BLOGGER TEMPLATES AND TWITTER BACKGROUNDS

Thursday, July 31, 2014

အေမရိကန္ဆန္ရွင္၊ စီးပြါးေရးက်င့္ဝတ္ႏွင့့္္ ျမန္မာ့ခရိုနီမ်ား၊ အပိုင္း (၁)

(မဇိၩမေန႕စဥ္သတင္းစာ၊ ဇူလိုင္ ၃၁ ရက္၊ ၂၀၁၄၊ ၾကာသပေတးေန႕၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၆)



အေမရိကန္ဆန္ရွင္၊ စီးပြါးေရးက်င့္ဝတ္ႏွင့့္္ ျမန္မာ့ခရိုနီမ်ား၊ အပိုင္း (၁)
ေအာင္ဒင္

#တိုးျမႇင့္လာေသာ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမ်ား (More Engagement)

၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႕မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး တြမ္မာလင္ေနာ့စကီး (Assistant Secretary of State Tom Malinowski) ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တစ္ပါတ္ၾကာလာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရတက္ျပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစလို႕ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့  အဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အၾကိမ္မ်ားစြာလာေရာက္ခဲ့၊ လာေရာက္ေနၾကတာမို႕ အဲဒီခရီးစဥ္ဟာ အျခားအေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားရဲ့  အျခားခရီးစဥ္မ်ားလိုပဲ ပံုမွန္ ခရီးစဥ္တစ္ခုလို႕ ထင္စရာအေၾကာင္းရွိပါတယ္။ မဟုတ္ပါ။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီခရီးစဥ္ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရးကို ေနာက္တစ္ဆင့္္ ထပ္မံတိုးျမႇင့္လိုက္တဲ့ဲ့ ခရီးစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္က စျပီး အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာအစိုးရ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တို႕နဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ဒုကၡသည္မ်ားအေရး၊ တိုင္းရင္းသားအေရး အေထာက္အပံ့မ်ားကို တိုးျမႇင့္ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးေတြ တိုးတက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားနဲ႕ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ကန္႕ကြက္ေနတဲ့ၾကားက အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕ပါ အကန္႕အသတ္နဲ႕ စတင္ထိေတြ႕ဆက္ဆံဖို႕ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းကစျပီး အေမရိကန္ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးနဲ႕ ျမန္မာကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးတို႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးတာ၊ အေမရိကန္သံအမတ္နဲ႕ အစိုးရအရာရွိၾကီးမ်ားကို ျမန္မာကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က လက္ခံေတြ႕ဆံုတာေတြ ရွိလာပါတယ္။  ျမန္မာစစ္တပ္ကို သဘာဝေဘးအနၱရာယ္မ်ားကာကြယ္တားဆီးေရး၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ားရွင္းလင္းေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရးေလးစားလိုက္နာေရးဆိုင္ရာ သင္တန္းေတြေပးဖို႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက စတင္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။

တြမ္မာလင္ေနာ့စကီးဟာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး႒ာန၊ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာဗ်ဴရို (Bureau of Democracy, Human Rights and Labor) ရဲ့  အၾကီးအကဲျဖစ္ျပီး သူဦးေဆာင္တဲ့ အေမရိကန္အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး႒ာနက အျခားအဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြအျပင္ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး႒ာန ဒုလက္ေထာက္ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ေဒါက္တာေအမီဆီး႐ိုက္ (Deputy Assistant Secretary of Defense Dr. Amy Searight)၊ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာစစ္႒ာနခ်ဳပ္ ဒုတိယတပ္မႉး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးအန္ထိုနီခရပ္ခ်္ဖီးလ္ (Deputy Commander of the U.S. Pacific Command Lt. General Anthony Crutchfield)၊ ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီး႒ာန ျပည္ပပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားထိန္းခ်ဳပ္ေရး႒ာန (Office of Foreign Assets Control) တြဲဖက္ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဂြၽန္စမစ္ (John Smith)၊ အမ်ိဳးသားလံုျခဳံေရးေကာင္စီ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈဆိုင္ရာအရာရွိ ေဒးဗစ္ေမာ့တ္ေလာ့က္ (David Mortlock) စတဲ့ ကာကြယ္ေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ နဲ႕ အိမ္ျဖဴေတာ္တို႕က အဆင့္ျမင့္အရာရွိၾကီးမ်ား ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ တြမ္မာလင္ေနာ့စကီးနဲ႕ ေဒါက္တာ ေအမီဆီး႐ိုက္၊ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အန္ထိုနီခရပ္ခ်္ဖီးလ္၊ သံအမတ္ၾကီး ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္တို႕ဟာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္နဲ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္ရဲ့  ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႕ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အန္ထိုနီခရပ္ခ်္ဖီးလ္က စစ္ဦးစီးတကၠသိုလ္မွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အရာရွိၾကီးမ်ားကို ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႕မွာ မိန္႕ခြန္းေျပာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ 

U.S. Lt. General Anthony Crutchfield Meeting Senior General Min Aung Hlaing (Photo: The Irrawaddy)

