္မွတ္ကို ထုတ္မေပးပဲ ျငင္းဆန္ႏိုင္တယ္ဆိုျပီး အစိုးရရဲ့ အာဏာစက္ကို ပိုျပီး ခိုင္မာေစပါတယ္။
အခန္း (၅) မွာ တားျမစ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ျပီး ပုဒ္မ (၁၄)၊ မည္သူမွ်
ဘာသာသာသနာကို ေစာ္ကားရန္၊ အၾကည္ညိဳပ်က္ေစရန္၊ ဖ်က္စီးရန္၊ သို႕မဟုတ္ အလြဲသုံးစားျပဳရန္အၾကံျဖင့္
ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းေရး ေလွ်ာက္ထားျခင္းမျပဳရ။ ပုဒ္မ (၁၅) မည္သူမွ် သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို
ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းရန္ ေႂကြးျမီျဖင့္ ေႏွာင္ဖြဲ႕ခိုင္းေစျခင္း၊ ေသြးေဆာင္ျခင္း၊
ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ မေလ်ာ္ဩဇာသုံးျခင္း၊ သို႕မဟုတ္ အႏိုင္အထက္ျပဳျခင္း မျပဳရ။ ပုဒ္မ
(၁၆) မည္သူမွ် သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ ကူးေျပာင္းျခင္းကို ဟန္႕တားျခင္း၊
ပိတ္ပင္ျခင္း၊ သို႕မဟုတ္ ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းမျပဳရ၊ ဆိုျပီး တားျမစ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။
အဲဒီ တားျမစ္ခ်က္ေတြကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္ရင္ က်ေရာက္မည့္ ျပစ္ဒဏ္ေတြကို အခန္း (၆)
မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ပုဒ္မ (၁၄) ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရင္ ႏွစ္ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊က်ပ္
ႏွစ္သိန္းအထိ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးျဖစ္ေစ၊ ပုဒ္မ (၁၅) ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရင္ တစ္ႏွစ္အထိ
ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္တစ္သိန္းအထိ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးျဖစ္ေစ၊ ပုဒ္မ (၁၆) ကို
ခ်ိဳးေဖာက္ရင္ ေျခာက္လအထိ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္ ငါးေသာင္းအထိ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးျဖစ္ေစ
ခ်မွတ္ျခင္းခံရမည္လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ပုဒ္မ (၃၄) နဲ႕
အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ့ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္ဟာ
ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ပုဂိၢဳလ္မ်ားရဲ့ ေတာင္းဆိုမႈနဲ႕
အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္တို႕ရဲ့ အားနည္းမႈေၾကာင့္
အစိုးရရဲ့ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈနဲ႕ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းတရားတစ္ခု ျဖစ္လာပါေတာ့မယ္။
အာဏာရွင္စစ္အစိုးရေတြလက္ထက္မွာေတာင္ ဘာသာတရားကိုးကြယ္မႈအေပၚ ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာ မရွိခဲ့ပဲ
အခုလို ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနပါျပီဆိုတဲ့ ေခတ္က်မွပဲ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ့ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႕
ၾကိဳးစားတာကို လူ႕အခြင့္အေရးကို ျမတ္ႏိုးတဲ့၊ တန္ဘိုးထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္း
ကန္႕ကြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
#ကန္႕ကြက္မႈမ်ား၊
ေထာက္ခံမႈမ်ား
ဒီေဆာင္းပါးေရးေနခ်ိန္မွာ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ေထာက္ခံသူမ်ားဘက္က
လႈပ္ရွားမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ "မဘသ" လို႕ ေခၚၾကတဲ့ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕က
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဓမၼစကၠဦးေမာင္ေမာင္ ဆိုသူက ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ပါဝင္သည့္
ျပစ္ဒဏ္တစ္ႏွစ္ သတ္မွတ္ခ်က္သည္ နည္းလြန္းေသာေၾကာင့္ ငါးႏွစ္အထိတိုးျမႇင့္ရန္ အၾကံျပဳခ်က္ကို
ေကာ္မရွင္ထံေပးပို႕ေတာင္းဆိုထားသည္ဟု ေျပာေၾကာင္း ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႕ထုတ္ မဇိၨၽမသတင္းစာမွာ
ေဖာ္ျပပါရွိပါတယ္။ ၎အျပင္ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပစ္မႈကို ရဲအေရးပိုင္အမႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရန္ႏွင့္
အားေပးကူညီသူမ်ားကိုလည္း ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းလိုသူ၏အသက္ကို (၁၈)