ေဟာေျပာအျပီးမွာ ျမန္မာစစ္အရာရွိၾကီးမ်ားက အေမရိကန္တပ္မေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ေမးခြန္းေတြ စိတ္ဝင္တစားေမးျမန္းၾကတာကို အေမရိကန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးက ေျဖၾကားခဲ့တယ္လို႕ သိရပါတယ္။ အဲဒီလို အေမးအေျဖလုပ္ရင္းနဲ႕ အေမရိကန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးက "က်ဳပ္က ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးျဖစ္ေပမည့္ မူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာ တာဝန္မရွိဘူး၊ (အတူပါလာတဲ့ အေမရိကန္လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးကို လက္ညိႈးထိုးျပျပီး) တြမ္မာလင္ေနာ့စကီးလို အရပ္သား ဝန္ၾကီးက မူဝါဒေတြကို ခ်မွတ္တယ္။ က်ဳပ္တို႕စစ္အရာရွိေတြက အဲဒီ မူဝါဒေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရတယ္" ဆိုျပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားဟာ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ့  ဦးေဆာင္မႈကို ခံယူေၾကာင္း နမူနာျပရွင္းလင္းခဲ့တယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ အေမရိကန္စစ္တပ္ရဲ့ အဆင့္ျမင့္အရာရွိၾကီးတစ္ဦးနဲ႕ အလယ္အလတ္တန္း ျမန္မာစစ္အရာရွိမ်ား ပထမဆုံးအၾကိမ္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးပြင့္ပြင့္လင္းလင္း စကားေျပာႏိုင္ၾကတာျဖစ္ျပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရးအရွိန္အဟုန္ကို သိသိသာသာတိုးျမႇင့္လိုက္ႏိုင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ တြမ္မာလင္ေနာ့စကီးဟာ အမ်ိဳးသားလုံျခံုေရးေကာင္စီအရာရွိ ေဒးဗစ္ေမာ့တ္ေလာ့က္၊ ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီး႒ာနအရာရွိ ဂြၽန္စမစ္တို႕နဲ႕အတူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက နံမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းျပီး စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူထားဆဲျဖစ္တဲ့ ျမန္မာစီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ (၁၀) ဦးကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕က အေမရိကန္သံရုံးမွာ သီးျခားစီေတြ႕ဆံုျပီး သူတို႕ကို ဘာေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရက အေရးယူထားတယ္၊ နံမည္ပ်က္စာရင္းက လြတ္ေျမာက္ဖို႕ ဒီစီးပြါးေရးသမားေတြက ဘာေတြလုပ္ေဆာင္သင့္တယ္ဆိုတာေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက (Engagement Policy) ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈေတြမွာ ျမန္မာအစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္တို႕နဲ႕ အျပင္ ခရိုနီစီးပြါးေရးသမားမ်ားအထိ တိုးခ်ဲ႕လိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာ့ခရိုနီစီးပြါးေရးသမားမ်ားနဲ႕ ပထမဆုံးအၾကိမ္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

A U.S. Government Delegation led by Assistant Secretary of Democracy, Human Rights, and Labor Tom Malinowski and Ambassador Mitchell discussed the status of inter-faith relations and need for peaceful co-existence with Monk Bhadanta Bar La in Mon State. (Photo Credit: U.S. Embassy Rangoon Facebook)

#အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူဝါဒ

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးကို ေထာက္ခံအားေပးၾကတဲ့ ကမၻာ႕ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ အားအကိုးရဆုံး၊ အခိုင္မာဆုံးျဖစ္တယ္လို႕ က်ေနာ္႕ရဲ့  ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေနထိုင္ျပီး ျမန္မာ့အေရးအတြက္ စည္းရုံးေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အၾကံုမ်ားကို အေျခခံျပီး ရဲရဲၾကီးေျပာႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ၊ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္နဲ႕ အေမရိကန္ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူမ်ားဟာ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာျပည္သူမ်ားဖက္က ကာလရွည္ၾကာ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ရပ္တည္ၾကတဲ့ မိတ္ေဆြေကာင္းေတြပါ။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလကစလို႕ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီးကို စစ္အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြဲျပီး ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုသူမ်ားကို ရက္ရက္စက္စက္ ဖိႏွိပ္ခဲ့တဲ့ ကာလတေလွ်ာက္လုံး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ သံတမန္ေရး ဖိအားေတြအဆက္မျပတ္ေပးျပီး ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူခဲ့တာပါ။

ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ့  လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ကန္႕ကြက္တဲ့အေနနဲ႕ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ သမၼတကလင္တန္က အေမရိကန္စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမလုပ္ဖို႕ တားျမစ္ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဒီပဲယင္းလုပ္ၾကံမႈၾကီးအျပီးမွာ သမၼတ ဘြတ္ရွ္က ပိုျပီးျပင္းထန္တဲ့ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈေတြနဲ႕ အေရးယူခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို တင္သြင္းျခင္းမျပဳဖို႕ ပိတ္ပင္တားဆီးခဲ့သလို ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕ မိသားစုဝင္မ်ား၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေငြေရးေၾကးေရးေထာက္ပံ့ေနတဲ့၊ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕ ပူးေပါင္းျပီးအက်ိဳးစီးပြါးျဖစ္ထြန္းေနတဲ့ အလိုေတာ္ရိစီးပြါးေရးသမားမ်ားကို နံမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းျပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာ႕ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာအစည္းအေဝးမ်ားမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီျပန္လည္ထြန္းကားေရးအတြက္ စစ္အစိုးရမွ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရပါတီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလုံးလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာမွ ဝိုင္းဝန္းဖိအားေပးၾကဖို႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဦးေဆာင္စည္းရုံးခဲ့ပါတယ္။

ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီက သမၼတ ဘြတ္ရွ္ရဲ့  သမၼတသက္တမ္း (၈) ႏွစ္ (၂၀၀၁-၂၀၀၈) မွာ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ရဲ့  ဦးေဆာင္မႈနဲ႕ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈနဲ႕ ဖိအားေပးမႈကို တစ္ဆင့္ျပီးတစ္ဆင့္ ျမႇင့္တင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးကိစၥကို ကမၻာ႕အျမင့္ဆုံးအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ကုလသမဂၢလံုျခံုေရးေကာင္စီ (UN Security Council) က တာဝန္ယူ ေျဖရွင္းရမည့္ ႏိုင္ငံတကာျပသနာတစ္ခုအျဖစ္လက္ခံလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့လို႕ ျမန္မာစစ္အစိုးရကိုေရာ၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရအားကိုးအားထားျပဳရာ တရုတ္အစိုးရကိုပါ ႏိုင္ငံေရးအရ အျမင့္ဆုံးဖိအားေတြ ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတဘြတ္ရွ္ရဲ့  သက္တမ္းအတြင္းမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဖိအားေပးမႈေတြကိုသာ အရွိန္ျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး စစ္အစိုးရနဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရးကို ဦးစားမေပးခဲ့ပါ။ တရုတ္အစိုးရရဲ့  အစီအစဥ္နဲ႕ အေမရိကန္ ဒု-လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး အဲရစ္ဂြၽန္ (Deputy Assistant Secretary of State Eric John) နဲ႕  နအဖဝန္ၾကီး သုံးဦး (ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ဆန္း၊ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ေအာင္ျမင့္၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဦးဉဏ္ဝင္း) တို႕ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ေဘဂ်င္းျမိဳ႕ေတာ္မွာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္ ၂၅ နဲ႕ ၂၆ ရက္ေတြမွာ တစ္ၾကိမ္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေပမည့္ တိုးတက္မႈ တစ္စံုတစ္ရာမရွိခဲ့ပါ။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက ဘားရက္ အိုဘားမား အေမရိကန္သမၼတျဖစ္လာျပီး ဟီလာရီကလင္တန္ကို ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတအိုဘားမားနဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ကလင္တန္တို႕ရဲ့  ဦးေဆာင္မႈနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ့  မူဝါဒမ်ားကို ျပန္လည္သုံးသပ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးကိစၥကို ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးရာမွာ စစ္အစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးမႈနဲ႕ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈကို တြဲဖက္က်င့္သုံးဖို႕ (Pressure and Engagement Policy) ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း စစ္တပ္က တိုက္႐ိုက္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္ကေန စစ္တပ္ကၾကိဳးကိုင္ထားတဲ့ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္နဲ႕ အစားထိုးဖို႕ ေရးဆြဲထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အသက္သြင္းဖို႕ စတင္တဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ဖိအားေပးမႈေတြကို ထိန္းသိမ္းထားရင္း အေမရိကန္အစိုးရနဲ႕ ျမန္မာစစ္အစိုးရအၾကား ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းမႈေတြ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတအိုဘားမားက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ အာရွေဒသနဲ႕ ျမန္မာ့ေရးရာကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး႒ာန ဒု-လက္ေထာက္ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္ (Derek Mitchell) ကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ (U.S. Special Representative and Policy Coordinator for Burma) အျဖစ္ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္ စတဲ့ အရပ္သားအသြင္ေဆာင္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားေပၚေပါက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္အစိုးရနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရး စတင္ေကာင္းမြန္လာပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ့  ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာတဲ့အေနနဲ႕ ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးတာ၊ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ေပးတာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို လႊတ္ေတာ္ထဲ ဝင္ေရာက္ခြင့္ေပးတာ၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးတာေတြ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

အျပန္အလွန္အားျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ကလင္တန္နဲ႕ သမၼတအိုဘားမားတို႕ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္တာ၊ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႕ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းတို႕ကို ဝါရွင္တန္ဒီစီကို ဖိတ္ၾကားဧည့္ခံတာ၊ ျမန္မာသံအမတ္ကို ဝါရွင္တန္ဒီစီမွာ ျပန္လည္လက္ခံလို႕ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွာ ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ၾကီးအျဖင့္ ခန္႕အပ္ျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္အဆင့္ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့တဲ့ သံတမန္ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းတာ၊ ျမန္မာကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးကို အေမရိကန္နဲ႕ အာဆီယံ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးမ်ားအစည္းအေဝးကို တက္ေရာက္ခြင့္ေပးတာ၊ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈနဲ႕ အေရးယူမႈေတြကို အဆင့္လိုက္ေလွ်ာ့ခ်ေပးတာေတြနဲ႕ တံု႕ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ သမၼတအိုဘားမားလက္ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ့  မူဝါဒဟာ ဖိအားေပးမႈေတြေလွ်ာ့ေပးျပီး တိုက္႐ိုက္ဆက္ဆံမႈကို တိုးျမႇင့္တဲ့ဘက္ကို ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။

Friday, July 25, 2014

Burma's Parliament Watch Part (71)

(ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၂၀၆၊ ဇူလိုင္လ ၂၄ ရက္ေန႕၊ ၂၀၁၄၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၈/၂၂)



ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကို အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္

ေအာင္ဒင္

အပိုင္း (၇၁) လႊတ္ေတာ္၊ မီဒီယာႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္အက္ဥပေဒ (က)

# ေဘးသင့္ေနတဲ့ သတင္းမီဒီယာမ်ား

အခုတေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံက သတင္းစာဆရာေတြ၊ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြ ေဘးသင့္ေနတယ္ထင္ပါတယ္။ ျပည္သူ႕ရဲ သတင္းတပ္ဖြဲ႕က ဂ်ာနယ္အခ်ိဳ႕က တာဝန္ရွိသူေတြကို ဖိတ္ေခၚျပီး ဂ်ာနယ္ထုတ္ေဝမႈ ကုန္က်စရိတ္မ်ား၊ အရွုံးအျမတ္မ်ားအေၾကာင္း ေမးျမန္းစံုစမ္းပါတယ္။ ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႕မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က မႏၱေလးျမိဳ႕ပဋိပကၡနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ေဟာေျပာတဲ့မိန္႕ခြန္းမွာ "မီဒီယာလြတ္လပ္မႈကို တိုင္းျပည္အက်ိဳးျဖစ္ေစမည့္ ေရးသားေျပာဆိုမႈအစား ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံုေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ေပးလာပါက တည္ဆဲဥပေဒမ်ားနဲ႕အညီ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးေျပာၾကားလိုပါတယ္။" လို႕ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သမၼတက သတိေပးျပီး ၃ ရက္အၾကာ၊ ဇူလိုင္ ၁၀ ရက္ေန႕မွာ "ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္အက္ဥပေဒ" နဲ႕ တရားစြဲဆိုခံထားရတဲ့ ယူနတီဂ်ာနယ္က အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ကိုတင့္ဆန္းနဲ႕ သတင္းေထာက္ ၄ ေယာက္ကို ပခုကၠဴ ခ႐ိုင္တရားရုံးက ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္ဆိုျပီး အလုပ္ၾကမ္းနဲ႕ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္စီ အမိန္႕ခ်လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီလို သတင္းသမားေတြကို ၾကီးမားတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြခ်တာကို မေက်နပ္လို႕ ဇူလိုင္ ၁၂ ရက္ေန႕က ရုပ္ရွင္၊ သဘင္၊ ဂီတအႏုပညာသည္ေတြကို သမၼတဦးသိန္းစိန္ လာေရာက္စကားေျပာတဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ေရႊလီလမ္းက ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာေရွ႕မွာ တူညီဝတ္စံုနဲ႕ အသံတိတ္ ဆနၵျပၾကတဲ့ သတင္းေထာက္မ်ားဟာလည္း ခြင့္ျပဳခ်က္မေတာင္းခံပဲ ဆနၵျပလို႕ဆိုျပီး ကမာရြတ္ျမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက ပုဒ္မ (၁၈) နဲ႕ တရားစြဲဆိုထားပါတယ္။