ႏွစ္အစား (၂၀) ႏွစ္ဟု ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ရန္၊ စတဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း ေတာင္းဆိုတယ္လို႕လည္း
သိရပါတယ္။
အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း (၈၁) ဖြဲ႕က ဇြန္လ (၁၂) ရက္ေန႕မွာ
သမၼတဦးသိန္းစိန္ထံ စာတစ္ေစာင္ေပးပို႕ျပီး ဒီဥပေဒမူၾကမ္းကို ဖ်က္သိမ္းေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုတယ္လို႕
သိရပါတယ္။ အဲဒီ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဇြန္လ (၁၁) ရက္ေန႕မွာ ေနျပည္ေတာ္က
လႊတ္ေတာ္အေဆာက္အအံုမွာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မီတီဥကၠ႒
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ အခ်ိန္ ႏွစ္နာရီေက်ာ္ ေတြ႕ဆံုျပီး သူတို႕ရဲ့ ကန္႕ကြက္ခ်က္ေတြကို တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႕လည္း
သိရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူတို႕ရဲ့ တင္ျပခ်က္ေတြကို သေဘာတူျပီး မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒၾကမ္းမ်ား
အ
ေပၚမွာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ေကာ္မီတီကေနျပီး လႊတ္ေတာ္ကို အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္တင္သြင္းလိမ့္မယ္လို႕လည္း
ၾကားသိရပါတယ္။
အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနနဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို
အားကိုးျပီး ဒီမွ်နဲ႕ ေက်နပ္ေနလို႕ မျဖစ္ပါ။ အစိုးရေကာ္မရွင္က ေရးဆြဲတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းကို
အစိုးရကိုယ္တိုင္က လႊတ္ေတာ္ကို မတင္ျပေတာ့ပဲ ဖ်က္သိမ္းေအာင္ ဆက္လက္ၾကိဳးပမ္းသင့္ပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ထဲကို ဥပေဒၾကမ္း ေရာက္သြားျပီဆိုရင္ျဖင့္ ဖ်က္သိမ္းဖို႕ ပိုျပီး ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။
လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုဘက္က ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အင္အားနည္းလွျပီး ညီညြတ္မႈလည္း
မရွိၾကပါ။ ဇြန္လ (၁၄) ရက္ေန႕ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ သဃၤန္းကြၽန္းျမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္
ဦးသိန္းညြန္႕တင္သြင္းတဲ့ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒေရးဆြဲေရးအဆိုကို
ေထာက္ခံသူက ဦးသိန္းညြန္႕အျပင္ (၄) ေယာက္ပဲရွိပါတယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမူၾကမ္းေတြ လႊတ္ေတာ္ကို
တရားဝင္ တင္သြင္းျပီးျပီဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႕ကြက္
ေဝဘန္ျငင္းခုန္ၾကမယ္ မထင္ပါ။
အခ်ိဳ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒၾကမ္းကို
သူတို႕ကန္႕ကြက္ရင္ "မဘသ" ေတြက ေနာက္လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူတို႕မဲမရေအာင္
ဆန္႕က်င္မွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ၾကပါလိမ့္မယ္။ အခ်ိဳ႕က မဘသနဲ႕ တစ္ဘက္တည္း၊ ေပါင္းစည္းျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ားစုက တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေခါင္းေရွာင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုနဲ႕ အဲဒီဥပေဒၾကမ္းကို
"သည္၊ ၏၊ ကို၊ မွ၊ ျဖင့္၊ ႏွင့္" စတဲ့ စကားလုံးေနာက္ဆက္ေလးေတြပဲ ျပင္ဆင္ျပီး
အတည္ျပဳၾကမွာပါ။ ဥပေဒတစ္ခု အတည္ျဖစ္သြားျပီးရင္ ျပင္ဆင္ဖို႕၊ ဖ်က္သိမ္းဖို႕ အင္မတန္ခက္ခဲလွပါတယ္။
ဒါေပမည့္ အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကန္႕ကြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈဟာ ျပည္တြင္းလႈပ္ရွားမႈသက္သက္ျဖစ္ဖို႕လိုအပ္ျပီး
ျပည္ပပေယာဂ ကင္းစင္သင့္ပါတယ္။ ဧရာဝတီသတင္း႒ာနရဲ့
ေဖာ္ျပခ်က္အရ အစိုးရထံ ကန္႕ကြက္စာမွာ ပူးတြဲလက္မွတ္ေရးထိုးၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း
(၈၁) ဖြဲ႕မွာ Fortify Rights နဲ႕ Physicians for Human Rights စတဲ့ ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားလည္း
ပါဝင္တယ္လို႕ သိရပါတယ္။ မျဖစ္သင့္ပါ၊ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကန္႕ကြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈဟာ
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီး (Civil
Rights Movement) ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ ပူးတြဲလႈပ္ရွားျခင္းျဖင့္
ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီးရဲ့ တန္ဘိုးနဲ႕ သိကၡာေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းႏိုင္ပါတယ္။
#ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္ဆိုတာဟာ ၁၇ ရာစုအတြင္းက
စပိန္၊ ေဟာ္လန္၊ အဂၤလန္၊ ဂ်ာမဏီ စတဲ့ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက ျပည္သူေတြ အနၱရာယ္ၾကီးမားျပီး
ရွည္လ်ားလြန္းလွတဲ့ ေရေၾကာင္းခရီးနဲ႕ အေမရိကတိုက္ကို ထြက္ေျပးအေျခခ်ၾကျခင္းရဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက
အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘုရင္မ်ားဟာ ျပည္သူလူထုရဲ့ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈအေပၚ
အၾကီးအက်ယ္ကန္႕သတ္မႈေတြ လုပ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုဟာ ဘုရင္က ေကာင္းခ်ီးေပးတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းမွာသာ
ဘုရင္ညႊန္ၾကားတဲ့ ပံုစံအတိုင္း ကိုးကြယ္ဝတ္ျပဳရပါတယ္။ ခရစ္ယန္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက
အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘုရင္မ်ားအေပၚ လႊမ္းမိုးျပီး တိုင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ေနတာမို႕ ျပည္သူလူထုမွာ
လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္မရွိခဲ့ပါ။ ၁၆၂၀ ခုႏွစ္မွာ ပထမဆုံး ဥေရာပတိုက္က လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္လိုတဲ့
ဘုရားဖူးခရီးသည္မ်ား အေမရိကတိုက္ကို စတင္ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္ဟာ
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို စတင္တည္ေထာင္သူမ်ား ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲၾကတဲ့အခါ အေလးအနက္ထည့္သြင္းစဥ္းစားရတဲ့
အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ၁၇၈၇ ခုႏွစ္မွာ
ျပ႒န္းအတည္ျပဳခဲ့ျပီး (၄) ႏွစ္အၾကာ ၁၇၉၁ ခုႏွစ္မွာ "ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ေမြးရာပါ
ရပိုင္ခြင့္မ်ား" (Bill of Rights) လို႕ ေၾကာ္ၾကားတဲ့ ျပင္ဆင္ခ်က္ (၁၀) ခုကို
ျပ႒န္းအတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆုံးျပင္ဆင္ခ်က္ (First Amendment) သို႕မဟုတ္ ပထမဆုံးသတ္မွတ္တဲ့
အခြင့္အေရးမ်ားက "လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာေဟာေျပာခြင့္၊
လြတ္လပ္စြာစုေဝးခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ အစိုးရထံ နစ္နာမႈမ်ားေျဖရွင္းေပးရန္ေတာင္းဆိုခြင့္မ်ား"
ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ ပထမျပင္ဆင္ခ်က္က ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္က အဆိုပါ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားကို
ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မည့္ ဘယ္လိုဥပေဒကိုမွ မျပ႒န္းရလို႕ ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပံုေရးဆြဲသူမ်ားက အစိုးရက
ျပည္သူလူထုရဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွာကို ေတြးျပီး ပူပင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႕ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ အစိုးရက အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခြင့္မရွိေအာင္၊
ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္က အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြ မျပ႒ာန္းႏိုင္ေအာင္
ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားအျဖစ္နဲ႕ ထည့္သြင္းေရးဆြဲေပးခဲ့ပါတယ္။
#ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈ
ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္မ်ား၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္လြန္ကဲသူမ်ားက အမ်ိဳး၊
ဘာသာ၊ သာသနာအလံေထာင္ျပီး ဘာသာေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကိုေရာေထြးဖို႕၊ ဘာသာေရးက ႏိုင္ငံေရးကို
လႊမ္းမိုးဖို႕၊ ျပည္သူလူထုရဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို
ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပျပီး ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို
ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္မ်ားရဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲမေရာက္ေအာင္
ကယ္တင္ဖို႕ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီျမတ္ႏိုးသူမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား
အားလုံးရဲ့ တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ "ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီး"
(Civil Rights Movement) ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီး ဆင္ႏႊဲရာမွာ
ဒီမိုကေရစီျမတ္ႏိုးသူမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားဟာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္မ်ားရဲ့ တိုက္ခိုက္မႈ၊ ရန္လိုမႈ၊ ေစာ္ကားမႈေတြကို ရင္ဆိုင္ရပါလိမ့္မယ္။
အၾကမ္းမဖက္ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ရန္ကို ရန္ခ်င္း မတုန္႕ျပန္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျပီး ဥပေဒမျပဳေရး ေတာင္းဆိုဖိအားေပးဖို႕
လိုအပ္ပါတယ္။ အစိုးရကိုလည္း ဥပေဒမူၾကမ္းကို ရုပ္သိမ္းဖို႕ ဖိအားေပးရပါမယ္။ ျပည္သူလူထု၊
အထူးသျဖင့္ လူငယ္နဲ႕ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ဘာသာေပါင္းစံု၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးနဲ႕
မတူကြဲျပားမႈမ်ား ညီညြတ္မႈနဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရး ပညာေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ
ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ရာမွာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အျပည့္အဝအာမခံခ်က္ေတြကို
ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲဖို႕ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေတာင္းဆိုေနၾကရမွာပါ။
ဒါဟာျဖင့္ ေရတိုလႈပ္ရွားမႈ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အစိုးရကိုယ္တိုင္က
မဘသကို ေၾကာက္ရြံ႕အလိုလိုက္ေနပံုရျပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာလည္း မဘသကို ေရြးေကာက္ပြဲမွာ
မဲရဖို႕အတြက္ အားကိုးေနပံုရတဲ့ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက အမ်ားစုျဖစ္တာေၾကာင့္ အမ်ားျပည္သူ
ကန္႕ကြက္ေနတဲ့ ၾကားက မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒၾကမ္းေတြ လႊတ္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိလာျပီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားစုက
ေထာက္ခံလို႕ ဥပေဒအျဖစ္ အတည္ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပေဒျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ဆက္ျပီး
ဆန္႕က်င္ကန္႕ကြက္ရမွာပါ။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ လူ႕အခြင့္အေရးတန္ဘိုးထားတတ္သူေတြ
အေရအတြက္မ်ားမ်ား အေရြးခ်ယ္ခံရေအာင္ စည္းရုံးလံႈ႕ေဆာ္ရင္း မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြရဲ့ အာဏာသက္ေရာက္မႈေတြကိုလည္း ဖီဆန္ ဆန္႕က်င့္ရမွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့
ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီးကို လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားတန္ဘိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက
အားေပးေထာက္ခံၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမည့္ ျမန္မာ့အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕
ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ထုတ္တာ၊ ပူးတြဲလႈပ္ရွားတာ၊ ပူးတြဲဆနၵျပတာ၊ ပူးတြဲလက္မွတ္ေရးထိုးတာေတြေတာ့
ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနနဲ႕
ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ လႊတ္ေတာ္ကို တိုက္႐ိုက္ဆက္ဆံျပီး မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမ်ားကို ကန္႕ကြက္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမည့္ ျပည္တြင္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို လႈပ္ရွားမႈကို ဝင္ေရာက္ျပီး အရိပ္မမိုးသင့္ပါ။
ေအာင္ဒင္
ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၄
ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၄