ဒါဟာျဖင့္ တိုင္းျပည္ရဲ့ ပထမမ႑ိဳင္ျဖစ္တဲ့ အစိုးရက စတုတၳမ႑ိဳင္ျဖစ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေပၚ သေဘာထားတင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာတာလို႕ သုံးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။ တတိယမ႑ိဳင္ျဖစ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားရဲ့  လႊမ္းမိုးမႈခံေနရျပီး သတင္းသမားမ်ားကို ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးလိုက္ပါျပီ။ ဒါဆိုရင္ ဒုတိယမ႑ိဳင္ျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကေရာ မီဒီယာအေပၚ ဘယ္လိုသေဘာထားပါသလဲ။

#သတင္းသမားမ်ားအေရး လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ မေဆြးေႏြးၾကပါ

သတင္းသမားမ်ား အခုလို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕ရဲ့  ရန္လိုမႈခံေနရခ်ိန္၊ ၾကီးမားတဲ့ ျပစ္ဒဏ္မ်ားက်ခံေနရခ်ိန္၊ တရားစြဲဆိုခံေနရခ်ိန္ဟာ ပထမအၾကိမ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ့ ဒႆ     မပံုမွန္အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပေနခ်ိန္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ား ဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့အေရး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမ်ားမွာ ေဆြးေႏြးၾက၊ ေမးျမန္းၾက၊ အေရးၾကီးအဆိုေတြ တင္ၾကမလားလို႕ ေလ့လာၾကည့္မိပါတယ္။ မေတြ႕ပါ။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအဖို႕ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားဖိႏွိပ္ခံရျခင္းထက္ ပိုအေရးၾကီးတဲ့ အျခားကိစၥေတြရွိေနပါတယ္။

ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႕မွာ က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဒႆမပံုမွန္အစည္းအေဝး၊ ၂၅ ရက္ေန႕ေျမာက္အစည္းအေဝးမွာပါ။ မြန္ျပည္နယ္၊ မုဒံုျမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမသိန္း (ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ) က သူ႕အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကို ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းအျဖစ္နဲ႕ ေမးျမန္းပါတယ္။ သူ႕ေမးခြန္းက "မုဒံုျမိဳ႕ေပၚတြင္ ရပ္ကြက္ၾကီး ေလးရပ္ကြက္ရွိပါတယ္။ ၎တို႕မွာ ျမိဳ႕မ (၁)၊ ျမိဳ႕မ (၂)၊ ျမိဳ႕မ (၃) ႏွင့္ ျမိဳ႕မ (၄) တို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ဝင္းကဖိုရပ္ကြက္သည္ ျမိဳ႕မ (၁) တြင္ မုဒံုၾကီးရပ္ကြက္ရဲ့  အေနာက္ဘက္တြင္ရွိပါတယ္။ ဝင္းကဖိုရပ္ကြက္တြင္ လူေနအိမ္ေတြၾကားထဲတြင္ ၾကက္ေမြးထားေသာ အိမ္သုံးအိမ္ရွိသျဖင့္ ရပ္ကြက္ေန ရပ္ကြက္သူ/ရပ္ကြက္သားမ်ား ၾကက္အနံ႕ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးထိခိုက္လ်က္ရွိပါတယ္။ သို႕ျဖစ္၍ က်ေနာ္ေမးလိုေသာေမးခြန္းမွာ ယင္းၾကက္ေမြးထားေသာ အိမ္သုံးအိမ္ကို လူေနရပ္ကြက္ႏွင့္ ေဝးေသာေနရာသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ေပးရန္အစီအစဥ္ရွိ/မရွိ" ဆိုျပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေမးခြန္းကို မြန္ျပည္နယ္အစိုးရရဲ့ ကိုယ္စား သမၼတရုံးဝန္ၾကီး႒ာန-၄ ဒုဝန္ၾကီး ဦးေအာင္သိန္းက ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေရွ႕ေမွာက္မွာ လာေရာက္ေျဖၾကားပါတယ္။ သူ႕အေျဖက "မုဒံုျမိဳ႕နယ္၊ ဝင္းကပိုရပ္ကြက္ ၾကက္ေမြးထားတဲ့ ေနအိမ္သုံးအိမ္မွ အိမ္ရွင္မ်ားကို ၁၈-၆-၂၀၁၄ ရက္ေန႕မွာ မုဒံုျမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီ ၄ ရပ္ေရွ႕မွာ ေခၚယူေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ၾကက္ျခံပိုင္ရွင္မ်ားမွ ေမြးျမဴထားတဲ့ ၾကက္မ်ားမွာ ၁၅ ရက္သားရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခု ေစာင့္ဆိုင္းေပးရန္ တင္ျပျခင္းအတြက္ ၂၅ ရက္သတ္မွတ္ေပးျပီးေတာ့ ၁၃-၇-၂၀၁၄ ရက္ေန႕မွာ အျပီးဖယ္ရွားေပးရန္ႏွင့္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိပါက အေရးယူခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေကာ္မတီ ၄ ရပ္ေရွ႕မွာ ကတိျပဳျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဆက္လက္ေမြးျမဴလိုပါက ရပ္ကြက္ႏွင့္ေဝးေသာေနရာကို ေျပာင္းေရႊ႕ေမြးျမဴ ရန္ မွာၾကားျပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း ျပန္လည္ေျဖၾကားအပ္ပါတယ္" လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။

အံ့ဩမိပါတယ္။ ရပ္ကြက္တစ္ခုထဲက ၾကက္ေမြးျမဴေရးလုပ္တဲ့ အိမ္သုံးအိမ္ကိစၥဟာ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥ၊ ဒါနဲ႕မွ မျပီးရင္ ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးနဲ႕ ျမိဳ႕နယ္အဆင့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ ကိစၥပါ။ လႊတ္ေတာ္အဆင့္မွာ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုရင္လည္း မုဒံုျမိဳ႕နယ္ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦးက မြန္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာသာ ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အဆင့္မွာ ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥမဟုတ္ပါ။

အံ့ဩမိပါေသးတယ္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမ်ားမွာ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ကတဆင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို ေမးခြန္းမ်ားေမးျမန္းရာမွာ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းနဲ႕ ၾကယ္ပြင့္မျပေမးခြန္းဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားထားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးဟာ အစည္းအေဝးကာလတစ္ခုမွာ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္း (၅) ခုပဲ ေမးခြင့္ရျပီး အဲဒီ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လူကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ေျဖၾကားရပါတယ္။ က်န္တဲ့ ေမးခြန္းေတြရွိေသးရင္ ၾကယ္ပြင့္မျပေမးခြန္းအျဖစ္နဲ႕ သက္ဆိုင္ရာဝန္ၾကီး႒ာနကို စာနဲ႕ေရးသားေမးျမန္းရျပီး သက္ဆိုင္ရာဝန္ၾကီး႒ာနကလည္း သက္ဆိုင္ရာလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို စာနဲ႕ေရးသားေျဖၾကားပါတယ္။ ဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ကတဆင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို တိုက္႐ိုက္ေမးျမန္းခြင့္ရတာ တန္ဘိုးရွိတဲ့ အခြင့္အေရးတစ္ခုပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုလုံးနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့အေရးကိစၥမ်ား၊ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသၾကီးမ်ားနဲ႕ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္ျပီး ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရမ်ားက ေျဖရွင္းမေပးႏိုင္တဲ့အေရးကိစၥမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အေရးကိစၥမ်ားသာ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ မုဒံုျမိဳ႕ ရပ္ကြက္တစ္ခုက ၾကက္ေမြးျမဴသူမ်ားအေရးကိစၥက ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ ေမးျမန္းသူလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကိုေရာ၊ ခြင့္ျပဳသူလႊတ္ေတာ္အၾကီးအကဲမ်ားကိုေရာ အံ့ဩမိပါတယ္။

#တရားမွ်တမႈအေၾကာင္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြး၊ သို႕ေသာ္လည္း အက်ဥ္းက်သတင္းသမားမ်ားအတြက္ မဟုတ္ျပန္

ဇြန္လ (၁၆) ရက္ေန႕မွာက်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဒႆမပံုမွန္အစည္းအေဝး၊ ၁၂ ရက္ေျမာက္ေန႕မွာပါ။ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႕မွာ ယူနတီဂ်ာနယ္က သတင္းေထာက္မ်ား "ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္အက္ဥပေဒ" နဲ႕ ဖမ္းဆီးတရားစြဲဆိုခံရျပီး ၄ လေက်ာ္ ၾကာျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာပါ။ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီက ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္ေစာေဝ (ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရးပါတီ) က ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မွတဆင့္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကို ေမးခြန္းႏွစ္ခု ေမးျမန္းပါတယ္။ ေမးခြန္းက လူပုဂိၢဳလ္ႏွစ္ဦးၾကား ေငြေခ်းငွါးမႈျပႆနာ နဲ႕ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ မႏၱေလးတိုင္းေဒသၾကီး၊ ခ်မ္းျမသာစည္ျမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္ေသာ ေဒၚျမႏွင္းေဝထံမွ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းက က်ပ္ေငြ သိန္း ၂၅၀၀ ေခ်းယူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ေခ်းေငြကို ေရႊေခ်ာင္း ၄၄ ေခ်ာင္းအျဖစ္နဲ႕ ေခ်းယူခဲ့ျပီး သုံးႏွစ္အတြင္းမွာ ေရႊေခ်ာင္းမ်ားနဲ႕ပဲ ျပန္ဆပ္ဖို႕ ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းပိုင္ မႏၱေလးျမိဳ႕၊ ၂၈ လမ္း၊ ၈၀-၈၁ လမ္းၾကားရွိ ေလးထပ္တိုက္ႏွင့္ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ေဒၚျမႏွင္းေဝထံ ေငြေခ်းငွါးမႈအာမခံအျဖစ္ ေပးအပ္ခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ သုံးႏွစ္ျပည့္ခါနီးမွာ  ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းက  ေဒၚျမႏွင္းေဝကို လူခ်င္းလည္းအေတြ႕မခံ၊ ေခ်းေငြကိုလည္း ျပန္မဆပ္ပဲ ေရွာင္တိမ္းေနလို႕  ေဒၚျမႏွင္းေဝက  ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းကို လိမ္လည္မႈ၊ ပုဒ္မ (၄၂၀) နဲ႕ တရားစြဲဆိုပါတယ္တဲ့။

ေဒၚခင္ေစာေဝနဲ႕  ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီရဲ့  သေဘာထားက “ဒီေငြေခ်းငွါးမႈမွာ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းက ေဒၚျမႏွင္းေဝထံက ေငြေခ်းငွါးရာမွာ အာမခံပစၥည္းေပးအပ္ျပီး ေခ်းငွါးတာျဖစ္လို႕ ေခ်းေငြေတြျပန္မဆပ္တာဟာ လိမ္လည္မႈမေျမာက္ပဲ သာမာန္ပ႗ိညာဉ္ခ်ိဳးေဖာက္မႈသာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားစြဲဆိုရာမွာ တရားမမႈအျဖစ္နဲ႕သာ စြဲဆိုရမွာျဖစ္ျပီး ခ်မ္းျမသာစည္တရားရုံးက ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းကို ျပစ္မႈေၾကာင္းအရ တရားစြဲဆိုထားျခင္းဟာ တရားစီရင္ေရးယႏၱရားအား အလြဲသုံးစားလုပ္ရာေရာက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းဟာ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးအေနနဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ခံစားခြင့္မရပဲ နစ္နာေနတယ္” လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚခင္ေစာေဝက (၁) ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းဟာ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးအေနနဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ခံစားခြင့္မရပဲ နစ္နာေနတယ္ဆိုတာ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က သိရွိပါသလား၊ (၂) တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီမွ "ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္း၏တင္ျပခ်က္အေပၚ ဥပေဒနဲ႕အညီ ဆုံးျဖတ္ထားျခင္းမရွိေၾကာင္း၊ ပုဒ္မ ၄၂၀ ျဖင့္ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းအား ရာဇဝတ္မႈအျဖစ္ အေရးယူထားျခင္းမွာ မွားယြင္းေနေၾကာင္း" သုံးသပ္ေတြ႕ရွိခ်က္ကို ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က မည္ကဲ့သို႕ သေဘာထားပါသလဲ၊ ဆိုျပီး ေမးျမန္းပါတယ္။

ဒီေမးခြန္းကို ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တရားသူၾကီး ဦးျမသိမ္းက လာေရာက္ေျဖၾကားပါတယ္။ သူ႕ရဲ့  အေျဖမွာ ေဒၚျမႏွင္းေဝရဲ့  တိုင္တန္းခ်က္အရ ခ်မ္းျမသာစည္ျမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၁) ရဲစခန္းနဲ႕ ခ်မ္းျမသာစည္ျမိဳ႕နယ္တရားရုံးက ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းကို ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ ၄၂၀ အရအမႈဖြင့္အေရးယူခဲ့တယ္။ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းက ၎အေပၚစြဲဆိုထားသည့္အမႈအား ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ (၅၆၁/က) အရ ေခ်ဖ်က္ေပးရန္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသၾကီး တရားလႊတ္ေတာ္သို႕ ေလွ်ာက္ထားရာ ေအာင္ျမင္ျခင္းမရွိခဲ့၊ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႕ ျပစ္မႈဆိုင္ရာျပင္ဆင္မႈအျဖစ္  ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းက ဆက္လက္ေလွ်ာက္ထားရာမွာလည္း  ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က တိုင္းေဒသၾကီးတရားလႊတ္ေတာ္ရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳျပီး ျပင္ဆင္ခ်က္ကို ပလပ္ခဲ့၊ အဲဒီေနာက္ ခ်မ္းျမသာစည္ျမိဳ႕နယ္တရားရုံးက အမႈကို ဆက္လက္စစ္ေဆးျပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဧျပီလ ၄ ရက္ေန႕မွာ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းကို အမႈမွ အျပီးအျပတ္လႊတ္ (တရားေသလႊတ္) ေၾကာင္း စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့ျပီးျပီလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို တရားလိုျဖစ္တဲ့ ေဒၚျမႏွင္းေဝက မေက်နပ္ရင္ အထက္တရားရုံးအဆင့္ဆင့္ အယူခံတင္သြင္းႏိုင္တာမို႕ တရားစီရင္မႈလုံးလုံးလ်ားလ်ားမျပီးျပတ္ေသးတဲ့ အေျခအေနမွာ ေဒၚခင္ေစာေဝရဲ့  သေဘာထား ေမးျမန္းခ်က္အေပၚ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ သေဘာထားမေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေျဖၾကားပါတယ္။

ထူးဆန္းေနတာက ေဒၚခင္ေစာေဝနဲ႕ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီက ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းတစ္ေယာက္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေတြ ဆုံးရွုံးေနရတယ္၊ တရားမွ်တမႈကို မခံစားရဘူး၊ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းကို ရာဇဝတ္ေၾကာင္းအရ တရားစြဲဆိုျခင္းဟာ မွားယြင္းတယ္ဆိုျပီး ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းဘက္က ရပ္တည္ျပီး ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကို ေမးခြန္းထုတ္တာျဖစ္ေပမည့္ တကယ္႕တရားခြင္မွာ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းက အႏိုင္ရသူပါ။ ခ်မ္းျမသာစည္ တရားရုံးက ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းကို တရားေသလႊတ္တာ  ဧျပီလ ၄ ရက္ေန႕ကဆိုေတာ့ ေဒၚခင္ေစာေဝ ေမးခြန္းထုတ္တဲ့ ဇြန္လ ၁၆ရက္မတိုင္ခင္ ႏွစ္လေက်ာ္ေလာက္ကတည္းကပါ။ ဒါကို ေဒၚခင္ေစာေဝ သိပံုမရပါ။ တစ္ခါ တရားသူၾကီးဦးျမသိမ္းရဲ့  အေျဖအရ ဒီအမႈမွာ တရားခံျဖစ္တဲ့ ဦးမ်ိဳးေဆြသိမ္းဘက္က လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ ေရွ႕ေနေလးေယာက္ထဲမွာ တစ္ဦးက ေဒၚခင္ေစာေဝလိုပဲ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး  ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ တိုင္ၾကားစာမ်ား၊ အသနားခံစာမ်ား စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေရး ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနၾကီး ဦးသိန္းညြန္႕ (သဃၤန္းကြၽန္းျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ေဒၚခင္ေစာေဝရဲ့  ေမးျမန္းခ်က္ဟာ ႐ိုးသားမႈရွိပါ့မလားလို႕ သံသယျဖစ္စရာရွိေနပါတယ္။

ပိုျပီးထူးဆန္းတာက ေဒၚခင္ေစာေဝ ပါဝင္တဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီဟာ ႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးအၾကား ေငြေခ်းငွါးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ျပႆ     နာမွာ သူတို႕ မွန္တယ္ထင္တဲ့ဘက္က ရပ္တည္ျပီး ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကို တရားစီရင္ေရးရာ ေမးခြန္းထုတ္ေပမည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအားလုံးရဲ့  စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို ျခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ တရားစီရင္မႈမ်ားကိုေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ျခင္း၊ ေဝဘန္ျခင္းမရွိတာပါ။ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွာ သက္တမ္းႏုနယ္ေသးတဲ့ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ကို မပ်က္ဆီး၊ မျပိဳလဲေအာင္ အကာအကြယ္ေပးဖို႕ တာဝန္ရွိပါတယ္။

(ဇူလိုင္ ၁၇၊ ၂၀၁၄)




Tuesday, July 22, 2014

ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး အပိုင္း (၅)



 (မဇိၩမေန႕စဥ္သတင္းစာ၊ ဇူလိုင္ ၂၂၊ ၂၀၁၄၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၆/၁၇)

ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး
အပိုင္း (၅)

ေအာင္ဒင္

#အေရးအၾကီးဆုံးက တပ္မေတာ္

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက သူတို႕ရဲ့  လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို စြန္႕လႊတ္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲအေျခခံတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္ဖို႕မွာ အဓိအေရးၾကီးဆုံးလိုအပ္ခ်က္ (၂) ခ်က္က ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မ်ားရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕ (၂) အရပ္သားအစိုးရရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ အေရးအၾကီးဆုံးက တပ္မေတာ္ရဲ့ သေဘာထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကေန တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအတြက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးေရးကို သေဘာတူႏိုင္ပါ့မလား။ တပ္မေတာ္ကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းေရးကို သေဘာတူပါ့မလား။ တပ္မေတာ္က သေဘာမတူရင္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါ။ ဒါဆို ျပည္တြင္းစစ္မရပ္စဲႏိုင္ပါ။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးမရႏိုင္ပါ။

ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆိုရာမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားက အဆိုျပဳတဲ့ "တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအသီးသီးတို႕ ၾကိဳတင္ညွိႏိႈင္းသေဘာတူသတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိဳးက်စနစ္နဲ႕ ဖြဲ႕စည္းဖို႕၊ မည္သည့္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးကမွ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ဦးေရ ထက္ဝက္ေက်ာ္မရွိေစရ၊ စစ္ဦးစီးမ်ားအဖြဲ႕တြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအသီးသီး၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မ်ား အခ်ိဳးက်ပါဝင္ေစျပီး ၎တို႕အထဲမွ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တစ္ဦးကို တစ္ႏွစ္သက္တမ္းအတြက္ အလွည့္က် ေရြးခ်ယ္ခန္႕အပ္ရမည္။" စတဲ့ အခ်က္ေတြကို သေဘာမတူ၊ လက္မခံႏိုင္ရင္ေတာင္မွ အရပ္သားအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လိုက္နာေစာင့္သိတဲ့၊ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမရွိပဲ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ျပည္ပရန္က ကာကြယ္ဖို႕ စြမ္းရည္ျပည့္ဝတဲ့၊ တိုင္းျပည္ဘ႑ာကို အလြန္အကြၽံမျဖဳံးတီးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္မ်ိဳးကို က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလုံး ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီတူေဒးသတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးကိုကို (ကိုကို-စက္မႈတကၠသိုလ္) ထံ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး႒ာနမွ အဆင့္ျမင့္အရာရွိၾကီးတစ္ဦးက အေၾကာင္းျပန္တဲ့ စာမွာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ့  ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ မူဝါဒ (၆) ခ်က္ကို ေဖာ္ျပျပီး "၁၃။ အဲဒီအခ်က္ (၆) ခ်က္ဟာ မူၾကမ္းေရးဆြဲရာမွာ ပါဖို႕၊ မပါဖို႕ထက္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႕ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါမွလည္း ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါအခ်က္ေတြကို လိုက္နာတဲ့ အဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႕ ၎တို႕အက်ိဳးစီးပြါးဆုတ္ယုတ္မသြားသလို လက္မခံႏိုင္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကလည္း သူတို႕ကို အက်ပ္ကိုင္တာမဟုတ္သလို တပ္မေတာ္က လက္ေတြ႕ကိုယ္တိုင္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္သေဘာထားမွန္ကန္ျပီး တည္ၾကည္ေျဖာင့္မတ္တဲ့ ေကအန္ယူလို အဖြဲ႕မ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ အားလုံးလက္ခံေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေစာဒကတက္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။"  လို႕ ထပ္ဆင့္ရွင္းျပထားပါတယ္။

အထက္ပါ အရာရွိၾကီးရဲ့ ရွင္းျပခ်က္အရ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ့  ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ မူဝါဒ (၆) ခ်က္ကို တပ္မေတာ္ကိုယ္တိုင္က အျပည့္အဝလိုက္နာျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြလည္း လိုက္နာသင့္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ ရွင္းျပခ်က္အတိုင္း တပ္မေတာ္က ဒီမူ (၆) ခ်က္ကို အျပည့္အဝလိုက္နာမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္မႈရႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ မူဝါဒ (က) အတိုင္း တပ္မေတာ္က "ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရးရယူရန္ အမွန္တကယ္ ဆနၵရွိတယ္" ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား လိုလားေတာင့္တတဲ့၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရျခင္းရဲ့  အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားကို တပ္မေတာ္က လိုက္ေလ်ာသင့္ပါတယ္။ မူဝါဒ (စ) အတိုင္း တပ္မေတာ္ကလည္း "ဒို႕တာဝန္အေရးသုံးပါးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအႏွစ္သာရမ်ားကို လက္ခံတယ္" ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ့  အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ ေရြးေကာက္ခံအရပ္သားျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ့  အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို လက္ခံရမွာျဖစ္သလို တပ္မေတာ္ကို အရပ္သားအစိုးရလက္ေအာက္က ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး သေဘာတူရမွာျဖစ္ပါတယ္။

#စိတ္ကူးထဲက ဘဝနဲ႕ လက္ေတြ႕ဘဝ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ အရွိတရား

စိတ္ကူးထဲက ဘဝနဲ႕ လက္ေတြ႕ဘဝ အင္မတန္ ကြာျခားတတ္ပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႕ အရွိတရားေတြကလည္း ေဝးကြာတတ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈမွာလည္း အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္ရဲ့ သေဘာထားနဲ႕ လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက ကြာျခားလွပါတယ္။ ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္လိုခ်င္ပါတယ္ဆိုေပမည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားေတာင္းဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတြေပးဖို႕ အစိုးရမွာ အဆင္သင့္ရွိပံုမရပါ။ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေအာက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ စြမ္းရည္ျပည့္တပ္မေတာ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲျခင္းကို လက္ခံဖို႕ တပ္မေတာ္မွာ ဆနၵရွိပံုမရပါ။ အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္ရဲ့  ရည္ရြယ္ခ်က္က လက္ရွိ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒထဲမွာ တိုင္းရင္းသားေတြကို အခြင့္အေရးနည္းနည္းပိုေပးျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ေတြကို တပ္မေတာ္လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျပီး ျပည္တြင္းစစ္ကို ရပ္တန္႕ဖို႕သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္က လက္ေတြ႕မွာ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြအဖို႕ သူတို႕လိုလားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာမခံခ်က္ေတြ မရပဲနဲ႕ သူတို႕ရဲ့ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလမ္းစဥ္ကို စြန္႕လႊတ္မယ္မထင္ပါ။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဘက္မွာလည္း ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္လိုခ်င္ပါတယ္ဆိုေပမည့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြကို မဖ်က္သိမ္းပဲ ကိုယ့္ေဒသမွာ ကိုယ္ပိုင္တပ္ဖြဲ႕နဲ႕ စစ္ဘုရင္မ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္မင္းမူခ်င္သူေတြ မ်ားလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ရွိရမည့္ အေပးအယူမွ်တမႈ၊ ရင့္က်က္မႈ၊  ခိုင္မာမႈ၊ ေပ်ာ့ေျပာင္းျငင္သာမႈ၊ စိတ္ရွည္ၾကံ့ခိုင္မႈေတြမရွိပဲ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးခ်ဲ႕ထြင္ခ်င္တဲ့၊ စစ္ေရးအာဏာပိုမိုထူေထာင္ခ်င္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္ရဲ့  အထူးအခြင့္အေရးေပးမႈေတြေၾကာင့္ စိတ္သေဘာထားေတြအထူးေပ်ာ့ေျပာင္းျပီး ရႏိုင္သေလာက္ကို လက္ခံလို႕အလြန္အကြၽံ ေျပလည္ခ်င္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ လည္းအမ်ားၾကီးပါ။ ျမိဳ႕ၾကီးေတြကို ေလယဥ္ပ်ံနဲ႕သြား၊ ဟိုတယ္ၾကီးေတြမွာ တည္းခို၊ ခန္းမၾကီးေတြမွာ အစည္းအေဝးေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္က်င္းပ၊ ရန္ကုန္နဲ႕ ေနျပည္ေတာ္ကို ေခါက္တုန္႕ေခါက္ျပန္သြားျပီး အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႕ ထပ္ခါထပ္ခါေတြ႕ေနၾကသေလာက္ မိမိတို႕ရဲ့  သက္ဆိုင္ရာတပ္ဖြဲ႕မ်ားက တပ္စခန္းမ်ား၊ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားဆီ မေရာက္ႏိုင္ေတာ့ပဲ ကိုယ့္တပ္နဲ႕ကိုယ္ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေနျပီး ေအာက္ေျခတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက မယံုၾကည္ေတာ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္။ အစိုးရနဲ႕ ေဆြးေႏြးဖို႕ဆိုျပီး နယ္စပ္ေဒသကေန ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းကို တရားဝင္ ဝင္ေရာက္၊ ေဆြးေႏြးပြဲက တစ္ရက္၊ ႏွစ္ရက္ပဲၾကာျပီး ေနာက္ထပ္ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ အပါတ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္း အေပ်ာ္ခရီးထြက္ေနၾကတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ရွိျပန္ပါတယ္။ အဲဒီခရီးေတြအတြက္ အသုံးစားရိတ္ရဖို႕ အစိုးရက ကားပါမစ္ေတြ ခ်ေပးေတာ့လည္း ဝမ္းသာအားရ လက္ခံၾကပါေသးတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္တာနဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္စားတာအၾကား ျခားထားတဲ့ စည္းက ပါးလွပါတယ္။

#ျပည္သူအမ်ား ပါဝင္လႈပ္ရွားၾကရမည့္အခ်ိန္

သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့  အစိုးရသက္တမ္း သုံးႏွစ္ခြဲေက်ာ္ရွိခဲ့ျပီး အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈသက္တမ္းလည္း သုံးႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ပါျပီ။ ဒီကေန႕အထိ တစ္ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ျခင္းမရွိေသးပါ။ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြါးေနျပီး ဒုကၡသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာလည္း အိမ္မျပန္ႏိုင္ၾကေသးပါ။ ေျမျမဳတ္မိုင္းေတြကိုလည္း မရွင္းႏိုင္ေသးတဲ့အျပင္ ႏွစ္ဘက္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက တိုး၍တိုး၍ ျမဳတ္ႏွံေနၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းအလႉရွင္မ်ားရဲ့  ကခ်င္ျပည္နယ္က စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားထံ ေထာက္ပံ့လႉဒါန္းမႈဟာလည္း သိသိသာသာေလ်ာ့နည္းသြားပါျပီ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕က ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟို႒ာနနဲ႕ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ျမိဳ႕က ဟိုတယ္ၾကီးေတြမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့၊ ျပဳလုပ္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ အစိုးရနဲ႕ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားရဲ့  ေဆြးေႏြးပြဲေတြအေပၚမွာလည္း ျပည္သူအမ်ားစုက ယံုၾကည္မႈ၊ ေမွ်ာ္လင့္မႈ တစ္ေန႕တစ္ျခားနည္းပါးလာပါျပီ။ လက္ရွိအစိုးရ၊ တပ္မေတာ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားရဲ့  သေဘာထားနဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ၊ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကလည္း တစ္ႏိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရင္ေတာင္မွ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြ အမွန္တကယ္ အျပီးအပိုင္ခ်ဳပ္ျငိမ္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း တေျဖးေျဖး ထင္ရွားလာပါျပီ။

ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္လိုလားတဲ့ လက္နက္မဲ့ ျပည္သူမ်ားက လက္နက္ကိုင္မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားေအာင္ျမင္ေရး ဖိအားေပးၾကဖို႕ လိုအပ္ပါျပီ။ က်ေနာ္တို႕ တိုင္းျပည္ရဲ့  ကံၾကမၼာကို လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားရဲ့  လက္ထဲမွာ အပ္ႏွံမထားႏိုင္ပါ။ လက္နက္မကိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အာဏာမရွိတဲ့ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ကို အဆိုးဝါးဆုံးခံစားေနၾကရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံးစုေပါင္းလို႕ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈမွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ တန္းတူေဆြးေႏြးဘက္အျဖစ္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ ေတာင္းဆိုသင့္ပါျပီ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အမွန္တကယ္မရႏိုင္တဲ့ လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ့ သေဘာထားေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႕ လက္နက္မဲ့ျပည္သူေတြက လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြကို တခဲနက္ေတာင္းဆိုသင့္ပါျပီ။ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား အျပီးတိုင္အဆုံးသတ္ေရးဟာ က်ေနာ္တို႕အားလုံးရဲ့  အေရးျဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္ဒင္
ဇူလိုင္ ၈၊ ၂၀၁၄ 


#အကိုးအကား၊

၁။ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟို႒ာန (Myanmar Peace Center) ႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ (NCCT) Technical Team တို႕ ပူးတြဲျပဳစုေသာ "တစ္ႏိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္၊ ဒုတိယမူၾကမ္း" (ေမ ၂၃၊ ၂၀၁၄)
၂။ တိုင္းရင္းသားကြန္ဖရင့္သို႕ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) မွ တင္သြင္းေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္စာတမ္း
၃။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ျဖစ္ပြါးေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဒီမိုကေရစီတူေဒး ၏ေမးျမန္းခ်က္မ်ားကို တပ္မေတာ္က ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း (ေမ ၄၊ ၂၀၁၄)
၄။ ပထမအၾကိမ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ သတၱမပံုမွန္အစည္းအေဝး၊ ပဉၥမေန႕ အစည္းအေဝးမွတ္တမ္း
(ဇူလိုင္ ၂၊ ၂၀၁၃)
၅။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး႒ာန ဖြဲ႕စည္းပံု
၆။ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲအစည္းအေဝးတြင္ "ဝ" ျပည္နယ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕၏ ေဆြးေႏြးခ်က္ (ဧျပီ ၅၊ ၂၀၁၄)
၇။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ MPC ခန္းမ၌ က်င္းပသည့္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အထူးေဒသ (၄) ၏ တင္ျပခ်က္ (ဧျပီ ၅၊ ၂၀၁၄)